ของดี ในโคก ในดง

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดระโงกเหลือง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Amanita calyptroderma Ark. et Bal.
วงศ์	AMANITACEAE
ลักษณะเห็ดรา	ดอกเห็ดอ่อนมีเยื่อหุ้มหนา รูปกลมหรือรูปไข่ ขนาด 3-4×3-5 เซนติเมตร เมื่อเจริญขึ้นผิวด้านบนปริแตกออกเป็นรูปถ้วย หมวกเห็ดรูปไข่ สีน้ำตาลอมส้มหรือน้ำตาลอมเหลือง เมื่อกางออกจะเป็นรูปกระทะคว่ำแล้วแบนราบ เส้นผ่าศูนย์กลาง 6-12 เซนติเมตร ผิวเรียบเป็นมันและหนืดมือเมื่ออากาศชื้น ขอบเป็นริ้วยาว 0.5-1 เซนติเมตร โดยรวมเห็นชัดเจนตั้งแต่โผล่ออกจากเยื่อหุ้ม ครีบสีขาวนวล ไม่ยึดติดกับก้าน ก้านสีขาวนวล ยาว 5-10 ซม เส้นผ่าศูนย์กลาง 1-3 ซม ภายในสีขาวมีรูกลวง แอนนูลัส เป็นแผ่นบางสีขาวห้อยติดอยู่บนก้าน
ฤดูกาลที่พบ	ฤดูฝน
ประโยชน์และโทษ	สามารถรับประทานเป็นอาหารได้

 

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดน้ำหมากขาขาว
ชื่อวิทยาศาสตร์
วงศ์
ลักษณะเห็ดรา	หมวกมีสีแดงอมชมพุขามีสีขาวเกิดบนพื้นดินป่าผล้ดใบกลางหมวกเป้นแอ่งเล้กเนื้อแน่นกินได้
ฤดูกาลที่พบ	สิงหาคม-กันยายน
ประโยชน์และโทษ	ใช้ทำเป็นอาหาร

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ติ้วหมาแหงน ติ้วหม่อน
ชื่อวิทยาศาสตร์	Cratoxylum cochinchinense (Lour.) Blume
วงศ์	GUTTIFERAE
ลักษณะพืช	ไม้พุ่ม สูง 2-3 เมตร เป็น ใบเดี่ยว รูปรี ออกตรงข้าม ปลายใบแหลมโคนใบลิ่ม ผลออกทุกที่เป็นรูปวงรี กลีบเลี้ยงติดทน
ฤดูกาลออกดอกและผล	สิงหาคมถึงกันยายน
การใช้ประโยชน์	น้ำยางจากเปลือกต้น แก้ส้นเท้าแตก

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดมันปู หรือ เห็ดขมิ้น
ชื่อวิทยาศาสตร์
วงศ์	CANTHARELLACEAE.
ลักษณะเห็ดรา	หมวกเห็ดสีเหลืองอ่อน บานเป็นแฉก ขอบหมวกบาง หยักเป็นลอน โคนดอกอวบสั้นสีขาว ผิวของดอกเห็ดจะเรียบ การยึดติดของดอกจะมีหยักก่อนติดก้าน ลักษณะของครีบคล้ายฟันเลื่อยเล็กๆ การเรียงตัวของครีบสานกันเป็นตาข่าย ลักษณะของโคนก้านรูปทรงจะเรียบแบน ความกว้างของดอกประมาณ 1-5 เซนติเมตร ความสูงประมาณ 4-5 เซนติเมตร
ฤดูกาลที่พบ	ฤดูฝน
ประโยชน์และโทษ	นำมาแกงผัด หรือลวกจิ้มน้ำพริก

 

 

