ผมร่วง สาเหตุ และวิธีการดูแลรักษา

 

ผมร่วง  (Hair Loss) หมายถึง การสูญเสียเส้นผมบนศีรษะ หรือกับทุกส่วนในร่างกาย ลักษณะความรุนแรงอาจแตกต่างกัน หากสังเกตเห็นผมจำนวนมากในท่อระบายน้ำหลังจากสระผม จับเป็นก้อนผมในแปรง บนหมอน เริ่มสังเกตเห็นผมบางหรือศีรษะล้านเป็นหย่อม ๆ แสดงว่ามีผมร่วงมากกว่าปกติ  ควรรีบปรึกษาแพทย์

 

เรามีเส้นผมบนศีรษะมากถึง 100,000 เส้น ในแต่ละวันผมของคนเราจะร่วงประมาณ 50-100 เส้น นอกจากนี้ยังมีผมเส้นใหม่ขึ้นมาแทนที่ผมที่เสียไปตามวงจรชีวิตของผม    

 

เส้นผมจะมีความหนาแน่นที่สุด และเส้นใหญ่ที่สุดถึงอายุประมาณ 30 ปี หลังจากนั้น เมื่ออายุมากขึ้น ความหนาแน่นและขนาดของเส้นผมจะเริ่มลดลง  เนื่องจากวงจรชีวิตของเส้นผมเริ่มสั้นลง ทำให้ผมร่วงถี่ขึ้นและบางลง จนในที่สุดวงจรของเส้นผมหยุด และไม่สร้างเส้นผมขึ้นมาใหม่อีกต่อไป ส่งผลให้ความหนาแน่นของเส้นผมน้อยลงเรื่อย ๆ จนทำให้เห็นลักษณะผมบาง หรือศีรษะล้านได้อย่างชัดเจน

 

ภาวะผมร่วงสามารถเกิดขึ้นได้ทีละน้อย หรือเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน และอาจเป็นแบบถาวรหรือชั่วคราว แม้ผมร่วงจะพบมากในผู้สูงอายุ แต่อาการผมร่วงมากเกินไป ก็อาจเกิดขึ้นได้ในผู้ที่มีอายุน้อยด้วยเช่นกัน

 

 

ผมร่วง เกิดจากสาเหตุอะไร

• พันธุกรรม   สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของผมร่วง คือ ในครอบครัวมีประวัติศีรษะล้าน  จากการศึกษาเชื่อว่า สาเหตุทางพันธุกรรม และสิ่งแวดล้อม อย่างเช่น ความเครียด และมลภาวะ เป็นปัจจัยที่กระตุ้นการเกิดภาวะผมบางได้ โดยมีความสัมพันธ์กับกับฮอร์โมนเพศชายที่ชื่อ แอนโดรเจน เนื่องจากฮอร์โมนนี้เป็นตัวกำหนดวงจร และควบคุมการเติบโตของเส้นผม

 

• ภาวะเจ็บป่วย การผ่าตัด ความเครียด หรือเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ  อาจส่งผลกระทบให้เกิดภาวะผมร่วงชั่วคราว ซึ่งผมจะเริ่มงอกใหม่ได้โดยไม่ต้องรักษา 

 

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอาจทำให้ผมร่วงได้ชั่วคราว   อย่างเช่น การตั้งครรภ์ การคลอดบุตร การเลิกใช้ยาคุมกำเนิด และวัยหมดประจำเดือน  

 

• โรคบางชนิดที่อาจทำให้ผมร่วง อย่างเช่น  โรคต่อมไทรอยด์ การติดเชื้อที่หนังศีรษะ และโรคที่ทำให้เกิดแผลเป็น เช่น ไลเคนพลานัสและโรคลูปัสบางชนิด อาจทำให้ผมร่วงถาวรได้เนื่องจากแผลเป็น 

 

 

• ผลกระทบจากยาที่ใช้รักษา อย่างเช่น  โรคมะเร็ง ความดันโลหิตสูง โรคข้ออักเสบ และภาวะซึมเศร้า

 

• การลดน้ำหนักอย่างมากในระยะเวลาอันสั้น การลดน้ำหนักแบบควบคุมอาหารการกินหนักมากจนเกินไป หรือลดน้ำหนักโดยรับประทานอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ จะทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ ทำให้ร่างกายเลยไม่สามารถส่งอาหารไปเลี้ยงเส้นผมได้ ทำให้ผมเปราะบาง และขาดหลุดร่วง

 

• มีไข้สูง ทำให้เกิดผมร่วงชั่วคราวได้

 

• ขาดสารอาหาร หากได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ หรือไม่ได้รับประทานอาหารที่สมดุล อาจทำให้ผมร่วงได้ และเส้นผมใหม่ก็จะเจริญเติบโตช้าไปด้วย อย่างเช่น การขาดโปรตีน ธาตุเหล็ก และสารอาหารอื่น ๆ

 

วิธีการดูแลรักษาไม่ให้เกิดผมร่วง หรือผมบางเพิ่มขึ้น

• หลีกเลี่ยงการมัดผมที่แน่นเกินไป  พยายามอย่าดึง บิด หรือขยี้ผมแรง ๆ   

 

• ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยเฉพาะอาหารที่มีธาตุเหล็กและโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอในแต่ละวัน เพราะเส้นผมสร้างจากโปรตีนเป็นส่วนใหญ่

 

• เลือกใช้แชมพูที่อ่อนโยนต่อเส้นผม เหมาะกับสภาพหนังศีรษะ โดยแชมพูที่ใช้นั้นต้องไม่ก่อให้เกิดการแพ้ การคัน รังแค หรือผื่นบนหนังศีรษะ 

 

 

• หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์เคมี อย่างเช่น การเปลี่ยนสีผม สารฟอกขาว น้ำยาดัด  และเครื่องมือจัดแต่งทรงผม อย่างเช่น เครื่องเป่าลม ที่หนีบผมผลิตภัณฑ์ เพราะเป็นสาเหตุของปัญหาผมร่วงเช่นกัน

 

• หลีกเลี่ยงความเครียด ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย ผมร่วงอาจเป็นอาการของความเครียด หากกำลังเผชิญปัญหาผมร่วง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง เพื่อการรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมกับแต่ละบุคคล