พัฒนาการทั้ง 4 ด้านของวัยทารก สำคัญอย่างไร
วัยทารกเป็นช่วงวัยที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากทั้งด้านพัฒนาการและการเจริญเติบโตของร่างกาย เป็นวัยที่อ่อนแอกว่าวัยอื่น และเป็นวัยที่มีการสร้างรากฐานของการพัฒนาบุคลิกภาพ ในระยะต่อ ๆ ไป
พัฒนาการของวัยทารกแบ่งออกเป็น 4 ด้าน ดังนี้
1. พัฒนาการด้านร่างกาย
เป็นพัฒนาการที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของร่างกายในด้านต่างๆ เช่น ความสูง น้ำหนัก กล้ามเนื้อ กระดูก ประสาทสัมผัส เป็นต้น ทารกในช่วงวัยนี้จะมีพัฒนาการด้านร่างกายที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ดังนี้
- ในช่วงแรกเกิด ทารกจะมีน้ำหนักประมาณ 3.5-4.5 กิโลกรัม และสูงประมาณ 50-52 เซนติเมตร
- ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 1.5-2 กิโลกรัม และสูงเพิ่มขึ้นประมาณ 12-15 เซนติเมตร
- ในช่วง 1 ปีแรก ทารกจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 2.5-3 กิโลกรัม และสูงเพิ่มขึ้นประมาณ 15-18 เซนติเมตร
นอกจากนี้ ทารกในช่วงวัยนี้จะเริ่มมีการเคลื่อนไหวร่างกายมากขึ้น สามารถยกศีรษะขึ้นเองได้ กลิ้งตัวได้ นั่งได้ คลานได้ และเดินได้
2. พัฒนาการด้านสติปัญญาและความคิด
เป็นพัฒนาการที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ ความคิด ความเข้าใจ และความจำ ทารกในช่วงวัยนี้จะเริ่มมีพัฒนาการด้านสติปัญญาและความคิดที่เปลี่ยนแปลงไป ดังนี้
- ในช่วงแรกเกิด ทารกจะเริ่มเรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งต่างๆ รอบตัว เช่น เสียง แสง สี กลิ่น เป็นต้น
- ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกจะเริ่มรู้จักแยกแยะสิ่งต่างๆ เช่น ใบหน้าคนรู้จักและคนแปลกหน้า
- ในช่วง 1 ปีแรก ทารกจะเริ่มเรียนรู้เกี่ยวกับคำศัพท์และภาษาต่างๆ
3. พัฒนาการด้านภาษา
เป็นพัฒนาการที่เกี่ยวข้องกับการพูด การฟัง และการเข้าใจภาษา ทารกในช่วงวัยนี้จะเริ่มมีพัฒนาการด้านภาษาที่เปลี่ยนแปลงไป ดังนี้
- ในช่วงแรกเกิด ทารกจะเริ่มส่งเสียงร้องเพื่อสื่อสารกับผู้อื่น
- ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกจะเริ่มพูดอ้อแอ้
- ในช่วง 1 ปีแรก ทารกจะเริ่มพูดเป็นคำง่ายๆ เช่น พ่อ แม่ หม่ำ เป็นต้น
4. พัฒนาการด้านสังคมและอารมณ์
เป็นพัฒนาการที่เกี่ยวข้องกับการเข้าสังคม การแสดงออกทางอารมณ์ และการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น ทารกในช่วงวัยนี้จะเริ่มมีพัฒนาการด้านสังคมและอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป ดังนี้
- ในช่วงแรกเกิด ทารกจะแสดงออกทางอารมณ์ง่ายๆ เช่น ร้องไห้ หัวเราะ
- ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกจะเริ่มยิ้มและหัวเราะให้กับผู้อื่น
- ในช่วง 1 ปีแรก ทารกจะเริ่มเริ่มมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เช่น เล่นด้วยกัน เป็นต้น
การส่งเสริมพัฒนาการของวัยทารกมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากจะช่วยให้ทารกมีพัฒนาการที่สมวัยและเหมาะสม พ่อแม่ผู้ปกครองควรหมั่นสังเกตพัฒนาการของทารกอย่างใกล้ชิด และส่งเสริมพัฒนาการของทารกในด้านต่างๆ ดังนี้
- ด้านร่างกาย พ่อแม่ผู้ปกครองควรให้ลูกได้ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ให้ลูกได้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และให้ลูกได้พักผ่อนอย่างเพียงพอ
- ด้านสติปัญญาและความคิด พ่อแม่ผู้ปกครองควรกระตุ้นให้ลูกได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัว ให้ลูกได้เล่นของเล่นเสริมพัฒนาการ และให้ลูกได้พูดคุยกับผู้อื่น
- ด้านภาษา พ่อแม่ผู้ปกครองควรพูดคุยกับลูกบ่อยๆ ให้ลูกได้ฟังเพลงและนิทาน และให้ลูกได้เลียนแบบการพูด
- ด้านสังคมและอารมณ์ พ่อแม่ผู้ปกครองควรแสดงความรักและเอาใจใส่ลูก ให้ลูกได้เล่นกับผู้อื่น และให้ลูกได้เรียนรู้เกี่ยวกับกฎเกณฑ์ของสังคม
การส่งเสริมพัฒนาการของวัยทารกจะช่วยให้ทารกมีพัฒนาการที่สมวัยและเหมาะสม ส่งผลให้ทารกเติบโตเป็นเด็กที่มีสุขภาพดีและมีความสุข