พิมเสน การบูร เเละเมนทอลต่างกันอย่างไร?
เวลาเราได้ยินชื่อพิมเสนเราก็มักจะนึกถึงการบูรเเละเมนทอลด้วย สามตัวนี้มักจะมาคู่กัน เพราะมีกลิ่นหอมเย็นๆ เวลารู้สึกคัดจมูก หายใจไม่สะดวก วิงเวียนศีรษะ ได้กลิ่นแล้วก็จะรู้สึกดีขึ้น สมุนไพรทั้งสามตัวนี้เหมือนหรือต่างกันอย่างไร วันนี้มีคำตอบค่ะ
พิมเสน (Borneol camphor) เป็นสารประกอบอินทรีย์ชนิดไบไซคิก (มีสองวงแหวนในโครงสร้าง) และเป็นสารกลุ่มเทอร์พีน มีสูตรเคมีคือ C10H18O มีลักษณะเป็นเกล็ดสีขาวถึงไม่มีสี พิมเสนที่บริสุทธิ์จะเป็นผลึกแผ่นรูปหกเหลี่ยม มีกลิ่นหอมฉุนคล้ายการบูร ติดไฟให้แสงจ้าและมีควันมาก ไม่มีเถ้า
พิมเสนพบในพืชหลายชนิดเช่น หนาด , เปราะหอม , พืชวงศ์ยางนา และพืชสกุล Artemisia พิมเสนเป็นสารที่ถูกออกซิไดซ์กลายเป็นสารกลุ่มคีโตน (การบูร) ได้ง่ายมาก จึงมีชื่อเรียกในอดีตว่า Borneo camphor พิมเสนสามารถสังเคราะห์ได้จากปฏิกิริยารีดักชันระหว่างการบูรกับโซเดียมบอโรไฮไดรด์ (NaBH4) ซึ่งจะได้พิมเสนในรูปไอโซบอร์เนออล (isoborneol)
พิมเสนมีรสขม เป็นยารสเย็น สรรพคุณขับเหงื่อ ขับลม บำรุงหัวใจ แก้ลมวิงเวียนหน้ามืด ใช้ผสมในน้ำมันหอมระเหย และเป็นสารไล่แมลง อย่างไรก็ตามพิมเสนทำให้ระคายเคืองต่อดวงตา ผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจและระบบทางเดินอาหาร
การบูร (Camphor) เป็นพืชวงศ์เดียวกับอบเชย เป็นสารประกอบอินทรีย์ ประเภทมอโนเทอร์พีนคีโทน ได้จากการสกัดเนื้อไม้ แก่นของลำต้น และราก จนได้เป็นผลึกของการบูรออกมา มีลักษณะเป็นเม็ดขนาดเล็ก สีขาวขุ่น เล็ก การบูรจะมีความละเอียดกว่าพิมเสน ต่อให้จับกันเป็นก้อนก็ทำให้ร่วนเป็นผงได้ง่ายกว่า
นอกจากนี้การบูรจะระเหิดง่ายพิมเสน กลิ่นหอมเย็น มีสรรพคุณทางยาคล้ายพิมเสน แต่มีข้อแตกต่างคือ การบูรเป็นยารสร้อน มีฤทธิ์เป็นยาชาอ่อนๆ สามารถใช้เป็นยาชาเฉพาะที่และยาต้านจุลินทรีย์ได้ด้วย
เมนทอล (Menthol) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีสูตรเคมีคือ C₁₀H₂₀O มีลักษณะเป็นของแข็งผลึกสีขาวหรือไม่มีสี สามารถสังเคราะห์ได้ ในธรรมชาติพบในมินต์, มินต์ป่า, เปปเปอร์มินต์ในรูป-menthol ซึ่งในใบมิ้นท์จะพบสารเมนทอลอยู่มากถึง 80-90% เลยทีเดียว
สรรคุณของเมนทอล จะมีฤทธิ์เย็น เเละเป็นยาชาอ่อน ๆ ช่วยลดอาการปวดบวม บรรเทาอาการเจ็บปวดที่เกิดขึ้นตามร่างกาย บรรเทาอาการหวัด คัดจมูก แก้ไข้ แก้ไอ ลดการอักเสบในลำคอ เเละยังช่วยให้ผ่อนคลายจากความเหนื่อยล้า ลดความโกรธได้อีกด้วย