ชื่อท้องถิ่น	กลอย
ชื่อวิทยาศาสตร์	Dioscorea hispida Dennst.
วงศ์	DIOSCOREACEAE
ลักษณะพืช	ลำต้นกลมมีหนาม  มีหัวใต้ดินส่วนมากกลมบางทีเป็นพู  ใบเป็นใบประกอบย่อย 3 ใบ  ใบกลาง แผ่นใบรูปรีขอบขนานกว้าง 5 - 7 ซม.  ยาว 10 -12  ซม.  ปลายใบเรียวแหลม  โคนใบแหลม อีกสองใบเป็นใบรูปไข่กว้าง 6-8  ซม. ยาว 11 -15  ซม.
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	หัวสามารถรับประทานได้ โดยต้องแช่ในน้ำทิ้งไว้ 2 - 3 วัน ล้างให้สะอาดนำมาปรุงอาหาร  หัวตากแห้งปรุงเป็นยาแก้น้ำเหลืองเสีย  ขับปัสสาวะ  แก้ปวดข้อ  ฝีมะม่วง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดตาโล่ ,ตาโปน
ชื่อวิทยาศาสตร์	Calostoma sp. Tulostoma
วงศ์	SCLERODERMATACEAE
ลักษณะเห็ดรา	ลักษณะดอกเห็ดเป็นก้อนกลมมีวุ้นล้อมรอบ ดอกอ่อนมีลักษณะเป็นรูปวงกลม  เส้นผ่าศูนย์กลางดอก 3.0-4.0 เซนติเมตร  เมื่อผ่าครึ่งดอกจะพบว่าลักษณะภายในดอกเห็ดสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชั้น คือ ชั้นนอกมีลักษณะเป็นวุ้นสีน้ำตาลอ่อนอมเหลืองหรือสีขาวอมเหลืองห่อหุ้ม  ความหนาของชั้นที่ห่อหุ้มหนา  0.5-1.0  เซนติเมตร ชั้นในมีลักษณะเป็นก้อนกลมสีขาวอัดตัวกันแน่น  เส้นผ่าศูนย์กลางของก้อนกลมสีขาวซึ่งเป็นสปอร์ที่อัดกันแน่น มีขนาด 2.5-3.0  เซนติเมตร  เมื่อดอกแก่พบว่าดอกเห็ดเจริญมีก้านชูขึ้น หมวกดอกมีลักษณะคล้ายดอกบัว(ที่อยู่ของ สปอร์)   ลักษณะก้านดอกแก่มีลักษณะเป็นร่องพลูเรียงกันตามยาว มีสีขาวอมน้ำตาลอ่อน ลื่นคล้ายมีเมือกห่อหุ้มเปราะ หักง่าย  ขนาดก้านดอกแก่ กว้าง 1.0-1.5 เซนติเมตร ยาว 4.5-5.0  เซนติเมตร        สปอร์  (Basidiospore)    สปอร์มีลักษณะเป็นรูปทรงกลม  ผิวสปอร์ขรุขระมีหนามโดยรอบ  ขนาดสปอร์  9.45-21.6 x 9.45-21.6  ไมโครเมตร  สีของสปอร์ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ไม่มีสี  พิมพ์สปอร์มีสีขาวครีม
ฤดูกาลที่พบ	เดือนกันยายน-เดือนตุลาคม/
ประโยชน์และโทษ	ประโยชน์สามารถรับประทานได้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ผักชีช้าง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Asparagus racemusus Willd.
วงศ์	ASPARAGACEAE
ลักษณะพืช	สูง1.5-4 เมตรฏเเป็นไม้เถามีหนามแหลมใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบเป็นแคบเรียงเส้นคาบยาวกว้าง0.5-1 มม. ยาว 10-36 มม. ดอกเล็กสีขาวออกเป็นช่อ ผล เป็นวงกลมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-6 มม.
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	กินเป็นผัก แก้ไข้ เอารากไปบดเป็นยาลู กกลอน ยาอายุวัฒนะ แก้โรคมะเร็ง

 

