น้ำท่วม 16 จังหวัด เสียชีวิตแล้ว 12 ราย — เราเจอแบบนี้ทุกปี ทำไมมันไม่เคยเปลี่ยน?

เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา เปิดข่าวตอนค่ำแล้วสะดุดกับพาดหัวใหญ่ที่บอกว่า “น้ำท่วม 16 จังหวัด เสียชีวิตแล้ว 12 ราย” บอกตรงๆ ว่าใจหายมากค่ะ เพราะมันไม่ใช่แค่ตัวเลข แต่คือชีวิตจริงๆ ของคนที่ต้องสูญเสีย ทั้งบ้าน ที่ทำกิน หรือแม้กระทั่งคนที่รัก และที่เจ็บกว่าคือภาพนี้…เราทุกคนคุ้นชินกับมันเหลือเกิน เหมือนฉากซ้ำที่ฉายให้เห็นแทบทุกปี

 

บ้านเราเองก็เคยผ่านน้ำท่วมใหญ่ ปี 2554 ตอนนั้นเรียนอยู่กรุงเทพฯ จำได้ว่าต้องขนของขึ้นชั้นสอง แถมยังต้องอยู่กับความไม่แน่นอนว่าจะถูกตัดน้ำไฟเมื่อไหร่ แต่สิ่งที่จำฝังใจไม่ใช่เรื่องของใช้พังหรอกนะคะ แต่เป็นบรรยากาศที่ทั้งบ้านเต็มไปด้วยความเครียด ความกังวล กลัวว่าน้ำจะขึ้นอีกเมื่อไหร่ กลัวว่าจะหาของกินยาก ตอนนั้นได้เข้าใจเลยว่าคนที่น้ำท่วมเขาไม่ได้เดือดร้อนแค่ทรัพย์สิน แต่สภาพจิตใจก็โดนกระทบหนักมาก

 

ครั้งนี้ที่เห็นข่าว 16 จังหวัดท่วม บางจังหวัดน้ำสูงถึงเอว บางบ้านต้องอพยพออกมาอยู่ศูนย์พักพิงชั่วคราว ภาพเด็กเล็กๆ ที่ต้องนอนบนเสื่อท่ามกลางเสียงฝน กับผู้สูงอายุที่เดินลุยน้ำลึกจนแทบหมดแรง มันสะท้อนว่าปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องเล็กเลย แต่มันถูกทำให้เป็น “เรื่องปกติ” ของประเทศเราไปแล้ว

 

ทำไมทุกปีเรายังแก้ปัญหาเดิมๆ ไม่ได้?

 

หลายคนอาจบอกว่าเพราะฝนตกหนักเพราะโลกร้อนบ้าง เพราะพายุบ้าง แต่ถามจริงๆ เถอะคะ ประเทศเรารู้มาตลอดว่าน้ำท่วมเป็นเรื่องใหญ่ แต่ทำไมการจัดการยังวนอยู่กับคำว่า เร่งช่วยเหลือ เร่งระบายน้ำ ทั้งที่มันควรเป็นการวางแผนป้องกันตั้งแต่ต้น

 

ระบบระบายน้ำในเมืองใหญ่: ท่อเล็ก คลองตื้น ถูกถมไปสร้างคอนโด บ้านจัดสรร เมืองขยายโดยไม่มีแผนจัดการน้ำ พอฝนตกหนักไม่กี่ชั่วโมง น้ำก็ท่วมทันที

 

การบริหารเขื่อน: หลายครั้งที่เราเห็นข่าว เขื่อนต้องเร่งระบายน้ำ แล้วน้ำก็ทะลักลงมาท่วมบ้านเรือนชาวบ้าน ถามว่าถ้าบริหารน้ำล่วงหน้าดีๆ จะต้องปล่อยน้ำแบบเร่งด่วนจริงหรือ?

 

พื้นที่รับน้ำ/แก้มลิง: มีการพูดถึงมาตลอด แต่ทำจริงๆ ได้มากน้อยแค่ไหน? หลายพื้นที่ที่ควรเป็นแก้มลิง กลับถูกเปลี่ยนเป็นโครงการจัดสรรที่อยู่อาศัย

 

สิ่งเหล่านี้มันไม่ใช่ปัญหาที่เพิ่งเกิด แต่คือปัญหาที่เราเห็นมาหลายสิบปี แล้วคำถามคือ…ถ้าเรายังปล่อยให้มันเป็นแบบนี้ไปเรื่อยๆ อีก 10 ปี 20 ปี ลูกหลานเราจะต้องเจอน้ำท่วมซ้ำๆ แบบนี้อีกกี่ครั้ง?

