นี่ฉี่หรือดอกดาวเรือง...เหลืองเชียว ทำไมฉี่ต้องเป็นสีเหลือง?
เคยสงสัยกันมั้ยคะ ว่าทำไมฉี่มันต้องเป็นสีเหลือง ทั้ง ๆ ที่มันก็คือน้ำ อย่างที่เรารู้ๆ กันว่าร่างกายเราจะประกอบด้วยน้ำเป็นส่วนใหญ่ ทำไมน้ำตา น้ำลายยังเป็นสีใส น้ำมูกตอนไม่ติดเชื้อก็ยังใสอยู่นะ แต่ตอนติดเชื้อก็ออกเขียว ๆ เหลือง ๆ เหมือนกัน เอ๊ะ!! หรือว่าฉี่ติดเชื้อเลยทำให้เป็นสีเหลือง หยุดงงก่อน (มึงคนเดียวรึเปล่าอีแอดที่งง 555555) วันนี้มาหาคำตอบกันค่ะ
ที่ฉี่เรามีสีเหลืองเพราะมีเม็ดสีที่ชื่อว่ายูโรโครม (urochrome) หรือ urobilin urochrome ตัวนี้แหละสามารถทำให้ฉี่คุณเป็นสีเหลือง และมันขึ้นอยู่กับระดับน้ำให้ร่างกายของคุณด้วย ถ้าดื่มน้ำน้อย ก็คือเหลืองจีวรพระงะเมิง (นี่กูจะบาปมั้ย) แต่ถ้าดื่มน้ำมากหน่อย สีก็จะเหลืองอ่อน ๆ น่าดื่ม 555555 (ดื่มไม่ได้เซ่!! นี่ของเสียไม่ใช่ยารักษาโรค บทความนี้อีแอดเป็นทุกอย่างจริง ๆ ยกเว้นเป็นปกติ หุหุ)
เข้าสาระกันต่อนะ ต้องลงรายละเอียดเรื่องเม็ดเลือดแดงกันสักนิดก่อนนะคะ ส่วนประกอบสำคัญของเม็ดเลือดแดงคือฮีโมโกลบิน เรียกว่าฮีมก็ได้ โดยฮีมจะทำหน้าที่ดักจับออกซิเจน และจับกับธาตุเหล็ก ปกติแล้วเม็ดเลือดแดงของเราจะมีอายุประมาณ 120 วัน เมื่อน้องหยุดอายุ จะถูกกรองออกจากเลือดโดยม้ามและตับ ทำให้โมเลกุลของฮีมซึ่งมีธาตุเหล็กอยู่ ถูกย่อยสลายกลายเป็นสารบิลิรูบิน ซึ่งถูกขับออกมาในรูปของน้ำดี
เมื่อไหลเข้าสู่ลำไส้ใหญ่ บิลิรูบินจะถูกจุลินทรีย์เปลี่ยนให้เป็นโมเลกุลยูโรบิลิโนเจน และขับออกมาเป็นปัสสาวะสีเหลือง ส่วนหนึ่งจะถูกดูดซึมกลับไปที่ตับ เพื่อนำไปสร้างเป็นบิลิรูบินมาใช้ใหม่ แต่ถ้าบิลิรูบินถูกจุลินทรีย์เปลี่ยนเป็นสารที่มีชื่อว่าสเตอร์โคบิลิน ก็จะถูกขับออกทางอุจจาระ สีก็จะน้ำตาลเข้ม
ขอเสริมอีกนิดหนึ่งนะคะ การที่บิลิรูบินถูกดูดซึมกลับไปที่ตับ และบางส่วนถูกดูดซึมกลับเข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือดปกติ ในทางการแพทย์เมื่อเราไปตรวจปัสสาวะ ถ้าเป็นคนปกติจะพบยูโรบิลิโนเจนในปัสสาวะในระดับต่ำมากๆ หรือไม่พบเลย แต่ถ้าตรวจเจอยูโรบิลิโนเจนในปัสสาวะ แสดงว่าอาจเกิดจากภาวะเม็ดเลือดแตก ทำให้ระดับยูโรบิลิโนเจนในปัสสาวะสูงขึ้น มีโอกาศเกิดภาวะโรคตับได้
และสำหรับใครที่มีสีของฉี่เข้มเกินไป จนรู้สึกว่าที่มันเข้มไม่ใช่เพราะดื่มน้ำน้อยหรอก มันต้องมีซัมติงแน่ๆ หรือฉี่เป็นสีคล้ำ ๆ ก็ควรรีบไปพบแพทย์นะคะ อย่าปล่อยไว้และคิดไปเองว่าเดี๋ยวมันก็หายเองแหละ อันตรายนะ ถ้ามีอะไรที่ไม่ชอบมาพากล จะได้รักษาทัน