เก้งเผือก พระราชทาน สัตว์เผือกโดยสมบูรณ์ มีจำนวนไม่เกิน 9 ตัว ทั่วโลก

“เก้งเผือก” ซึ่งเป็นสัตว์เผือกโดยสมบูรณ์ มีลักษณะเหมือนเก้งทั่วไป แต่มีสีขนทั้งตัวสีขาวล้วน และนัยน์ตาสีแดง เก้งเผือกนั้นมีการเพาะเลี้ยงที่สวนสัตว์ดุสิต เป็นเก้งที่ได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงได้รับการถวายมาจากชาวบ้านที่จับได้ในป่า เก้งเผือกดังกล่าวมีชื่อว่า “เพชร” ต่อมาเพชรได้แพร่ขยายพันธุ์และออกลูกหลาน มาจนถึงมีด้วยกันถึง ๖ ตัว โดยลูกเก้งเผือกตัวที่ ๖ ที่เกิดมาชื่อ “ไข่มุก” เป็นลูกเก้งเผือกเพศเมียตัวแรกของสวนสัตว์ดุสิตซึ่งเกิดจากพ่อเก้งเผือกชื่อธูปและแม่เก้งแดงธรรมดา

ในขณะที่ในเดือนตุลาคม ๒๕๕๕ ลูกเก้งเผือกที่เกิดจาก “พุด” ซึ่งเป็นเก้งเผือกตัวผู้ที่เป็นลูกหลานของเพชร กับเก้งตัวเมียธรรมดา ที่สวนสัตว์เชียงใหม่ หลังจากเกิดได้ไม่นานก็ล้มตายลง ปัจจุบันทั้งในประเทศไทยและสวนสัตว์ต่าง ๆ มีเก้งเผือกจำนวนไม่เกิน ๙ ตัว ทั่วโลก

สำหรับลูกเก้งเผือก ของสวนสัตว์ จังหวัดสงขลา ที่เป็นประเด็นพูดถึงกันนั้น เป็นลุกเก้งเผือก ที่ สวนสัตว์สงขลา ประสบความสำเร็จเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์ จากเก้งที่ได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ซึ่งเมื่อช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๖๓ ได้หายไปจากสวนสัตว์อย่างไร้ร่องรอย ขณะที่จากการสอบสวนภายใน พบว่า ลูกเก้งเผือก น่าจะถูกขโมยไปจากส่วนจัดแสดง แต่เบื้องต้น นายเฉลิมวุฒิ เกษตรสมบูรณ์ ผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา คำชี้แจงว่า ลูกเก้งเผือก ไม่ได้หาย แต่ถูกงูเหลือมกินเข้าไป มีรูปถ่ายหลักฐานยืนยันได้ สัตวแพทย์พิสูจน์แล้ว

เก้งเผือกพระราชทาน สวนสัตว์สงขลา มี ๓ รุ่น ตัวแรก คือคุณเทียน ได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ซึ่งคุณเทียนเสียชีวิตก่อนหน้านี้แล้ว รุ่นที่ ๒ คือคุณมูมู่ เป็นเพศผู้ และรุ่นที่ ๓ คือคุณภูมิ และคุณภาค ปัจจุบันสวนสัตว์สงขลา เหลือเพียงคุณมูมู่ เพียงตัวเดียวส่วนคุณภูมิ หายไปจากส่วนจัดแสดงเมื่อเดือน กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓

สำหรับลูกเก้งเผือกสายพันธุ์พระราชทานนั้น ได้หายไปเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๖๓ ที่ผ่านมา ผู้บริหารสวนสัตว์ตั้งคณะกรรมการสอบสวนภายใน ตั้งประเด็นไว้ ๓ เรื่อง คือ ๑. ถูกสัตว์อื่นมาทำร้ายเช่น งู ๒. ลูกเก้งเผือก หลุดออกไปจากส่วนจัดแสดง และ ๓. อาจจะถูกขโมยออกไปจากสวนสัตว์

ก่อนจะได้ข้อสรุปว่า สาเหตุการหายตัวไปของลูกเก้งเผือก น่าจะเป็นเพราะถูกขโมยออกไปจากสวนสัตว์ จากนั้นเรื่องก็เงียบหายไป อย่างไรก็ตาม นายเฉลิมวุฒิ เกษตรสมบูรณ์ ผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา ชี้แจงว่า ลูกเก้งเผือก ไม่ได้หายไป แต่ถูกงูเหลือมกินเข้าไป มีรูปถ่ายหลักฐานยืนยันได้ สัตวแพทย์พิสูจน์แล้ว

