เต่าญี่ปุ่น: สัตว์เลี้ยงยอดฮิต และผู้รุกรานสี่ขา
หลายๆ คน อาจจะคุ้นเคยกับเต่าตัวน้อยๆ สีเขียวที่มีวงกลมบนแก้มสีแดงสองข้างคล้ายธงชาติญี่ปุ่น และมักถูกขายในชื่อเต่าญี่ปุ่นมาโดยตลอด มันเป็นทั้งสัตว์เศษฐกิจ และเป็นทั้งภัยคุกคามระบบนิเวศ ถ้าคุณสนใจจะเลี้ยงมันสักตัวแล้วละก็ ลองมาหาข้อมูลก่อนกันดีกว่านะ
ประวัติ
เต่าญี่ปุ่น Red Eared Slider (Trachemys scripta) เป็นเต่าน้ำขนาดกลางที่พบในทวีปอเมริกาเหนือ มีถิ่นกำเนิดพบในตอนใต้ของสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ โอคลาโฮม่า เท็กซัส หลุยเซียนน่า อลาบาม่า อินเดียน่า และบางส่วนในรัฐฟลอริด้า ไกลสุดถึงปลายแม่น้ำรีโอแกรนด์ในเม็กซิโกเหนือ มีขนาดตัวถึง 30 เซนติเมตรจากหัวถึงกระดอง มักพบตามแหล่งน้ำเช่น ทะเลสาบ ห้วย คลอง หนอง บึง ลำธาร หรือแม่น้ำ โดยกลางวันจะนอนบนขอนไม้หรือริมฝั่งเพื่ออาบแดด และจะลงว่ายน้ำเวลาออกหาอาหาร โดยว่ายน้ำได้เก่งมาก มีผังพืดที่เท้าทั้งสี่ในการพุ้ยน้ำ และกลั้นหายใจในน้ำได้นานถึง 20 นาทีเลยทีเดียว เต่าญี่ปุ่นกินทั้งพืชและสัตว์ทุกชนิดที่หาได้ รวมถึงซากสัตว์ ใบไม้ ผลไม้ เมล็ดพืชบางชนิดด้วย สามารถผสมพันธุ์ได้เมื่อมีอายุ 3 ปีขึ้นไป และจะผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปี ตัวผู้จะมีขนาดเล็กกว่าตัวเมีย แต่มีหางที่ยาวและโคนหางแคบกว่าตัวเมียที่หางสั้นและโคนหางกว้างเพราะมีอวัยวะสืบพันธุ์สำหรับวางไข่ โดยตามธรรมชาติ เต่าญี่ปุ่นมีอายุขัยถึง 10-20 ปีเลยทีเดียว
การเลี้ยง
เต่าญี่ปุ่น ควรเลี้ยงเดี่ยวจะดีที่สุด เพราะในตัวผู้จะก้าวร้าวกัดกันจนตายได้ และถ้ามีหลายๆ ตัวจะต้องใช้พื้นที่มาก สามารถเลี้ยงในตู้ บ่อ อ่าง ที่มีขนาดเหมาะสมได้ โดยเต่าวัยเด็กควรใช้ตู้ขนาด 24 x 18 x 12 นิ้วขึ้นไปหรือภาชณะขนาดใกล้เคียง ตัวโตเต็มวัยหนึ่งตัวใช้พิ้นที่ 36 x 18 x 18 นิ้วเป็นหลัก ในตู้ควรมีสัดส่วนบกและน้ำอย่างละครึ่ง น้ำลึกมากได้แต่ควรมีบกเป็นตลิ่งให้พักว่ายน้ำ หากไม่มีเต่าจะว่ายน้ำจนตายและจมน้ำได้ เพราะพวกมันใช้ปอดในการหายใจ
พืชน้ำ สามารถใส่หรือไม่ใส่ก็ได้ เพราะช่วยเรื่องการกรอง แต่ทำใจไว้ด้วยว่าเต่าของคุณจะกินพืชหรือเด็ดพืชเล่นตามธรรมชาติทำให้พืชเฉาตายได้ แต่ในบ่อควรมีระบบกรองที่ดี หรือหมั่นเปลี่ยนน้ำเมื่อสกปรกเพื่อป้องกันการหมักหมมของของเสียที่จะก่อเชื้อโรค หากเป็นไปได้ ทำพิ้นตู้ให้โล่งจะดีกว่าเพื่อการทำความสะอาดที่ง่าย
แสงไฟก็ขาดไม่ได้ โดยในธรรมชาติ เต่าญี่ปุ่นควรมีการอาบแดด มีอากาศถ่ายเทไม่อับชื้นเกินไป แสงอาทิตย์ธรรมชาติมีรังสี UVA และ UVB กระตุ้นการเจริญเติบโตของกระดูกและกระดองที่ดี หากไม่มีอาจจะทำให้เต่าป่วยได้ และควรจัดอุณหภูมิให้เหมาะสม โดยอยู่ที่ 25-30 องศาเซลเซียส และควรมีกำบังให้เวลามีฝนหรือพื้นที่หนาวเย็น