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ก้นครก
ชื่อวิทยาศาสตร์	Polyathia debilis  (Pierre) Finet & Gagnep.
วงศ์	ANNONACEAE
ลักษณะพืช	ไม้พุ่ม สูงประมาณ 40 ซม. ลำต้นสีน้ำตาล  ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปใบรูปรี กว้าง 3.0-4.0 ซม. ยาว 6.0-8.0 ซม. โคนใบมน ปลายใบแหลม   ผลรูปทรงกระบอก มีขนสีน้ำตาล
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกดอกและผล มิถุนายนถึงกันยายน
การใช้ประโยชน์	รากใช้ฝนดื่มเป็นยาแก้ไข้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	โด่ไม่รู้ล้ม คิงไฟนกคุ่ม
ชื่อวิทยาศาสตร์	Elephantopus scaber L.
วงศ์	COMPOSITAE
ลักษณะพืช	เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นสั้น ใบเดี่ยวมีขนนุ่ม เส้นใบมีลักษณะเป็นตาข่ายร่างแห ปลายใบแหลม โคนใบสอบเรียว มีลักษณะใบเป็นรูปช้อน ขอบใบจักซี่ฟัน กว้าง 6 ซม. ยาว 23 ซม. ลักษณะใบหนาสีเขียวเข้ม ก้านใบใหญ่ กลม สีเขียวอ่อนมีขนอ่อนนุ่ม ลำต้นสีน้ำตาลเข้มสั้น รากมีลักษณะเป็นรากย่อยออกจากลำต้น
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	ใช้ทั้ง 5 ส่วน เป็นยาบำรุง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	หัวไข่โอบ หัวไก่โอก ทองพันดุล
ชื่อวิทยาศาสตร์	Decaschistia parviflora Kurz
วงศ์	MALVACEAE
ลักษณะพืช	พืชลัมลุก สูง 1-2 ฟุต มีเหง้าใต้ดิน  ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปใบขอบขนาน กว้าง 1-2 ซม. ยาว 4.5 -8 ซม. ปลายใบแหลม โคนมน ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 0.5-2 ซม. ใบมีขนสาก ดอก เดี่ยว บานเต็มที่กว้าง 4-6 ซม. กลีบดอกบางสีชมพู กลีบรูปไข่กลับเบี้ยว กว้าง 2-2.5 ซม. ยาว 3.5-4 ซม.
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกดอกและผล สิงหาคมถึงกันยายน
การใช้ประโยชน์	ใช้เหง้าใต้ดิน (หัว) กินแก้กระหายน้ำ เป็นยาเย็น หรือเคี้ยวหัวสดช่วยแก้กระหายน้ำ

