ถ้าคุณเป็นไบเซ๊กช่วล คุณคือเสือไบแบบไหน?
อะไรคือ “ไบเซ็คชวล” (Bisexual)
สำหรับบุคคลที่เป็นชาวรักร่วมเพศหรือเกย์และเลสเบี้ยน(Homosexual) จะมีอารมณ์และความรู้สึกต่อบุคคลที่เป็นเพศเดียวกันกับตนเท่านั้น ในขณะที่คนอื่นๆจะเป็นคนที่มีอารมณ์และความรู้สึกต่อบุคคลที่เป็นเพศตรงข้ามกับตน(Heterosexual) แล้วคนที่อยู่นอกเหนือจาก 2 กลุ่มที่กล่าวมาละ ที่ไม่สามารถถูกจัดกลุ่มกับทั้ง 2 ประเภทได้อย่างเต็มตัวเพียงเพราะพวกเขามีประสบการณ์ทั้งทางเพศและทางอารมณ์ต่อบุคคลอื่นทั้งเพศเดียวกับตนและบุคคลเพศตรงข้ามในช่วงชีวิตของเขา ซึ่งคนกลุ่มหลังนี้ถูกเรียกว่า “ไบเซ็คชวล” หรือ “เสือไบ” ในภาษาไทย ถึงกระนั้นบางคนมักยินดีที่จะเรียกตนเองเป็นพวกร่วมได้กับทุกเพศ(Pansexual), พวกที่ไม่ได้รู้สึกกับเพศไหนเป็นพิเศษ (Non-preferential), พวกที่อารมณ์ไหลไปกับใครเพศใดก็ได้ (Sexually Fluid) หรือพวกที่เป็นได้ 2 เพศในคนเดียว (Ambisexual/Omni-sexual)
จากมาตรวัด Kinsey ที่มีทั้งหมด 7 ระดับเรียงจาก 0 – 6 ที่ใช้อธิบายถึงรสนิยมทางเพศ (Sexual Orientation) ของบุคคล ค.ศ.1948 โดยบุคคลที่นิยมในเพศตรงขามจะอยู่ที่แถบ 0 ของมาตรวัด ขณะที่คนรักร่วมเพศจะอยู่ที่แถบ 6 ของมาตรวัด ส่วนใครก็ตามที่อยู่ในแถบระหว่าง 1 – 5 จะถูกนับว่าเป็นไบเซ็คชวล โดยผู้ที่อยู่ในช่วง 1 – 2 จะเป็นไบกลุ่มที่นิยมเพศตรงข้ามมากกว่า ผู้ที่อยู่ในแถบที่ 3 ตรงกลางจะเป็นไบกลุ่มที่ชอบพอกับคนเพศเดียวกันและเพศตรงข้ามในระดับที่เท่าๆกัน และผู้ที่อยู่ในแถบ 4 – 5 เป็นไบกลุ่มที่นิยมคนเพศเดียวกันมากกว่า แต่ยังไม่นับว่าเป็นคนรักร่วมเพศ เพราะยังมีความรู้สึกชอบพอกับคนเพศตรงข้ามอยู่
ภาพแถบมาตรวัด Kinsey scale
ประเภทของไบเซ็คช่วล
จากข้างต้น จะเห็นได้ว่ากลุ่มคนที่เป็นไบเซ็คชวลมีลักษณะและสถานะที่หลากหลาย J. R. Little จิตแพทย์และนักวิจัยจึงแบ่งประเภทของคนที่เป็นไบเซ็คชวลได้ 13 กลุ่มตามความชอบพอและพฤติกรรมทางเพศ ได้แก่
1. ไบเซ็คชวลทางเลือก (Alternating Bisexuals)
บุคคลนั้นเคยมีความสัมพันธ์คบกับคนเพศเดียวกันมาก่อน โดยหลังจากความสัมพันธ์นั้นสิ้นสุด(เลิกกัน) อาจเลือกคบคู่คนใหม่เป็นคนเพศตรงข้าม และอาจจะกลับไปคบคนใหม่ที่เป็นเพศเดียวกันได้อีกครั้งในต่อไป
2. ไบเซ็คชวลเพราะสถานการณ์บังคับ(Circumstantial Bisexuals)
โดยหลักแล้วจะเป็นผู้ที่ชอบคนต่างเพศ แต่จำเป็น(จำใจ)ที่จะมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศเดียวกันเพราะ ไม่สามารถหาหรือเข้าถึงคนเพศตรงข้ามได้ เช่น เมื่ออยู่ในคุก ในค่ายทหาร หรือโรงเรียนประจำแบบเพศล้วน
3. ไบเซ็คชวลคบชู้ (Concurrent Relationship Bisexuals)
จะมีความสัมพันธ์หลักกับคนเพียงเพศเดียวเท่านั้น(กับชายหรือหญิงก็ตาม) แต่ก็มีความสัมพันธ์กับบุคคลเพศที่ต่างจากคู่หลักของตนซ้อนกัน
