ทำความรู้จักกับสิทธิเด็ก 4 ประเภท: เพราะเด็กก็คนเหมือนกัน
สวัสดีครับเพื่อนๆ ทุกคน วันนี้ผมในฐานะผู้ชายคนหนึ่ง อยากจะมาชวนคุยเรื่องสำคัญที่หลายคนอาจมองข้ามไป นั่นก็คือ "สิทธิเด็ก" ครับ หลายคนอาจจะคิดว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องไกลตัว แต่จริงๆ แล้วมันใกล้ตัวเรากว่าที่คิด เพราะเด็กๆ เหล่านี้แหละครับที่จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ในอนาคต และสิทธิที่พวกเขาได้รับในวันนี้ จะเป็นรากฐานสำคัญของสังคมที่ดีในวันข้างหน้า
ก่อนอื่นเลย เราต้องทำความเข้าใจก่อนว่า "สิทธิเด็ก" คืออะไร ทำไมมันถึงสำคัญนักหนา? พูดง่ายๆ ก็คือ สิทธิเด็ก คือ สิทธิขั้นพื้นฐานที่เด็กทุกคนพึงมีและพึงได้รับ ไม่ว่าเด็กคนนั้นจะมีเชื้อชาติ ศาสนา ฐานะทางสังคม หรือความแตกต่างใดๆ ก็ตาม เพราะเด็กก็คือ "คน" เหมือนกับพวกเราทุกคนนั่นแหละครับ
แล้วสิทธิเด็กมีอะไรบ้างล่ะ? หลักๆ แล้ว สิทธิเด็กจะแบ่งออกเป็น 4 ประเภทใหญ่ๆ ดังนี้ครับ
1. สิทธิที่จะมีชีวิตรอด (Right to Survival): ข้อนี้ถือเป็นพื้นฐานที่สุดเลยครับ เพราะเด็กทุกคนมีสิทธิที่จะมีชีวิตอยู่รอดและเติบโตอย่างมีคุณภาพ ไม่ว่าจะเกิดมาพร้อมกับความสมบูรณ์พร้อม หรือมีความบกพร่องทางร่างกายหรือจิตใจก็ตาม สิทธิในข้อนี้รวมถึงการได้รับอาหาร ที่อยู่อาศัย การรักษาพยาบาล และการได้รับการดูแลเอาใจใส่จากพ่อแม่หรือผู้ปกครองด้วยครับ
2. สิทธิที่จะได้รับการปกป้องคุ้มครอง (Right to Protection): เด็กๆ ควรได้รับการปกป้องจากความรุนแรง การทารุณกรรม การล่วงละเมิดทางเพศ การถูกบังคับใช้แรงงาน หรือการถูกเลือกปฏิบัติทุกรูปแบบครับ พวกเขาควรเติบโตในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมจากทั้งครอบครัวและสังคม
3. สิทธิที่จะได้รับการพัฒนา (Right to Development): เด็กๆ มีสิทธิที่จะได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ ได้รับการส่งเสริมพัฒนาการทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสติปัญญาอย่างเต็มศักยภาพ เพื่อให้พวกเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพและสามารถพึ่งพาตนเองได้ในอนาคตครับ
4. สิทธิที่จะมีส่วนร่วม (Right to Participation): เด็กๆ ควรมีสิทธิที่จะแสดงความคิดเห็น มีส่วนร่วมในการตัดสินใจในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับชีวิตของพวกเขา และได้รับข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องเหมาะสมกับวัยครับ การรับฟังความคิดเห็นของพวกเขา จะช่วยให้พวกเขารู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่าและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม
เพื่อนๆ อาจจะสงสัยว่า แล้วเราในฐานะผู้ใหญ่ จะมีส่วนช่วยเหลือหรือปกป้องสิทธิเด็กได้อย่างไรบ้าง? จริงๆ แล้วมีหลายวิธีเลยครับ ไม่ว่าจะเป็นการให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิเด็กแก่คนรอบข้าง การเป็นหูเป็นตาสอดส่องดูแลเด็กๆ ในชุมชน การสนับสนุนองค์กรที่ทำงานด้านเด็ก หรือแม้แต่การเป็นพ่อแม่หรือผู้ปกครองที่ดี ก็ถือเป็นการปกป้องสิทธิเด็กได้แล้วครับ
สุดท้ายนี้ ผมอยากฝากไว้ว่า การปกป้องสิทธิเด็ก ไม่ใช่หน้าที่ของใครคนใดคนหนึ่ง แต่เป็นหน้าที่ของพวกเราทุกคนครับ เพราะเด็กๆ คือ อนาคตของชาติ และการที่พวกเขาได้รับสิทธิที่พึงมีอย่างเต็มที่ จะเป็นรากฐานสำคัญของสังคมที่แข็งแกร่งและยั่งยืนในอนาคตครับ