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดไค,เห็ดหล่มกระเขียว
ชื่อวิทยาศาสตร์	Russula virescens Fr.
วงศ์	RUSSULACEAE
ลักษณะเห็ดรา	หมวกเห็ดเป็นรูปกลมสีน้ำตาลอมเหลือง  สีขาว เส้นผ่านศูนย์กลาง 7-11 ซ.ม. เมื่อดอกบานค่อยๆกลางออกเป็นเว้าตื้น เนื้อหมวกหนา ผิวเป็นเมือกเมือกเปียกน้ำ ขอบเป็นริ้ว คลีบสีขาวนวล ก้านเป็นรูปทรงกระบอก สีขาวนวล หรือน้ำตาลอ่อน สูงประมาณ 5-10 ซ.ม.  ผิวเรียบเนื้อในเห็ดสีขาว บางส่วนเป็นโพรงเล็กๆ สปอร์รูปกลม สีขาวขนาด 7-9*8-10 มคม  มีการกระจายพันทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นเป็นดอกเดี๋ยว ขึ้นในป่าชุ่มชื้น สามารถกินได้
ฤดูกาลที่พบ	ฤดูฝน,เดือนกันยายน
ประโยชน์และโทษ	ทำอาหาร รับประทานได้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดน้ำหมาก
ชื่อวิทยาศาสตร์	Russula sp.
วงศ์	RUSSULACEAE
ลักษณะเห็ดรา	หมวกดอก (Cap หรือ Pileus)   หมวกดอกมีสีแดงสดหรือสีแดงอมชมพู  บริเวณกลางหมวกดอกบุ๋มเว้าลงเล็กน้อย   ผิวหมวกดอกแห้ง สากมือ บางบริเวณมีลักษณะเป็นคลื่นเว้านูนสลับกัน   ดอกอ่อนหมวกดอกม้วนงอเกือบติดก้าน ดอกแก่หมวกดอกบานแผ่กางออกเป็นทรงร่ม ขอบหมวกดอกเรียบแต่มีลักษณะหยักเป็นคลื่นและงอลงเล็กน้อย   ดอกแก่มากๆ หมวกดอกมีลักษณะงอขึ้นเป็นรูปทรงกรวย  บางดอกขอบหมวกดอกฉีกขาด เนื้อภายในหมวกดอกมีสีขาว นวล นุ่ม มีรอยกัดแทะของสัตว์  ขนาดหมวกดอกกว้าง 5.0-8.0 เซนติเมตร  ยาว 5.5- 10.0 เซนติเมตร   ครีบดอก (Gill หรือ Lamella)  ครีบดอกมีสีขาวนวลหรือขาวอมครีม  เป็นแผ่นหนา  ลักษณะเป็นครีบยาวเท่ากันตลอดไม่มีครีบสั้นสับหว่าง  จำนวนครีบประมาณ 8-13 ครีบ ต่อ 1.0 เซนติเมตร ก้านดอก (Stalkหรือ Stipe)   ก้านดอกมีสีขาวอมชมพูแดง  ผิวก้านดอกเรียบแห้ง  ลักษณะก้านดอกแข็งแต่เปราะ เนื้อภายในก้านดอกมีสีขาวและมีลักษณะเป็นขุยผงนุ่ม  ซึ่งอาจเกิดจากการกัดแทะของสัตว์  ขนาดก้านดอกกว้าง 1.3-2.0 เซนติเมตร ยาว 2.5-5.0 เซนติเมตร   ก้านดอกด้านที่ติดกับครีบมีขนาดกว้างน้อยกว่าบริเวณโคนก้านดอกเล็กน้อย แต่ในบางดอกก้านดอกด้านที่อยู่ติดกับครีบมีความกว้างมากกว่าบริเวณโคนก้านดอก    สปอร์ (Basidiospore)  สปอร์มีลักษณะเป็นรูปทรงกลม  ผิวสปอร์ขรุขระมีหนามโดยรอบหนาม  ขนาดสปอร์ 8.1-10.8 x 8.1-10.8 ไมโครเมตร (ดังภาพที่ 34.2)  สปอร์ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ในน้ำกลั่นใสไม่มีสี   พิมพ์สปอร์มีสีขาว
ฤดูกาลที่พบ	เดือนกันยายน-เดือนตุลาคม
ประโยชน์และโทษ	รับประทานได้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ติ้วขาว,ติ้วส้ม
ชื่อวิทยาศาสตร์	Cratoxylum formosum (Jack) Dyer
วงศ์	GUTTIFERAE
ลักษณะพืช	สูงประมาณ 3-8 เมตรลักษณะใบ เป็นใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามปรายใบรูปมนหรือแหลมโคนใบมน  ใบกว้าง 2.5 เซนติเมตร  ยาว 5-6.5 เซนติเมตร ก้านใบยาว 0.5 เซนติเมตร   ลักษณะผล เป็นรูปวงรีมีกลีบดอกติดทน  ผลออกตามปลายยอด  ตามกิ่ง  ซอกใบ  ผล กว้าง 0.3-0.4  เซนติเมตร  ยาว 1.5-2 เซนติเมตร
ฤดูกาลออกดอกและผล	เดือนธันวาคม
การใช้ประโยชน์	เป็นยาระบาย  ใช้ทำอาหาร,ยางใช้ทาส้นเท้าแตก