 

เสียงเล็กๆ ของชาวบ้านที่ไม่มีใครฟัง

 

สิ่งที่สะเทือนใจคือ เวลาเกิดน้ำท่วม คนตัวเล็กๆ อย่างเราเจ็บหนักที่สุด บ้านเสียหาย ของหาย รายได้หาย แต่การเยียวยาหรือการแก้ปัญหาที่จริงจังกลับไม่ค่อยเกิดขึ้น คนจนก็จนลงไปอีก ต้องกลับมานับหนึ่งใหม่ทุกปี ส่วนคนที่อยู่บนหอสูงๆ หรือคอนโด แค่รำคาญเดินทางไม่สะดวก แต่ไม่ได้เสียอะไรเท่าเรา

 

เคยเห็นข่าวคุณลุงคนหนึ่งที่เลี้ยงไก่ไว้ขายเป็นอาชีพหลัก น้ำท่วมทีเดียว ไก่ตายหมด เหลือแต่กรงเปล่าๆ น้ำใจจากคนรอบข้างก็ช่วยได้ชั่วคราว แต่สุดท้ายพอข่าวเงียบ ลุงก็ยังต้องดิ้นรนเอาตัวรอดเองอยู่ดี หรือครอบครัวที่ลูกเล็กป่วย แต่รถพยาบาลเข้าไปไม่ได้เพราะน้ำสูง…ถามว่าเราจะต้องรอให้เกิดเหตุการณ์แบบนี้อีกกี่ครั้ง ถึงจะมีระบบช่วยเหลือที่เข้าถึงจริงๆ?

 

น้ำท่วม = ปัญหาเศรษฐกิจที่ซ่อนอยู่

 

เวลาพูดถึงน้ำท่วม หลายคนจะมองว่าเป็นเรื่องภัยธรรมชาติ แต่จริงๆ แล้วมันโยงกับเศรษฐกิจโดยตรงค่ะ โรงงานต้องปิด หยุดการผลิต พนักงานตกงาน ชาวบ้านทำไร่ทำนาไม่ได้ ข้าวที่กำลังจะเก็บเกี่ยวก็เสียหายหมด เงินทองที่เก็บไว้ก็หมดไปกับการซ่อมแซมบ้าน พอซ้ำหลายครั้ง มันก็คือ “วงจรความจน” ที่ไม่มีวันจบ

 

ถ้าใครยังจำได้ น้ำท่วมใหญ่ปี 2554 ทำให้เศรษฐกิจไทยเสียหายหลายแสนล้านบาท บริษัทรถยนต์ โรงงานอิเล็กทรอนิกส์ต้องย้ายฐานการผลิต บางแห่งไม่เคยกลับมาเลย มันสะท้อนชัดมากว่าน้ำท่วมไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่ใช่ปัญหาของ “ชาวบ้านต่างจังหวัด” อย่างเดียว แต่กระทบทั้งประเทศ

 

แล้วเราทำอะไรได้บ้าง?

 

ในฐานะประชาชน เราอาจไม่สามารถไปแก้ระบบใหญ่ๆ ได้ แต่สิ่งที่ทำได้คือการส่งเสียง ไม่ปล่อยให้ปัญหานี้ถูกทำให้เป็นเรื่องปกติอีกต่อไป ทุกครั้งที่มีน้ำท่วม เราควรถามหาความรับผิดชอบจากคนที่เกี่ยวข้อง ไม่ใช่แค่รับถุงยังชีพแล้วก็จบ แต่ต้องเรียกร้องแผนจัดการน้ำที่ยั่งยืนจริงๆ

 

และที่สำคัญ…อยากฝากถึงคนที่อยู่ในพื้นที่น้ำท่วมตอนนี้ค่ะ สู้ๆ นะคะ ถึงแม้ระบบอาจจะไม่ยืนอยู่ข้างเราเต็มร้อย แต่ยังมีคนอีกมากที่อยากช่วย อยากแบ่งปัน และไม่อยากเห็นใครต้องสูญเสียซ้ำๆ แบบนี้อีก

 

---

 

ถามเพื่อนๆ ในนี้หน่อยค่ะ

 

คุณคิดว่าทำไมประเทศเราแก้ปัญหาน้ำท่วมไม่ได้เสียที?

 

หรือจริงๆ แล้วคนตัวเล็กๆ อย่างเราไม่ใช่ลำดับแรกที่รัฐคิดจะช่วย?

 

แล้วเราจะมีโอกาสได้เห็น “ประเทศไทยที่ไม่จมน้ำทุกปี” บ้างไหม?

 

อยากฟังความคิดเห็นจากทุกคนค่ะ บางทีเสียงเล็กๆ หลายๆ เสียงรวมกัน อาจเป็นแรงกดดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้จริงๆ 🌧️🙏