เรือหลวงศรีอยุธยา HTMS Sri Ayudhya เรือที่มีส่วนสำคัญในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

เรือหลวงศรีอยุธยา HTMS Sri Ayudhya เรือที่มีส่วนสำคัญในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

เรือหลวงศรีอยุธยา HTMS Sri Ayudhya เป็นเรือรบประเภทเรือปืนยามฝั่ง จัดเป็นเรือพี่เรือน้องกับ เรือหลวงธนบุรี ที่ได้ไปเปลี่ยนเวรรักษาการณ์ ณ เกาะช้าง จังหวัดตราด เมื่อเย็นวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2484

และเกิดยุทธนาวีกับฝรั่งเศส (ยุทธนาวีเกาะช้าง) ในเช้าวันรุ่งขึ้น เมื่อเรือหลวงธนบุรีจมไปแล้ว เรือหลวงศรีอยุธยาจึงเสมือนสัญลักษณ์แห่งความกล้าหาญ อีกลำหนึ่งของราชนาวีไทย

เรือหลวงศรีอยุธยา มีส่วนเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์การเมืองไทยในกรณีกบฏแมนฮัตตัน เมื่อวันที่ 29-30 มิถุนายน พ.ศ. 2494

เมื่อทหารเรือกลุ่มหนึ่ง นำโดย นาวาตรี มนัส จารุภา ได้นำกำลังทหารเรือส่วนหนึ่งพร้อมด้วยอาวุธปืนกลแมดเสน ซึ่งเป็นอาวุธหนัก บุกจู่โจมจับตัว จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี ขณะทำหน้าที่เป็นประธานพิธีรับมอบเรือขุดสันดอนสัญชาติอเมริกันชื่อ "แมนฮัตตัน"

จากอุปทูตสหรัฐอเมริกา ที่ท่าราชวรดิฐ ในเวลา 15.00 น. ท่ามกลางแขกเหรื่อผู้มีเกียรติมากมายในพิธี ลงจากเรือแมนฮัตตัน จากนั้นได้นำตัวลงเรือข้ามฟากเพื่อนำขึ้นไปยังเรือหลวงศรีอยุธยา ที่จอดลอยลำอยู่กลางแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อเป็นตัวประกัน

หลังจากการเจรจาที่ไม่เป็นผลระหว่างกลุ่มกบฏและรัฐบาล เช้าตรู่วันที่ 30 มิ.ย.2494 จึงมีปฏิบัติการชิงตัว จอมพล ป. พิบูลสงคราม เกิดขึ้น

กองทัพอากาศส่งเครื่องบินทิ้งระเบิดลง เรือหลวงศรีอยุธยา ซึ่งขณะนั้นมีจอมพล ป. พิบูลสงคราม ถูกขังอยู่ในนั้น จนกระทั่ง เรือหลวงศรีอยุธยา เสียหายอย่างหนักและจมลงในที่สุด

ทหารเรือตัดสินใจใส่เสื้อชูชีพให้ นายกฯ และพากระโดดลงน้ำ เพื่อหนีจากอันตราย ในที่สุดทั้ง 2 ฝ่ายเปิดการเจรจากันอีกครั้ง และกลุ่มทหารกู้ชาติได้ยอมส่งตัว นายกฯ กลับไป

การก่อกบฏครั้งนั้น สร้างเสียหายมากที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย และนับเป็นเหตุการณ์สงครามกลางเมืองที่คนไทยฆ่าคนไทยด้วยกันเองมากที่สุดจนถึงปัจจุบัน

ในขณะที่ทางกองทัพเรือก็ถูกย้ายฐานบัญชาการเรือรบไปอยู่ที่สัตหีบ และเปลี่ยนชื่อเป็น “กองเรือยุทธการ” และมีการปรับลดกำลังพลใหม่เนื่องจากถูกมองว่าเป็นกองกำลังที่เข้มแข็งมากเกินไป

คุณลักษณะของเรือ

วางกระดูกงูในปี พ.ศ. 2479 และปล่อยลงน้ำ 31 ก.ค. 2480 ขึ้นระวางประจำการ 19 ก.ค. 2481 ความยาวตลอดลำเรือ 77.01 เมตร ความกว้าง 13.41 เมตร กินน้ำลึก 4.2 เมตร ระวางขับน้ำ เต็มที่ 2,350 ตัน ความเร็วมัธยัสถ์ 12.20 นอต ความเร็วสูงสุด 15.80 นอต ระยะปฏิบัติการ 11,100 ไมล์ ที่ 12.20 นอต กำลังพลประจำเรือ 234 นาย ระบบอาวุธ หมู่ปืนใหญ่ 8 นิ้ว (203 มม.) Naval Gun Type 3 ป้อมละ 2 กระบอก จำนวน 2 ป้อม ปืนอเนกประสงค์ 75 มม. Type 51 จำนวน 4 กระบอก ปืนกลอากาศ 20 มม. แท่นคู่ จำนวน 2 แท่น ใช้เครื่องยนต์ ดีเซล 2 เครื่อง กำลัง 5,200 แรงม้าต่อเครื่อง