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ว่านแมงมุม
ชื่อวิทยาศาสตร์
วงศ์	ORCHIDACEAE
ลักษณะพืช	พืชล้มลุก สูงประมาณ  75 ซม.มีลักษณะลำต้นมาหายอดคล้ายกับต้นมะพร้าวที่กำลังแทงยอดออกจากลูกมะพร้าว  เป็นพืชใบเดี่ยว คล้ายต้นกระเจียวแต่ใบจะเขียวเข้มกว่า ใบกว้าง 10 ซม. ยาว 47 ซม. ปลายใบแหลมใบด้านบนเรียบ ด้านล่างจะมีก้านใบที่แข็งและเรียงตัวตามความยาวของใบประมาณ 7 เส้น ส่วนหัวใต้ดินจะมีหัวค่อนข้างกลมต่อกันเหมือนกับโครงสร้างอะตอมหรือคล้ายตัวแมงมุมต่อกันรอบโคลนและมีรากรอบหัว
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	หัวหรือเหง้า ฝนกับน้ำมะนาว แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย

 

 

ชื่อท้องถิ่น	มะกอกเกลื้อน บักเหลี่ยม
ชื่อวิทยาศาสตร์	Canarium subulatum Guillaumin
วงศ์	BURSERACEAE
ลักษณะพืช	ไม้ต้น สูง 10-25 เมตร เปลือกสีเทาแตกเป็นร่องตามยาวและเป็นเกิด ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ ยาว 20-30 ซม. ใบย่อย 5-11 ใบ รูปไข่ กว้าง 3-11 ซม. ยาว 9-18 ซม. ปลายใบแหลม เป็นติ่งแหลม โคนมนหรือตัด  ดอก เล็ก สีขาวออกเป็นช่อตามซอกใบ ผล รูปไข่ กว้าง 1.5-2 ซม. สีเขียวอมเหลือง ก้านใบ ยาว 1-2 ซม.
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกดอกเดือนกรกฎาคม ออกผลเดือนกันยายน
การใช้ประโยชน์	ลำต้นทำกระดานปูบ้าน ผลนำไปดองรับประทาน เนื้อเมล็ดกินได้ ยาระบาย

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ก้นถ้วย
ชื่อวิทยาศาสตร์	Rhodammia dumetorum (DC.) Merr. & L.M. Perry
วงศ์	MYRTACEAE
ลักษณะพืช	เป็นไม้พุ่ม 1-2 เมตร ใบเดี่ยว ออกตรงข้าม ใบรูปไข่ ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ก้านใบ 0.5-1 ซ.ม. ใบกว้าง 1-1.5 ซ.ม. ใบยาว 2-5 ซ.ม. ผลกลมสีแดง ผลสุกสีดำ ช่อผลออกตามซอกใบ ก้านผล 1 ซ.ม.
ฤดูกาลออกดอกและผล	สิงหาคม-กันยายน
การใช้ประโยชน์	รักษาแผล

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ผีพวน เครือผีผ่วน
ชื่อวิทยาศาสตร์	Uvaria pierrei Finet & Gagnep.
วงศ์	ANNONACEAE
ลักษณะพืช	เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย ใบเดี่ยวเรียงสลับ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบตัด ขอบใบเรียบ กว้าง 3.5-5 ซม. ยาว 8-14.5 ซม. ใบมีขนนุ่มตลอดใบ ก้านช่อผลยาว 1-2 ซม. ก้านช่อผลย่อย 3-3.3 ซม. ผลรีหรือกลม กว้าง 2-3 ซม. ยาว 3-6 วม. ผลย่อย 4-12 ลูก สีส้มหรือแดงสด
ฤดูกาลออกดอกและผล	กันยายน-พฤศจิกายน
การใช้ประโยชน์	ผล กินได้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	หญ้าอึ่ง
ชื่อวิทยาศาสตร์
วงศ์	LEGUMINOSAE - PAPILIONOIDEAE
ลักษณะพืช	ไม้พุ่ม สูง 1-2 ฟุต เป็นใบประกอบ เรียงสลับ รูปวงรีปลายมน โคนรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ มีขน กว้าง 0.9-1.2 ซม. ยาว 1.9-3.3ซม. ดอกสีขาวขนาดเล็ก ดอกบานมีสีชมพูอ่อน
ฤดูกาลออกดอกและผล	กันยายน ถึงตุลาคม
การใช้ประโยชน์	เป็นยาสมุนไพรแก้หมาดขาวในผู้หญิง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ว่านพญาลิ้นงู
ชื่อวิทยาศาสตร์
วงศ์
ลักษณะพืช	เป็นพืชหัว  ใบเดี่ยว ใบเรียวยาว ปลายแหลม ขอบใบเรียบ กว้าง 0.5-1.5 ซม.ยาว35-40 ซม. หัวคล้ายหัวกระเทียม,หอมแดง มีสีขาว
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	บรรเทาอาการแมลงกัดต่อย โดยนำหัวมาฝนผสมกับน้ำมะนาวหรือเหล้า แล้วทาบริเวรที่ถูกกัด

