โรคย้ำคิดย้ำทำ

 

โรคย้ำคิดย้ำทำ OCD (Obsessive Compulsive Disorder) เป็นโรคทางจิตเวชชนิดหนึ่ง ผู้ป่วยจะมีความไม่มั่นใจ กังวล ต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่ง เป็นผลให้ต้องทำกิจกรรมนั้นซ้ำไปซ้ำมา เพื่อให้เกิดความสบายใจ ซึ่งผู้ป่วยก็รู้ตัวว่าสิ่งที่ตนทำอยู่นั้นไม่จำเป็น แต่ก็ไม่สามารถหยุดสิ่งที่ทำอยู่ได้

ผู้ป่วยจะไม่สามารถหักห้ามใจไม่ให้ทำได้ เมื่อทำแล้วจะทำให้รู้สึกคลายความกังวล ก่อนที่จะเริ่มกังวลใหม่อีกครั้ง และจะใช้เวลามาก ๆ ในการกระทำเรื่องนั้น จำนวนหลาย ๆ ครั้ง ด้วยความเครียด กังวล หรือ ไม่อาจจะควบคุมการกระทำได้ พฤติกรรมแบบนี้จะส่งผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวันได้โดยตรง

 

 

หากกระทำพฤติกรรมบางอย่างซ้ำ 1-2 ครั้ง เพื่อความสบายใจไม่นับเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ

 

สาเหตุ

1.การทำงานของสมอง และ ระบบประสาทที่ผิดปกติทำให้ส่งผลต่อความรู้สึกที่แสดงออกมา

 

2.พันธุกรรม พบว่ามีความเกี่ยวข้องกับโรคย้ำคิดย้ำทำ จากอัตราการเกิดโรคนี้ในแฝดไข่ใบเดียวกันมีถึง 60-90% ในขณะที่พบในประชากรทั่วไปเพียง 2-3%

 

3.ปัจจัยสภาพแวดล้อมเช่นพบเจอประสบการณ์เลวร้ายในชีวิต เช่น ผู้ป่วยอาจเจอเหตุการณ์รุนแรงในวัยเด็ก ถูกทารุณกรรมทั้งทางกาย ทางใจ ปัญหาชีวิตที่รุนแรงเสี่ยงต่อการเป็นโรคได้

 

 

อาการของโรคย้ำคิดย้ำทำ จะเกิดอาการได้ 2 ส่วนคือ การย้ำคิด และ การย้ำทำ

การย้ำคิด เป็นการคิดถึงสิ่งหนึ่งวนไปวนมาแต่ยังไม่ตัดสินใจลงมือทำ

• กลัวความสกปรกมากกว่าปกติ

 

• เกิดความไม่สบายใจ เมื่อเห็นความไม่เป็นระเบียบ สิ่งของที่จัดไม่เท่ากัน ไม่เรียบร้อย ไม่สมดุล

 

• วิตกกังวลในการใช้ชีวิต เช่น คิดว่าลืมปิดเตาแก๊ส ลืมล็อกประตู

 

 

การย้ำทำ ผู้ป่วยจะทำทุกอย่างมากกว่าปกติ 

• ล้างมือบ่อยเกินความจำเป็น

 

• ทำความสะอาดสิ่งซ้ำ ๆ

 

• ตรวจความเรียบร้อยบ่อย ๆ เช่น เช็กว่าปิดแก๊สหรือยัง ? ปิดไฟห้องน้ำหรือยัง ? ล็อกประตูหรือยัง ? เดินวนไปทำหลาย ๆ ครั้ง

 

 

• จัดวางสิ่งของแบบที่มีลักษณะเฉพาะตัว เช่น ต้องหันไปทิศทางเดียวกันทั้งหมด

 

• มักจะต้องทำทุกสิ่งให้ครบตามจำนวนที่ตนเองกำหนดไว้

 

• ชอบเก็บสะสมสิ่งของมากเกินความจำเป็น

 

 

การป้องกันโรคย้ำคิดย้ำทำ

• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

 

• ผ่อนคลายด้วยการทำกิจกรรม เช่น ดูหนัง เล่นโยคะ ฟังเพลง

 

• พยายามเสริมความมั่นใจให้กับตนเอง หลีกเลี่ยงความคิดที่เป็นกังวล

 

• พยายามเพิกเฉยต่อความคิดที่เป็นการย้ำคิด และ ลดหรือหยุดการกระทำที่เป็นการย้ำทำ

 

• หากรู้ว่าตนเองมีความเสี่ยงให้ปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำต่อไป