น้ำออกรู อยู่ไหน ...ไปกันน่ะ
บ้านน้ำออกรู และภูสันเจริญ อ.ท่าวังผา
การเดินทางค้นหาอะไรบางอย่างเพื่อหาคำตอบให้กับคำถามที่ค้างคาใจมานาน จึงเดินทางไปยังจุดหมายปลายทางบ้านสันเจริญ ต.ผาทอง อ.ท่าวังผา จ.น่าน
เลี้ยวซ้ายมือบนเส้นทาง 1080 มุ่งสู่เส้นทาง 1148 อ.ท่าวังผา - อ.สองแคว กม.ที่ 15 เลี้ยวซ้ายมือ ปากทางเข้าบ้านปากโมงอีก 12 กม.สู่ปากทางเข้าบ้านสันเจริญและน้ำออกรู เดินทางเข้าหมู่บ้านสันเจริญอีก 4 กม.
ถึงบริเวณน้ำตกในอดีตนั้นสถานที่แห่งนี้เป็นอุโมงค์ ขนาดใหญ่ และมีลำธารไหลออกมาซึ่งชาวบ้านที่สัญจรไปมาจะได้ยินเสียงน้ำดังกังวาล และไม่กล้าเข้าไปใกล้เพราะดูน่ากลัว
มีคนเล่าว่า ครั้งหนึ่งมีเด็กเข้าไปหาปลาในอุโมงค์เป็นเวลานาน แล้วไม่กลับออกมา ทำให้พ่อแม่เป็นห่วงและได้เข้าไปตามหา แต่สุดท้ายพ่อแม่ก้หายไปด้วย
หลังจากนั้นก็มีสัตว์เลี้ยงของชาวบ้าน เช่น ช้าง ม้า วัว ควาย ของชาวบ้านก็มักหายอยู่บ่อยๆเป็นประจำ และมีอยู่วันหนึ่งชาวบ้านออกไปตามหาช้าง โดยสะกดตามรอยเท้าช้างไป พอไปถึงบริเวณปากทางเข้าอุโมงค์ รอยเท้าก็หายไปจึงสร้างความประหลาดใจให้กับชาวบ้านมาก วึ่งเหตุการณ์แบบนี้ได้เกิดขึ้นเสมอๆ จนทำให้ชาวบ้านหวาดผวา จนในที่สุดจึงได้อพยพย้ายหนีออกไป
ต่อมาได้เกิดฟ้าผ่าอย่างรุนแรงบริเวณปากอุโมงค์ จนทำให้ดินถล่มปิดปากอุโมงค์มาจนถึงปัจจุบัน
สันนิษฐานว่าเหตุการณ์ครั้งนั้นน่าจะเกิดมา 700 กว่าปีมาแล้ว จากหลักฐานทางโบราณวัตถุ คือวัดร้างที่อยู่ห่างจากวัดทางทิศตะวันตกของหมู่บ้าน 100 เมตร ส่วนลำห้วยเหล่านี้ได้ถูกขนานนามว่า " น้ำลัก " ซึ่งบ้านสันเจริญก็ได้นำชื่อมาตั้งหมู่บ้าน ชื่อว่า " บ้านน้ำลักเหนือ " ช่วงก่อตั้งหมู่บ้านใหม่ๆ และได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น " บ้านสันเจริญ " เมื่อ ปี พ.ศ. 2532 น้ำออกรูจึงเป็นสถานที่ท่องเที่ยว พักผ่อนหย่อนใจของคนในชุมชน และนักท่องเที่ยวที่เข้ามา