 

 

ชื่อท้องถิ่น	นางแซง โลดทะนง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Trigonostemon reidioides (Kurz) Craib
วงศ์	EUPHORBIACEAE
ลักษณะพืช	ไม้พุ่ม สูง 0.5-2 เมตร ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ แผ่นใบรูปขอบขนาน กว้าง 1.5-3.5 ซม. ยาว 5-9.4 ซม. ก้านใบสั่น มีชน ช่อดอก ออกดอกตามซอกใบ เป็นช่อกระจะ ยาว 5-9.4 ซม. ดอกสีแดงขนาดเล็ก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบ ผล รูปกลม มี 3 พู เส้นผ่านศุนย์กลางประมาณ 1.4 ซม. มีขนปกคุลม มีกลีบเลี้ยงสีเขียวติดทน ก้านช่อผลยาว ประมาณ 6 ซม.
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกดอกและผล เดือนสิงหาคมถึงกันยายน
การใช้ประโยชน์	นำรากไปฝนผสมกับน้ำเหล้า บรรเทาอาการแมลงสัตว์กัดต่อย อาการปวดตามกล้ามเนื้อที่เป็นมะเร็ง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เห็ดหำพระ เห็ดหำฟาน เห็ดขลำหมา
ชื่อวิทยาศาสตร์	Mycoamaranthus cambodgensis (Pat.) Trap., Lumyong.  R., Sanmes, P. Lumyoung, Zhu L. Yang.
วงศ์	MELANOGASTRACEAE
ลักษณะเห็ดรา	ดอกเห็ดรุปกลมหรือค่อนข้างกลม สีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลาง 1-3 ซม.  ดอกเห็ดทั้งอ่อนและแก่มีลักษณะนิ่มยืดหยุ่นคล้ายยางลบ
ฤดูกาลที่พบ	กันยายน
ประโยชน์และโทษ	กินได้

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ฮุนไฮ,ไกรทอง,สมัด
ชื่อวิทยาศาสตร์	Erythroxylum cuneatum (Miq.) Kurz
วงศ์	ERYTHROXYLACEAE
ลักษณะพืช	ไม้ต้นสูง4-10 เมตรเปลือกเรียบสีน้ำตาลใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับกว้าง2-3.5 ซ.ม. ปลายมนโคนสอบเรียง เนื้อใบหนาเกลี้ยงเป็นมันขอบใบเรียงดอกเล็กสีขาวอมเขียวอ่อนออกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุก3-4 ดอกตามซอกใบกลีบดอกและกลีบเลี้ยงมีอย่างละ5 กลีบผลรูปไข่แกมขอบขนาน มีพูตามยาว 3 พู สุกสีเหลืองหรือแดง
ฤดูกาลออกดอกและผล	กันยายน
การใช้ประโยชน์	กินเป็นอาหาร(ผัก)