4. ไบเซ็คชวลเพราะเงื่อนไข (Conditional Bisexuals)
กลุ่มนี้จะนับรวมทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ซึ่งเลือกที่จะมีความสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตนด้วยเหตุผลทางการเงินหรือความก้าวหน้าในอาชีพ เช่น ชายแท้ยอมขายตัวให้เกย์หรือเล่นหนังนู๊ดเกย์เพื่อเงิน หรือหญิงเลสเบี้ยนที่ยอมแต่งงานกับผู้ชายเพื่อให้ได้การยอมรับจากทางบ้านหรือแค่เพื่อต้องการมีบุตร
5. ไบเซ็คชวลตามความรู้สึก (Emotional Bisexuals)
มีความรู้สึกชอบพอทั้งทางเพศและทางจิตใจกับทั้งชายและหญิง แต่ตอนจบจะเลือกคบเพียงเพศเดียวเท่านั้น
6. ไบเซ็คชวลควบซ้อน (Integrated Bisexuals)
เหมือนข้อ 5 แต่เลือกที่จะคบทั้ง 2 เพศพร้อมๆ กัน
7. ไบเซ็คชวลเพราะความสงสัย (Exploratory Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่เลือกมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตนเพียงเพราะอยากรู้อยากลอง *แต่ไม่คิดติดใจ และเลือกกลับไปเป็นตามเพศเดิมของตนตามปกติ
8. ไบเซ็คชวลตามความพึงพอใจ (Hedonistic Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่เลือกมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตน เพื่อตอบสนองความต้องการหรือเพื่อความเพิ่งพอใจ
9. ไบเซ็คชวลโดยไม่ได้ตั้งใจ (Recreational Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่มีเพศสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตน เนื่องจากการเมาและขาดสติ
10. ไบเซ็คชวลปลีกแยก (Isolated Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่เคยมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตนเมื่อครั้งในอดีต
11. ไบเซ็คชวลแอบแฝง (Latent Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่มีความรู้สึกกับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตน แต่ไม่เคยปฏิบัติ
12. ไบเซ็คชวลเพราะถูกบังคับ (Motivational Bisexuals)
ทั้งผู้นิยมต่างเพศและผู้ที่รักร่วมเพศ ที่เลือกมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศที่ต่างจากความชอบของตน เพราะถูกสั่งหรือบังคับ เพื่อสร้างความเพิงพอใจให้กับคู่ครองของตน เช่น ผู้ชายสั่งให้คู่ของตนที่เป็นหญิง ทำกิจกรรมรักกับผู้หญิงด้วยกันให้เขาดูเพื่อกระตุ้นความต้องการของเขาและให้เขาพอใจ
13. ไบเซ็คชวลเฉพาะกาล (Transitional Bisexuals)
การเป็นไบเซ็คชวลเพียงช่วงขณะหนึ่งที่อยู่ระหว่างการเปลี่ยนจากชายจริงหญิงแท้ไปเป็นคนรักร่วมเพศ หรือเปลี่ยนกลับกันก็ได้ ซึ่งนับรวมกลุ่มจากข้อ 7 ที่บังเอิญลองแล้วติดใจด้วย
ซึ่งหลายๆ คนอาจจะไม่ยอมรับว่าตนเองเป็นไบเซ็คชวล แต่ถ้านับจากการที่พวกเขามีความรู้สึกดึงดูดกับคนทั้งเพศเดียวกันและเพศตรงข้าม ตามหลักแล้วพวกเขาก็คือไบเซ็คชวล
