ภาพในยุคแรก ๆ ของการถ่ายภาพในเมืองไทยที่หาชมยาก
ชมภาพถ่ายเมืองไทยในสมัยรัชกาลที่ ๔ ฝีมือถ่ายภาพของนายทอมสัน ที่หาชมยาก จาก Wellcome Library ที่ London
ในเอ็นทรี่ที่แล้ว "ชมพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ ๔ ที่หาชมได้ยากยิ่ง จาก Wellcome Library, London" ได้กล่าวถึงประวัติของนายจอห์น ทอมสัน (John Thomson) ให้ทราบแล้ว
ผมจะขอคัดช่วงเฉพาะ นายทอมสันเดินทางสู่สยาม มาให้ทราบอีกครั้งหนึ่ง ดังนี้
[นายจอห์น ทอมสัน]
>> เดินทางสู่สยาม
ในปี ๒๔๐๘ นายทอมสัน ขณะนั้นอายุได้ ๒๘ ปี เขาได้ขายกิจการร้านถ่ายรูปที่สิงคโปร์ เดินทางมาสยาม
นายทอมสัน ได้เดินทางมาจากสิงคโปร์ โดยสารเรือกลไฟชื่อ "เจ้าพระยา" (เรือลำนี้มี พระภาษีสมบัติบริบูรณ์ หรือเจ้าสัวยิ้ม เป็นเจ้าของ
เดินเป็นประจำระหว่าง กรุงเทพฯ กับสิงคโปร์) มาถึงกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ ๒๘ กันยายน ๒๔๐๘ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ระหว่างที่อยู่ในกรุงเทพฯ ๓ เดือน เขาได้เข้าเฝ้าและถ่ายพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ถ่ายรูปพระราชพิธีโสกันต์ของเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ และเดินทางโดยเรือไปเมืองเพชรบุรี และสถานที่อื่นๆ อีกมากมาย
นายทอมสัน อัดรูปภาพที่ถ่ายในกรุงเทพฯ ออกจำหน่ายมีลงโฆษณาใน หนังสือพิมพ์บางกอก รีคอร์เดอร์ ของหมอ ปรัดเล อยู่หลายครั้ง โดยซื้อได้ที่บ้านกัปตันเอมส์ (Captain Samual Joseph Bird Ames) ชาวอังกฤษที่เขาพักอยู่
>> ระหว่างอยู่เมืองไทย ๓ เดือน
ระหว่างที่นายทอมสัน อยู่ที่เมืองไทย ตั้งแต่วันที่ ๒๘ กันยายน ๒๔๐๘ รวมระยะเวลา ๓ เดือนนั้น นอกจากจะได้มีโอกาสเข้าเฝ้า และถ่ายพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ถ่ายรูปพระราชพิธีโสกันต์ของเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ แล้ว เขายังถ่ายภาพเมืองไทยที่กรุงเทพฯ เพชรบุรี และสถานที่อื่น ๆ อีกมากมาย
(ข้อสังเกต - ผู้เขียนเห็นว่า นายทอมสันอยู่เมืองไทยนานกว่า ๓ เดือน
ตามที่ Wellcome Library ระบุว่า ภาพถ่ายเหล่านี้ นายทอมสันถ่ายในปี
1865 - 1866)
*+*+*+*
[ข้อมูลโดยได้รับความอนุเคราห์จาก คุณนุกูล (เจ้าของบล็อกคนช่างเล่า) http://www.oknation.net/blog/nukpan และ http://www.oknation.net/blog/nakornrajsima ซึ่งได้กรุณาคัดบทความเรื่อง "นายทอมสัน ผู้ถ่ายพระรูปพระจอมเกล้า" โดย นายแพทย์พิพัฒน์ ชูวรเวช จากวารสารตราไปรษณียากร ปีที่ ๓๔ ฉบับที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๔๗ มาให้ จึงขอขอบคุณเป็นอย่างสูงมา ณ ที่นี้]
>> ภาพเมืองไทยในสมัยรัชกาลที่ ๔ ฝีมือถ่ายภาพของนายทอมสัน จาก Wellcome Library ที่ London
ข้อความด้านอธิบายภาพด้านล่างนี้ ผมไม่ขอแปล อยากให้ทรงไว้ซื้องานเขียนเดิมของผู้เขียนครับ..mata
#1 Gate of Buddhist temple, Bangkok, Siam. [1866]
(คล้ายพระอุโบสถวัดพระแก้ว - ผู้เขียน)
#2 State barge of the King of Siam, Bangkok. [1865-1866]
#3 State barge of the King of Siam, Bangkok. [1865-1866]
#4 Siamese boatman, Siam. [1865-1866]
(ฝีพาย - ผู้เขียน)
#5 Arrival of the King of Siam at the Temple of Sleeping Idol. [1865-1866]
(ร. ๔ เสด็จพระราชดำเนินทางสถลมารคไปวัดโพธิ์ - ผู้เขียน)
#6 Crown Prince of Siam in front of Palace with his entourage, Bangkok, Siam.