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เครือเขาคำ สังวาลพระอินทร์ สายไหมป่า ไหมทอง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Cassytha filiformis L.
วงศ์	LAURACEAE
ลักษณะพืช	พืชอิงอาศัย  ลำต้นอ่อนเรียวกลม คล้ายเส้นลวด  สีเขียวแกมเหลือง ยอดอ่อนและช่อดอกมีขนนุ่นสีเหลือง ใบไม่มีลดรูปเป็นเกล็ดเล็กๆ  ออกเรียงสลับตามลำต้น  ดอกเล็กรูปทรงกลม  สีเหลืองอ่อน  ออกเป็นช่อที่ซอกเกล็ดใบตามลำต้น  ยาว 1-5 ซม. ผลเนื้อนุ่นค่อนข้างกลม  เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ  5  ซม.  ปลายผลประดับด้วยกลีบเลี้ยง  6  กลีบ ผลสุกสีเหลืองอ่อน
ฤดูกาลออกดอกและผล	ดอกเดือนกันยายน
การใช้ประโยชน์	ใช้ทาขี้เรื้อน  ถ่ายพยาธิสัตว์  ต้นใช้ปรุงยาแก้ไข้หวัด บำรุงตับไต เส้นเอ็นและแก้ปวดหลัง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	ขี้ตุ่น
ชื่อวิทยาศาสตร์	Helicteres angustifolia L.
วงศ์	STERCULIACEAE
ลักษณะพืช	ไม้พุ่มสูง 0.5-2 เมตร ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ แผ่นใบรูปรีหรือรูปไข่ กว้าง 0.9-3.2 ซม. ยาว 2.1-7 ซม. ปลายเรียวแหลม โคนมน ขอบใบเป็นคลื่น ผล รูปกลมรี กว้าง 1.5-2.1 ซม.  ผลอ่อนสีเขียวอ่อน มีขนนุ่มปกคลุม ผลแก่จะแตก
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกดอก สิงหาคม ออกผล กันยายน
การใช้ประโยชน์	ราก นำไปต้ม ใช้เคี้ยวแก้ปวดฟัน

 

ชื่อท้องถิ่น	คีรีนกกด ตานกกด
ชื่อวิทยาศาสตร์	Ellipanthus tomentosus Kurz
วงศ์	CONNARACEAE
ลักษณะพืช	ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 5-10 เมตร ใบเดี่ยว เรียงสลับ ใบรูปรี ปลายใบแหลม โคนใบเป็นโคนมน ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 1-1.5 ซม. ผลเป็นรูปกลมรี กว้าง 2-2.5 ซม.ยาว 4-5 ซม. ผลออกตามช่อกิ่ง ผลมีขนอ่อนนุ่มสีน้ำตาล เมล็ดรรูปกลมสีน้ำตาล
ฤดูกาลออกดอกและผล	กันยายน ถึงตุลาคม
การใช้ประโยชน์	เมล็ดสามารถกินได้ แก่นเป็นยาสมุนไพรแก้ปวดเมื้อยตาม ร่างกาย ลำต้นหรืดกิ่งก้านใช้ทำด้ามจอบ ด้ามเสียม

 

 

ชื่อท้องถิ่น	หยาดน้ำค้าง จอกบ่วาย
ชื่อวิทยาศาสตร์	Drosera burmannii Vahl
วงศ์	DROSER ACEAE
ลักษณะพืช	พืชล้มลุก ลำต้นสั่น ใบเดี่ยวเลียงสลับเวียนรอบต้นและซ่อนกันแน่น แผ่นใบรูปไข่กลับถึงรูปโล่ กว้าง 4-6 มม. ยาว 6-10 มม. ปลายบานและโคนเรียงคอดมีหูใบแยกสามแกผิวใบมีขนปลายเป็นตุ่มมีน้ำเมือกเหนียวใส ดอกสีขาวออกเป็นช่อเดี่ยวจากปลายลำต้นหรือกลุ่มกลางใบยาว 10-20 ซม. ดอกเรียงเป็นแนวเดี่ยว 2-25 ดอก ผลกลมมีขนาดเล็กมาก
ฤดูกาลออกดอกและผล	กันยายน
การใช้ประโยชน์	ยาเย็น แก้ร้อนใน

 

 