ระดับขั้นของคนที่ไบเซ็คชวล
1. สับสนกับรสนิยมทางเพศของตน
คนที่เป็นไบส่วนใหญ่เริ่มจากการรู้สึกสับสนที่ตนมีคสามรู้สึกต่อบุคคลทั้ง 2 เพศ เริ่มสงสัยและตั้งคำถามกับตัวเอง ว่าตนเองผิดปกติหรือไม่ บางคนยังอยู่ในขั้นนี้จนตลอดชีวิต ปกปิดรสนิยมทางเพศของตนเองจนตายก็มี มีความรู้สึกแปลกแยกและแปลกประหลาด บางคนตัดสินใจเลือกทางเดินที่จะรักต่างเพศหรือรักร่วมเพศอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อสร้างความชัดเจนและให้ได้การยอมรับจากสังคม 2 กลุ่มข้างต้น เพราะในช่วงชีวิตของพวกเขาไม่มีแบบอย่างหรือสังคมที่ยอมรับพวกเขาในแบบที่ตนเป็น และสนับสนุนให้ยืนยัดกับสิ่งนั้น นอกจากชาวไบคนนั้นจะมีความมั่นใจในตนเองมากพอ
2. ค้นพบและนิยามของตนเองเป็นไบเซ็คชวล
ชาวไบจำนวนมากเมื่อรับรู้หรือรู้ถึงคำว่า “ไบเซ็คชวล” และนิยามของมัน ทำให้พวกเขารู้สึกมีตัวตนและมีที่ยืนในสังคม และมีคำที่บ่งบอกพวกเขาได้จริงๆ ซึ่งก่อนหน้านั้นชาวไบมักถูกเรียกกล่าวกันต่างๆนานา เช่น พวกเอาไปทั่ว(Promiscuous), พวกก่ำกึ่ง(Fence Sitters), พวกจิตวิปริต หรือ ตัวแพร่ AIDs
3. พยายามคงสถานการณ์เป็นไบเซ็คชวล
ขั้นนี้นับเป็นขั้นที่ยากลำบากที่สุดของคนที่เป็นไบ ซึ่งถึงแม้พวกเขาจะรู้สึกยอมรับตนเองกับการเป็นไบเซ็คชวล แต่การอยู่ร่วมกับสังคมในชีวิตจริงที่ชัดเจนของคนรักต่างเพศและคนรักรวมเพศนั้นแสนจะลำบาก ทั้งการถูกรังเกียจจากญาติพี่น้อง หรือถูกปฏิเสธการมีคู่ครอง ซึ่งการที่พวกเขาจะยังคงสถานการณ์เป็นไบอยู่ได้ต้องมีความมั่นใจในตัวเองอย่างมาก และเป็นอิสระจากทั้ง 2 สังคม โดยเห็นได้จากการตั้งชุมชนชาวไบ การมีเพื่อนและคนรักที่เข้าใจและยอมรับในสภาวะของการเป็นไบ และที่สำคัญคือการออกมาประกาศตนว่าเป็นไบเซ็คชวล
*บุคคลที่มีชื่อเสียงที่ออกมายอมรับว่าเป็นไบเซ็คชวล จริงๆนอกจากการเรียกร้องความเท่าทียมของเพศ แต่ยังเพื่อสร้างจุดยืนของชาวไบในสังคม ไม่ได้เพื่อเข้าข้างพวกรักร่วมเพศ
4. พยายามสร้างการยอมรับจากสังคม
สำหรับชาวไบที่ออกมาเปิดเผยและแสดงตัวตนต่อสังคมแล้ว ซึ่งบ่อยครั้งที่จะต้องทำซ้ำแล้วซ้ำอีกเมื่อตนไปเข้ากับสังคมกลุ่มใหม่ หรือมีคนรักใหม่ ซึ่งขั้นนี้มีส่วนสำคัญยิ่งในการสร้างผลลัพธ์ทางการเมือง สร้างแบบอย่างที่ชัดเจนและก่อชุมชนชาวไบขึ้น เพราะชาวไบจำนวนต้องดำรงชีวิตผ่าน 3 ขั้นแรกมาอย่างโดดเดียว ผู้ที่ผ่านมายังขั้นที่ 4 ได้จึงต้องการช่วยเหลือและเอื้อให้ชาวไบด้วยกันให้ผ่านพ้นอุปสรรคต่างๆได้ง่ายโดยไม่ต้องเสียเวลาค้นหาตัวเองเป็นระยะเวลานานอย่างโดดเดี่ยว เช่นเดียวกับที่ชาวรักร่วมเพศได้เรียกร้องการมีตัวตนและพยายามสร้างความเสมอภาคในสังคม
ทิมมี่ขอขอบคุณ จขทก. หนุ่มถาปัตย์หน้าหมอ ที่แปลบทความเป็นภาษาไทย