จริงหรือไม่ ที่เขาว่ากันว่า "ที่หมามันหอนเพราะเห็นผี"

 เรื่องของสุนัขที่หอนกับความเชื่อเรื่องผีๆ นั้นเป็นเรื่องที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน หลายคนเคยได้ยินผู้ใหญ่พูดว่า “หมาหอนเพราะเห็นผี” หรือเมื่อยามค่ำคืนที่ได้ยินเสียงสุนัขส่งเสียงโหยหวน ก็อดไม่ได้ที่จะรู้สึกขนลุกชวนขนพอง แต่หากมองในมุมวิทยาศาสตร์แล้ว พฤติกรรมการหอนของสุนัขมีคำอธิบายที่สมเหตุสมผลและไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งลี้ลับเลยแม้แต่น้อย

        การหอนเป็นพฤติกรรมสื่อสารตามธรรมชาติของสุนัขที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษคือหมาป่า ในอดีต หมาป่าจะหอนเพื่อส่งสัญญาณบอกตำแหน่งให้สมาชิกฝูงรู้ว่าพวกมันอยู่ที่ไหน หรือเพื่อเตือนภัยเมื่อมีสิ่งผิดปกติใกล้เข้ามา เมื่อสุนัขบ้านหอน พฤติกรรมนี้จึงเป็นเพียงกลไกตามธรรมชาติที่ถูกส่งต่อมาหลายชั่วอายุ ไม่ใช่การตอบสนองต่อวิญญาณหรือสิ่งลี้ลับอย่างที่หลายคนเข้าใจ

        สุนัขยังมีประสาทหูที่ไวและสามารถรับฟังเสียงที่มนุษย์ไม่อาจได้ยิน เช่น เสียงความถี่สูงจากเครื่องใช้ไฟฟ้า เสียงไซเรน หรือเสียงจากธรรมชาติที่เราไม่ทันสังเกต เมื่อเสียงเหล่านี้รบกวนโสตประสาท สุนัขอาจตอบสนองด้วยการหอนออกมาเหมือนเป็นการ “พูดคุย” หรือ “ร้องตอบ” ต่อเสียงที่ได้ยิน

        นอกจากนี้ ความรู้สึกทางอารมณ์ก็มีส่วนสำคัญ สุนัขเป็นสัตว์สังคมที่ผูกพันกับเจ้าของและสมาชิกในบ้าน หากพวกมันรู้สึกเหงา โดดเดี่ยว หรือถูกทิ้งให้อยู่ลำพังนาน ๆ พวกมันอาจหอนเพื่อเรียกร้องความสนใจ หรือบางครั้งก็เรียนรู้ได้ว่าการหอนทำให้เจ้าของหันมาสนใจ จึงใช้การหอนเป็นเครื่องมือสื่อสารเวลาอยากเล่น อยากออกไปเดิน หรือแม้กระทั่งเวลาอยากกินขนม

        สุนัขบางตัวก็หอนเพราะสัญชาตญาณการปกป้องอาณาเขต เมื่อได้ยินเสียงสุนัขตัวอื่นหรือรู้สึกว่ามีสิ่งแปลกปลอมเข้ามาใกล้บ้าน การหอนก็เป็นเหมือนการประกาศว่า “นี่คือพื้นที่ของฉัน” ขณะเดียวกัน สุนัขบางสายพันธุ์ เช่น ไซบีเรียนฮัสกี อลาสกันมาลามิวท์ หรือบีเกิล ก็มีแนวโน้มจะหอนมากกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ ด้วยเหตุผลทางพันธุกรรม

        อย่างไรก็ตาม หากสุนัขหอนบ่อยผิดปกติ หอนเสียงเปลี่ยนไป หรือหอนร่วมกับอาการซึม ไม่กินอาหาร หรือเดินผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณของอาการเจ็บป่วยหรือความผิดปกติของระบบประสาท การพาไปตรวจที่สัตวแพทย์จะช่วยให้พบสาเหตุและจัดการได้ทันท่วงที

        แม้ว่าความเชื่อเรื่อง “หมาหอนเพราะเห็นผี” จะยังคงอยู่ในสังคม แต่เมื่อมองตามหลักวิทยาศาสตร์แล้ว การหอนของสุนัขคือรูปแบบการสื่อสารที่เต็มไปด้วยเหตุผล ทั้งเพื่อสื่อสารกับสิ่งรอบตัว แสดงอารมณ์ และปกป้องตัวเอง หากเราเข้าใจพฤติกรรมนี้มากขึ้น ก็จะมองเสียงหอนยามค่ำคืนเป็นเพียง “ภาษาของสุนัข” แทนที่จะเป็นสัญญาณลี้ลับน่ากลัวอย่างที่เคยคิด