ผญาเกี้ยว : ไม่สมหวังในรัก

ผญา เป็นคำพูดที่ชาวไทยอีสานใช้พูดกัน เพื่อแสดงถึงภูมิปัญญาของผู้พูด

ผญาประเภทเกี้ยวพาราสี

ผญาเกิดจากการเกี้ยวพาราสีของหนุ่มสาว    เป็นการหมายเอาแรงบันดาลใจ หรือความรู้สึกภายในใจ ที่มีอยากจะบอกต่อกัน จึงกล่าวออกมาด้วยคำคมเชิงโวหารภาพพจน์ต่าง ๆ แล้วเกิดการโต้ตอบถ้อยคำแก่กันและกัน

ผญาประเภทนี้มีชื่อเรียกที่แตกต่างกันออกไปว่า ผญาเครือ ผญาย่อยหรือผญาโต้ตอบ คือ การใช้ถ้อยคำพูดโต้ตอบกันเชิงเกี้ยวพาราสี ทักทายปราศรัย สรรเสริญเยินยอ หรือความอาลัย  

ผญาเกี้ยว : ไม่สมหวังในรัก

มาหลูตนโตเด้ รักเพิ่นข้างเดียว

แสนสิเทียวมาจา เพิ่นบ่เหลียวพอน้อย

มาหลูตนโตเด้  แปลว่า รู้สึกสงสารตัวเอง จังเลย

หลูตน แปลว่า รู้สึกสงสาร

โต แปลว่า ตัว  ในที่นี้หมายถึง ตัวเรา

เด้ เป็นคำลงท้าย หมายถึง นั่น  แน่ะ  แท้

รักเพิ่นข้างเดียว แปลว่า รักเขาข้างเดียว

เพิ่น เป็นสรรพนามได้ทั้งบุรุษที่ ๑,๒ หรือ ๓ ในที่นี้หมายถึง ผู้หญิงที่เราหลงรัก

แสนสิเทียวมาจา แปลว่า แม้จะเทียวมาหาหลายครั้งหลายครา เพื่ออ้อนวอนขอความรัก

แสน แปลว่า มาก

จา แปลว่า พูด, คุย

เพิ่นบ่เหลี่ยวพอน้อย แปลว่า หญิง ที่ตนหลงรักก็ไม่สนใจใยดีหรือหันมามองแม้แต่น้อย

ผญานี้มีความหมายว่า ชายหนุ่มหลงรักหญิงสาวเพียงข้างเดียว แม้จะพยายาม ไปพูดจาเกี้ยวพาราสีอยู่เนือง ๆ เพื่อให้ฝ่ายหญิงสาวใจอ่อน รักตอบตนเองบ้าง แต่หญิงสาวก็ไม่สนใจใยดี จึงได้แต่รู้สึกสงสารตนเองเหลือเกิน