ขณะที่องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ สั่งการให้ฝ่ายบริหารองค์การสวนสัตว์ รีบเข้าไปตรวจสอบข้อเท็จจริงเรื่องนี้โดยด่วน โดยมอบหมายให้นายสุริยา และ นายอภิเดช สิงหเสนี รองผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ฯ ในฐานะประธานคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง ลงพื้นที่ด้วยตนเอง เมื่อวันที่ ๒ ตุลาคม ที่ผ่านมา เนื่องจากประเด็นสำคัญ คือ เดิมอ้างว่าหาย แล้วต่อมาก็อ้างว่ามีงูเหลือมกิน ซึ่งข้อมูลขัดแย้งกัน

พร้อมกันนี้ นายสุริยา แสงพงค์ ได้ออกคำสั่งให้ นายเฉลิมวุฒิ ไปเป็นรักษาการผู้อำนวยการสวนสัตว์ดุสิต พร้อมเจ้าหน้าที่อีก ๓ คน คือ นายภูวดล สุวรรณะ หัวหน้าฝ่ายอนุรักษ์ วิจัยและสุขภาพสัตว์ สวนสัตว์สงขลา ไปเป็นผู้เชี่ยวชาญสวนสัตว์ สังกัดสำนักอนุรักษ์ และวิจัย, นายอุทัย พูลยรัตน์ หัวหน้าโภชนาการสัตว์ รักษาการหัวหน้าฝ่ายบำรุงสัตว์ สวนสัตว์สงขลา ไปเป็นหัวหน้างานบำรุงสัตว์เลื้อยคลาน ฝ่ายบำรุงสัตว์ สังกัดสวนสัตว์ดุสิต และ นายพิเชษฐ์ ทัปนวัชร์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา ไปเป็นรักษาการผู้ช่วยผู้อำนวยการสวนสัตว์ดุสิต

และวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๖๓ นายสุริยา แสงพงค์ ผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ถูกเจ้าหน้าที่สวนสัตว์สงขลารายหนึ่ง ใช้อาวุธปืนยิงเสียชีวิต ระหว่างลงพื้นที่ตรวจสอบกรณี “ลูกเก้งเผือก” ขยายพันธุ์จากเก้งที่ได้รับพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่หายไปจากสวนสัตว์สงขลา และได้มีการสั่งย้ายผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา และเจ้าหน้าที่ รวม ๔ คนก่อนหน้านี้

สำหรับ นายสุริยา แสงพงศ์ สําเร็จการศึกษาระดับปริญญาเทคโนโลยีการเกษตร สาขาวิชาพืชศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยีการเกษตรแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ เคยมีผลงานจัดตั้งสวนพฤกษศาสตร์กล้วยไม้ไทยในพื้นที่ สวนสัตว์เปิดเขาเขียว ร่วมกับโครงการคืนชีวิตกล้วยไม้ไทยสู่ไพรพฤกษ์ อันเนื่องมาจากพระราชดําริ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ทํางานวิจัยเรื่อง “กลยุทธ์เพื่อการอนุรักษ์นกกระเรียนสัตว์ป่าสงวนไทย เพื่อเป็นพื้นฐานในการจัดเลี้ยงบํารุงพันธุ์” และงานวิจัยร่วมกับโครงการอนุรักษ์ พันธุกรรมพืช ในพระราชดําริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี รวมทั้งการจัดตั้งสถานีเพื่อดําเนินงานวิจัยฯ และทรงงานในบริเวณสวนสัตว์เปิดเขาเขียว

นอกจากนี้ ยังเป็นเป็นวิทยากรให้แก่หน่วยงานราชการและสถาบันการศึกษาในการบรรยายเรื่อง “การจัดทําสวนสัตว์สมัยใหม่และการจัดการสัตว์ป่า” รวมทั้งเป็นผู้รับผิดชอบดําเนินโครงการก่อสร้างสวนนกส่วนพระองค์ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และเคยได้รับการสดุดีเกียรติคุณ ให้เป็นศิษย์เก่าดีเด่นของมหาวิทยาลัยแม่โจ้