ชื่อท้องถิ่น	มะพอก พอก
ชื่อวิทยาศาสตร์	Parinari anamense Hance
วงศ์	CHRYSOBALANACEAE
ลักษณะพืช	ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 10-15 เมตร เป็นใบเดี่ยว เรียงแบบสลับ ใบรูปไข่ ปลายใบแหลมหรือมน โคนใบมน ก้านใบยาว 0.3-1 ซม. กว้าง 2-6 ซม. ยาว 5-15 ซม.  กิ่งมีขนนุ่มสีน้ำตาล ใต้ใบเป็นสีขาวมีขนเล็กๆปกคลุม หน้าใบมีสีเขียว ผลกลมรี ออกตามปลายยอด กว้าง1.5-2 ซม. ยาว 2-3 ซม. มีสีน้ำตาล
ฤดูกาลออกดอกและผล	ออกผล กันยายนถึงตุลาคม
การใช้ประโยชน์	-นำลำต้นไปทำกระดานบ้าน -ผลกินได้ -เมล็ดใช้ทำน้ำมัน

 

 

ชื่อท้องถิ่น	หนามคลอง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Ziziphus  cambodiana  Pierre
วงศ์	RHAMNACEAE
ลักษณะพืช	เป็นไม้พุ่มสูง2-3เมตรลำต้นมีหนามแหลมใบเดี่ยวใบรูปใข่ปลายใบมนโคนใบมนขอบใบเรียบกว้าง3-3.5CMยาว5-6CMก้านใบยาว0-7CMผลรูปกลมเส้นผ่านศูนย์กลาง1.5-1.8CMก้านผลยาว0.5CMผลสีเขียวผิวเรียบ
ฤดูกาลออกดอกและผล	เดือนกันยายน
การใช้ประโยชน์	บำรุงกำลัง

 

 

ชื่อท้องถิ่น	เงี่ยงปลาดุก หมากปลาดุก หมากเงี่ยงปลาดุก
ชื่อวิทยาศาสตร์	Canthium berberidifolium Geddes
วงศ์	RUBIACEAE
ลักษณะพืช	เป็นไม้พุ่มสูง  1 – 1.5 ฟุต ทรงพุ่มกว้าง 1 ฟุต มีหนามออกตามซอกใบโดยออกตรงข้ามกันหนามยาว 0.5 - 1 เซนติเมตร มีใบเป็นใบเดี่ยวเรียงวน  แผ่นใบกว้าง 0.5 - 1 เซนติเมตร ยาว 1 - 1.5 เซนติเมตร ปลายใบรูปหัวใจกลับ โคนใบรูปลิ่ม มีผลออกตามซอกใบโดยออกตรงข้ามกัน ผลดิบสีเขียว ผลสุกสีแดง
ฤดูกาลออกดอกและผล
การใช้ประโยชน์	ราก เป็นยาสมุนไพรสมานเเผลในกระเพาะอาหาร

 

 

ชื่อท้องถิ่น	หนามแท่ง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Catunaregam tomentoso (Blume ex DC.) Tirveng.
วงศ์	RUBIACEAE
ลักษณะพืช	เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก 3-4เมตร ตามกิ่งมีขนของสีน้ำตาล มีหนามยาวแหลม หนามยาว 5-6ซ.ม. ใบเดี่ยว เรียงแบบวนรอบข้อ ใบรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบรูปริ่ม รอบใบคลื่นใบกว้าง 2-4ซ.ม. ก้านใบ0.5-0.8 ซ.ม. ผลรูปมีขนสีน้ำตาล 3-5 ซ.ม. ผลใช้ซักผ้า,ใบสระผม
ฤดูกาลออกดอกและผล	เดือนกรกฏาคม-กันยายน
การใช้ประโยชน์	ใช้สระผม, ใช้ซักผ้าและย้อมผ้าม แก่นใช้ร่วมกับยาประดงร้อยแปด

 

 

 

ขอขอลคุณที่มา:::http://www.walai.msu.ac.th