#7 The Crown Prince of Siam, Bangkok, Siam. [1865]
#8 A Siamese Prince with his attendant, Siam. [1865-1866]
#9 The Kings Buddhist temple, Siam. [1865-1866]
#10 The late Kralahorm, Bangkok, Siam. [1865]
#11 Siam [1865]
#12 Buddhist priests eating, Bangkok, Siam. [1865-1866]
#13 Mount Khrai-lat, Bangkok, Siam. [1865-1866]
(ในพระบรมมหาราชวัง - ผู้เขียน)
#14 View of Bangkok, Siam, looking over the River Menam.[1865-1866]
#15 View of the Menam river with sailing ships anchored. Bangkok, Siam. [1865-1866]
#16 View of Bangkok, Siam, looking over the River Menam. [1865-1866]
#17 Pechaburi Bridge, Siam, over the river with boats along the embankment.[1865-1866]
#18 View of Ayuthia, Siam. [1865-1866]
#19 Ayuthia, Siam. [1865-1866]
#20 Palmyra palms, Siam. [1865-1866]
(น่าจะเป็นที่เพชรบุรี - ผู้เขียน)
#21 View of Pechaburi plain, viewed from a hill. At the lower left a Buddhist temple. [1865-1866]
#22 Buddhist Temple, Siam [1865]
#23 Bangkok, Siam. [1866]
#24 Siam [1865]
#25 Elephant training ground, Ayuthia, Siam. [1865-1866]
(เพนียดคล้องช้างที่อยุธยา - ผู้เขียน)
#26 A war elephant of Siam. [1865-1866]
(ช้างศึก เป็นช้างที่ได้รับการคัดเลือกความเหมาะสมแล้วและนำมาฝึก - ผู้เขียน)
#27 Siam [1865]
(น่าจะเป็นการแสดงโขน - ผู้เขียน)
#28 Brother of the 1st King, Siam. [1866]
#29 The cremation pyre of the 1st King of Siam, King Mongkut. [1865-1866]
(ยังไม่แน่ใจว่า เป็นรัชกาลใด แต่ไม่ใช่รัชกาลที่ ๔ หรือข้อมูลอาจผิดพลาด - ผู้เขียน)
#30 Bangkok, Siam. [1865]
#31 A Siamese Buddhist bonze (Buddhist Priest) and pupils, Siam. [1865-1866]
(น่าจะใช้ Monk แทน Priest มากกว่า - ผู้เขียน)
#32 A Siamese Buddhist bonze (Buddhist Priest) and pupils, Siam. [1865-1866]
#33 Two Siamese dancing girls, Siam. [1865-1866]
ภาพเหล่านี้ มีอายุเกือบ ๑๕๐ ปีมาแล้ว เป็นภาพในยุคแรก ๆ ของการถ่ายภาพในเมืองไทยที่หาชมยาก และยังไม่ค่อยได้พบเห็นในเมืองไทย ต้องขอขอบคุณ Wellcome Library, London ที่ได้ช่วยอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดียิ่ง และหวังว่าคนไทยจะได้ช่วยกันศึกษาค้นคว้าเผยแพร่ต่อไป
อ้างอิง : นายแพทย์พิพัฒน์ ชูวรเวช, "นายทอมสัน ผู้ถ่ายพระรูปพระจอมเกล้า"
ในวารสารตราไปรษณียากร ปีที่ ๓๔ ฉบับที่ ๑๑ มิถุนายน ๒๕๔๗.
ขอขอบคุณ Wellcome Library, London เป็นอย่างสูงมา ณ ที่นี้
โดย สุรศักดิ์
















