เช็คเงื่อนไข ต่างชาติถือครองที่ดินในไทย ใครซื้อได้บ้าง

เมื่อวันที่ 25 ต.ค. 2565 คณะรัฐมนตรีอนุมัติหลักการ ร่างกฎกระทรวงการได้มาซึ่งที่ดินเพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัยของคนต่างด้าว ซึ่งอนุญาตให้คนต่างชาติซื้อที่ดินในประเทศไทยได้ โดยมีวัตถุประสงค์หลักก็เพื่อเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจและการลงทุนของประเทศ ด้วยการดึงดูดเงินจากกระเป๋าคนต่างด้าวที่มีศักยภาพสูงให้อยู่ในประเทศเรามากขึ้น ซึ่งร่างกฎกระทรวงฉบับนี้จะมีระยะเวลาบังคับใช้ 5 ปี นับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา 

แต่ไม่ใช่ว่าใครก็สามารถเข้ามาซื้อที่ดินในไทยได้ เพราะกฎหมายนี้จำกัดเฉพาะกลุ่มเป้าหมายเท่านั้น ซึ่งก็คือ กลุ่มคนต่างด้าวที่มีศักยภาพสูง 4 ประเภท ที่ได้รับสิทธิวีซ่าระยะยาว 10 ปี (LTR Visa) ได้แก่

1. กลุ่มประชากรโลกผู้มีความมั่งคั่งสูง
2. กลุ่มผู้เกษียณอายุจากต่างประเทศ
3. กลุ่มที่ต้องการทำงานจากประเทศไทย
4. กลุ่มผู้มีทักษะเชี่ยวชาญพิเศษ

นอกจากนั้น ยังมีเงื่อนไขอีกหลายอย่าง เพื่อให้แน่ใจว่าประโยชน์จะตกอยุ่กับประเทศจริง ๆ เป็นต้นว่า ซื้อที่ดินได้ไม่เกิน 1 ไร่ ซึ่งต้องอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร เขตเมืองพัทยา เขตเทศบาล หรืออยู่ในเขตที่อยู่อาศัยตามกฎหมายผังเมือง รวมถึงต้องไม่รุกล้ำพื้นที่เกษตรกรรมของคนไทย โดยต้องใช้เป็นที่อยู่อาศัยสำหรับตนเองท่านั้น ซึ่งนั่นก็หมายความว่า ห้ามทำการค้าหรือธุรกิจ ห้ามขายหรือแบ่งขาย ห้ามเก็งกำไร และห้ามใช้นอมินี หากฝ่าฝืนก็จะถูกบังคับให้ขายคืนหรือถูกระงับสิทธิทันที

ไม่เพียงเท่านั้น ผู้ที่จะได้รับสิทธิยังต้องมีเงินเข้ามาลงทุนไม่ต่ำกว่า 40 ล้านบาท ไม่ต่ำกว่า 3 ปี ในประเภทธุรกิจหรือกิจการที่กำหนด ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ เช่น ซื้อพันธบัตรรัฐบาลหรือรัฐวิสาหกิจ หรือที่กระทรวงการคลังค้ำประกัน ลงทุนในกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ กองทุนรวมโครงสร้างพื้นฐาน กองทรัสต์เพื่อการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ ลงทุนในทุนเรือนหุ้นที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุน ซึ่งหากถอนการลงทุนก่อนครบเวลา ต้องแจ้งเป็นหนังสือให้เจ้าหน้าที่ทราบภายใน 60 วัน นับแต่วันที่ถอนการลงทุน

การเปิดโอกาสให้ชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนในประเทศมากขึ้นนั้น เป็นการช่วยกระตุ้นภาคเศรษฐกิจที่ชะลอตัวอย่างรุนแรงจากสถานการณ์โควิด-19 ซึ่งเป็นมาตรการฟื้นฟูเศรษฐกิจแบบเดียวกับที่ทั่วโลกทำกันมาก่อนแล้ว เพียงแต่ต่างกันที่เงื่อนไข ตามบริบทของแต่ละประเทศ

อย่างที่แคนาดา สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย และอังกฤษ ก็แทบไม่มีข้อจำกัดในการถือครองอสังหาริมทรัพย์โดยคนต่างชาติเลย เนื่องจากขนาดพื้นที่ของประเทศเหล่านั้นกว้างขวาง และขนาดเศรษฐกิจที่ใหญ่มาก

ส่วนประเทศในยุโรปบางประเทศจะออกสถานะผู้อยู่อาศัยพิเศษ ที่เรียกว่า “วีซ่าทองคำ” ให้กับผู้ที่นำเงินไปลงทุนจำนวนมาก ขณะที่ในแถบเอเชีย อย่างมาเลเซียและอินโดนีเซียจะตั้งเงื่อนไขคล้าย ๆ กับของประเทศไทย เช่น ต้องมีเงินฝากในบัญชีธนาคารหรือซื้ออสังหาริทรัพย์ราคา 5 ล้านบาทขึ้นไป เป็นต้น

ดังนั้น นโยบายดึงต่างชาติเข้ามาลงทุนหรือซื้ออสังหาริมทรัพย์ในประเทศ จึงไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่ แต่เป็นแนวทางปกติที่ใคร ๆ ก็ทำกัน เพราะที่ดินเป็นสิ่งที่ติดอยู่กับที่ ไม่สามารถโยกย้ายถ่ายโอนเอากลับประเทศไปได้ แต่สามารถสร้างมูลค่าตรงนั้นได้ จึงต้องออกกฎกติกาให้มูลค่าที่เกิดขึ้นตกอยู่ในประเทศให้มากที่สุดเท่านั้นเอง