สำนวนชาวใต้ เมืองลุงมีดอน เมืองคอนมีท่า เมืองตรังมีนา สงขลามีบ่อ

สำนวนชาวใต้ เมืองลุงมีดอน เมืองคอนมีท่า เมืองตรังมีนา สงขลามีบ่อ

เมืองลุงมีดอน เมืองคอนมีท่า เมืองตรังมีนา สงขลามีบ่อ

สำนวนนี้เป็นสำนวนเกี่ยวกับ ชื่อบ้านนามเมืองภาคใต้ เป็นคำกล่าวที่สะท้อนให้เห็นลักษณะทางภูมิศาสตร์ของท้องถิ่น ของจังหวัดต่าง ๆ ได้อย่างดี ได้แก่ จังหวัดพัทลุง จังหวัดนครศรีธรรมราช จังหวัดตรัง และจังหวัดสงขลา ปัจจุบันย่อมเปลี่ยนแปลงลักษณะพื้นที่ไปตาม กาลเวลา แต่สำนวนยังคงบอกเล่าให้ทราบภูมิหลังสมัยนั้นอยู่เสมอ

จากสำนวนข้างต้น เล่าถึงสภาพภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน คือ

ตัวเมืองพัทลุงตั้งอยู่ในที่ดอน มีภูเขารายรอบ เช่น ภูเขาอกทะลุเป็นสัญลักษณ์ของ จังหวัดนี้คำว่า ดอน หมายถึง ที่สูงที่น้ำท่วมไม่ถึง นอกจากนี้ยังมีคำว่า ควน มาจากคำมลายูว่า guar หมายถึง เนินหรือโคก เช่นกัน

ยกตัวอย่างชื่อหมู่บ้านในพัทลุง ที่มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า ดอน อย่างเช่น ดอนหลา หรือ ดอนศาลา ดอนเค็ด ดอนคัน ดอนทราย เป็นต้น และขึ้นต้นด้วยคำว่า ควน เช่น ควนขนุน ควนมะพร้าว ควนถบ ควนสาร เป็นต้น

จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ริมทะเล จึงมีท่าเรือหลายแห่ง

ชื่อหมู่บ้าน จึงมักมีคำว่า ท่า นำหน้า ยกตัวอย่างเช่น ท่าศาลา ท่าแพ ท่าโพธิ์ ท่าวัง ท่าม้า ท่าซัก ท่าลาด ท่าสูง

จังหวัดตรัง เป็นจังหวัดที่มีการทำนาอย่างเป็นล่ำเป็นสันมาก่อน ภายหลังมีการปลูกยางพาราเพิ่มมากขึ้น แต่ชื่อหมู่บ้านก็ยังใช้คำขึ้นต้นว่า นา อยู่ เพื่อแสดงให้เห็นว่าคนตรังนั้นเคยทำนากันมาก่อน

ชื่อหมู่บ้านในจังหวัดตรัง จึงมักมีคำว่า นา นำหน้า เช่น นาโยง นาท่าม นาปด นาข้าวเสีย นาโต๊ะหมิง นาตาล่วง นาทุ่งนุ้ย

จังหวัดสงขลา เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ริมทะเลสาบและทะเลใหญ่ (อ่าวไทย) จึงจำเป็นต้องขุดบ่อน้ำจืดเพื่อใช้ดื่มกิน

ชื่อหมู่บ้าน ในจังหวัดสงขลาจึงมักมีคำว่า บ่อ นำหน้า เช่น บ่อทรัพย์ บ่อยาง บ่อเตย บ่อโด บ่อโตระ เป็นต้น