เส้นเลือดขอด กับ วิธีรักษา ที่สามารถทำเองได้

เส้นเลือดขอด  (Varicose Veins) คือ ภาวะหลอดเลือดดำบริเวณใกล้ชั้นผิวหนังขยายตัวผิดปกติ จนมองเห็นเป็นเส้นคล้ายใยแมงมุม  หรือเห็นเป็นเส้นเลือดขดปูดขึ้น  ภาวะเส้นเลือดขอดสามารถเกิดขึ้นได้กับอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย  โดยเส้นเลือดขอดที่ขา เป็นภาวะเส้นเลือดขอดที่พบได้บ่อยที่สุด ซึ่งผู้ใหญ่ประมาณ 1 ใน 4 ในสหรัฐอเมริกามีภาวะเส้นเลือดขอด และมากกว่า 23% ได้รับผลกระทบจากเส้นเลือดขอด  

ปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะเส้นเลือดขอด

• อายุมากขึ้น ลิ้นภายในหลอดเลือดที่ช่วยควบคุมการไหลเวียนของเลือดเริ่มเสื่อมสภาพ  ทำให้เลือดไหลย้อนกลับเข้าไปสะสมในเส้นเลือดส่วนปลายจนกลายเป็นเส้นเลือดขอด

• ผู้หญิงมีแนวโน้มเป็นเส้นเลือดขอด มากกว่า ผู้ชาย  เนื่องจากฮอร์โมนเพศหญิงส่งผลต่อความยืดหยุ่นของผนังหลอดเลือดดำที่น้อยลง

• การรักษาด้วยฮอร์โมน อย่างเช่น ยาคุมกำเนิด อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อเส้นเลือดขอด

• กรรมพันธุ์ที่ถ่ายทอดจากพ่อแม่ หรือบุคคลในครอบครัว ที่มีประวัติเป็นเส้นเลือดขอด

• การมีน้ำหนักเกินทำให้เกิดแรงกดดันต่อเส้นเลือด

• การยืนหรือนั่งเป็นเวลานาน ๆ ส่งผลให้เกิดเส้นเลือดขอดได้มากขึ้น

• การใส่รองเท้าส้นสูง ทำให้เลือดหมุนเวียนได้ไม่ดี รวมถึงการนั่งไขว่ห้างเป็นประจำ ทำให้เส้นเลือดบริเวณขาถูกกดทับ

• ภาวะใดก็ตามที่กดดันช่องท้อง อาจทำให้เกิดเส้นเลือดขอดได้ อย่างเช่น การตั้งครรภ์ ท้องผูก เนื้องอก

วิธีรักษา และป้องกัน เส้นเลือดขอด ด้วยตัวเอง

• การออกกำลังกาย จะช่วยทำให้เลือดที่ขาไหลเวียนได้ดีขึ้น ช่วยลดความดันโลหิต ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดเส้นเลือดขอด การออกกำลังกายที่มีแรงกระแทกต่ำ ช่วยให้กล้ามเนื้อน่องทำงานได้โดยไม่เครียด การออกกำลังกายที่มีประสิทธิภาพ และผลกระทบต่ำ ได้แก่ ว่ายน้ำ การเดิน ขี่จักรยาน โยคะ

• สวมถุงน่องแบบบีบอัด มีจำหน่ายในร้านขายยาเกือบทุกแห่ง และมีราคาไม่แพง ถือเป็นวิธีแก้ปัญหาที่ง่ายในการรักษาเส้นเลือดขอดได้ด้วยตัวเอง ถุงน่องแบบบีบอัด จะทำหน้าที่ในการใช้แรงกดที่ขา ปรับปรุงการไหลเวียนโลหิตสู่หัวใจ ลดอาการปวด และปวดเมื่อย

• เปลี่ยนแปลงอาหารการกิน อาหารบางชนิด สามารถช่วยปรับปรุงสุขภาพของเส้นเลือดดำได้ ซึ่งอาหารเหล่านั้น ได้แก่ อาหารที่มีกากใย ช่วยให้มีการขับถ่ายดี ความพยายามทางกายภาพบางอย่างที่ต้องขับถ่ายผ่านอุจจาระ สามารถสร้างแรงกดดันในช่องท้องได้อย่างรุนแรง สามารถทำให้ลิ้นหัวใจของหลอดเลือดดำเสียหาย อาหารที่มีโพแทสเซียม การขาดโพแทสเซียม อาจทำให้เกิดการกักเก็บน้ำ สิ่งนี้จะเพิ่มปริมาณเลือดในร่างกาย และสร้างความดันพิเศษในลิ้นหัวใจของหลอดเลือดดำ อย่างเช่น อัลมอนด์ ถั่วพิสตาชิโอ กล้วยหอม อาหารที่มีฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) อาจช่วยรักษาปัญหาหัวใจและหลอดเลือด ยังสามารถช่วยปรับปรุงการไหลเวียนโลหิต ลดความดันโลหิตแดง และผ่อนคลายหลอดเลือด อย่างเช่น ผักต่างๆ รวมทั้งหัวหอม พริกหยวก ผักโขม บร็อคโคลี่ ผลไม้รสเปรี้ยว องุ่น เชอร์รี่ แอปเปิ้ล และบลูเบอร์รี่ โกโก้ กระเทียม 

• สวมเสื้อผ้าที่ไม่รัดแน่นจนเกินไป การสวมใส่เสื้อผ้าที่หลวม และไม่รัดแน่นจนจำกัดปริมาณเลือดไปยังร่างกายส่วนล่าง การสวมรองเท้าส้นแบนแทนรองเท้าส้นสูง ก็อาจช่วยเรื่องเส้นเลือดขอดที่ขาได้เช่นกัน

• บริหารด้วยการยกขาสูง การยกขาให้สูงในระดับเดียวกับหัวใจ หรือสูงกว่านั้น จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดได้ ช่วยลดความดันในหลอดเลือดดำที่ขา และแรงโน้มถ่วง ช่วยให้เลือดไหลเวียนกลับไปที่หัวใจได้อย่างราบรื่น

• นวดผิว การนวดบริเวณที่เป็นเส้นเลือดขอดเบา ๆ สามารถช่วยให้เลือดไหลผ่านเส้นเลือดได้ สามารถใช้น้ำมันนวดอ่อนโยน หรือครีมบำรุงผิว เพื่อให้ได้ผลที่ดีที่สุด การนวดถือเป็นสิ่งสำคัญ ควรหลีกเลี่ยงการกดลงบนเส้นเลือดโดยตรง เนื่องจากอาจทำลายเนื้อเยื่อที่บอบบางได้