ส่วนอาหาร เต่าญี่ปุ่นวัยเด็กจะต้องการโปรตีน แคลเซียม วิตามินจำนวนมาก ควรดูอาหารสำเร็จรูปที่เหมาะสมที่มีโภชนาการเหมาะสม ให้งดอาหารจำพวกพืชก่อน และเมื่อโตขึ้นอายุ 1 ปีขึ้นไปจะกินเริ่มหันมากินพืชได้ โดยอาหารสดที่เต่ากินได้ มีทั้งไส้เดือน แมลงอย่างจิ้งหรีด ปลาสอด ปลาหางนกยูง (เว้นปลาทองที่มีไขมันและไธอามินเนส (Thiaminase) กรดไขมันไม่ดีที่ทำให้เต่าป่วย) พืชน้ำเช่นแหน จอก ผักตบชวา สาหร่ายหางกระรอก สาหร่ายพุงชะโด ผักบุ้ง ผักกาดขาว ผักคะน้า ผักโขม ผลไม้เช่นแครอท แอ็ปเปิ้ล มะเดื่อ กล้วย และพืชตระกูลเบอร์รี่ก็ดีต่อเต่า แต่อาหารสดจะทำให้คุณภาพน้ำแย่ลง ต้องให้ในปริมาณที่พอดี
การผสมพันธุ์เต่าญี่ปุ่น
เต่าญี่ปุ่น จะจับคู่ผสมพันธุ์ได้ตลอดปี ให้ทำบ่อหรือตู้กว้างๆ มีกระบะทรายสำหรับให้ตัวเมียขึ้นมานอนพักเพื่อวางไข่ โดยเต่าตัวผู้จะทำท่าฟ้อนเล็บ โดยงอขาหน้าเข้าหาส่วนหัวแล้วส่ายอุ้งตีนให้ตัวเมียดู จากนั้นก็จะขึ้นคร่อมตัวเมียจากด้านบน โดยผสมพันธุ์ได้ในน้ำเสียมาก แต่บางครั้งก็ทำกันบนบกเช่นกัน และเมื่อตัวผู้ปล่อยน้ำเชื้อไปที่ตัวเมียเสร็จ ก็จะคลายออกและกลับออกมา ใช้เวลาตั้งท้องประมาณ 1 เดือนตัวเมียก็จะขึ้นมาวางไข่แล้ว และระยะการฟักจะใช้เวลาประมาณ 1 เดือนก็จะได้ลูกเต่า โดยลูกเต่าจะค่อยๆ ใช้ฟันหน้ากะเทาะเปลือกไข่ออกมาเอง ต้องควบคุมความชื้นและความอบอุ่นให้เหมาะสม หากไม่จัดการจะทำให้เต่าที่จะเกิดมาแท้งตายในไข่หรือออกมาพิการไม่สมบูรณ์ได้
โรคในเต่า
เต่าญี่ปุ่น มีโรคหลายชนิด หากพบมีอาการโรคเหล่านี้ ควรรักษาทำความสะอาดในที่เลี้ยง ใส่ยาฆ่าเชื้อที่บาดแผลหากมี และนำส่งโรงพยาบาลสัตว์เพื่อให้สัตวแพทย์ทำการรักษาที่เหมาะสม
-โรคตาบวม เกิดจากความสกปรกของที่เลี้ยง และขาดวิตามินเอ ตาจะบวมแดง มีหนองหรือเลือดดูผิดปกติ
-โรคกระดองลอก แผลผิวหนัง เกิดจากเชื้อราอันตราย บางทีอาจจะเกิดจากอุบัติเหตุถูกอีกตัวกัด ถูกทำร้ายจากสัตว์อื่น หรือโดนของมีคมบาด
- โรคปอดบวม ภาวะติดเชื้อในปอด สังเกตว่าเต่าจะหายใจอ้าปากบ่อยๆ บนบก เกิดจากความชื้นมากขึ้น
-โรคกระดองผิดรูป เกิดจากสารอาหารที่ไม่ดีและการขาดแสงอาทิตย์ ทำให้การเติบโตของกระดูกไม่ดีและบิดเบี้ยว
ชนิดพันธุ์ต่างถิ่น
ปัจจุบัน เต่าญี่ปุ่นมีการหลุดรอดลงแหล่งน้ำธรรมชาติ จากทั้งการปล่อยและหลบหนีจากที่เลี้ยงจนขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ เป็นสายพันธุ์ที่ทำร้ายและแย่งอาหารสัตว์น้ำท้องถิ่น และยังแพร่พันธุ์ได้เร็ว จึงควรมีความรับผิดชอบในการเลี้ยงว่าจะต้องดูแลเต่าของคุณได้ตราบจนอายุขัยของมัน
มอร์ฟ
เต่าญี่ปุ่นในปัจจุบัน มีหลากหลายสีและมอร์ฟที่เพาะขึ้นมาตามฟาร์มต่างๆ ซึ่งใช้เวลาในการเลือกเพาะสีต่างๆ มีมอร์ฟสีดังนี้
-พาสเทล
-เผือกตาแดง อัลบิโน่
-เครย่อน
-ชาร์โคล
-พาย
-พีค็อก
-คาราเมล
-พาราด็อกซ์
-ลูซี่
-เครย่อนเผือกตาแดง อัลบิโน่เครย่อน