ต้นกำเนิดไหม
สันนิษฐาน ว่า จีน เป็นชาติแรกที่ค้นพบการสาวไหมออกจากรัง เมื่อประมาณ 4,700 ปี
มาแล้ว โดยมีเรื่องเล่าขานกันต่างๆ นานา เรื่องที่แพร่หลายมากกล่าวว่า “เทพเจ้าแห่งไหม”
(Godness of Silkworm) ได้ส่งเส้นใยไหมสีขาวเงินลงมาถวายจักรพรรดิฮวงตี่ (Huang Di) หรือ
จักรพรรดิเหลือง (Yellow Emperor) เพื่อร่วมฉลองในวโรกาสที่พระองค์มีชัยชนะเหนือข้าศึก
ต่อมาเส้นใยไหมนั้นก็ถูกน ามาทอเป็นอาภรณ์อันงดงาม
บางต านานกล่าวว่า ในยุคของจักรพรรดิเหลืองได้สอนให้พสกนิกรปลูกธัญพืช และ เลี้ยง
สัตว์โดยพระนางไล้ซูพระมเหสีของจักรพรรดิให้ความสนพระทัยเกี่ยวกับการทอผ้า วันหนึ่งพระ
นางเกิดประชวร นางสนมจึงไปหาผลไม้แล้วกลับมาพร้อมกับผลไม้สีขาวเล็กๆ (คือรังไหม) จาก
สวนหม่อน แต่ผลนั้นเหนียวสุดที่พระนางไล้ซูจะเคี้ยวให้ขาดได้ดังนั้นนางสนมจึงน าไปต้ม นาง
ประหลาดใจมากเมื่อผลสีขาวนั้นสามารถดึงออกเป็นเส้นใยสีขาวละเอียดและเป็นเงางาม จากการ
ค้นพบครั้งนั้นพระนางจึงได้สั่งสอนให้พสกนิกรได้รู้จักการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม และทอผ้าในที่สุด
เป็นผลท าให้พระนางได้รับการสดุดีเป็น “เจ้าหญิงแห่งไหม”
ในขณะที่เอกสารบางฉบับ กล่าวว่า เมื่อประมาณ 4,500 ปีมาแล้ว ตามหนังสือจีนโบราณ
ฉบับหนึ่งชื่อไคเภ็ก ความว่า พระเจ้าอึ้งตี่ หรืออิ้งตี่ หรือฮวงตี่ หรือชวยหยวน ได้ปรึกษาราชการกับ
พระนางง่วนฮุย (ธิดาของไซ เล่ง สี) พระมเหสีของพระองค์พระนางทูลว่า วันหนึ่งพระนางได้เสด็จ
ไปที่สวนหลวง ทอดพระเนตรเห็นตัวหนอนหลายตัวเกาะอยู่ที่ต้นหม่อน ต่อมาได้ทรงเห็นตัวหนอน
นั้นชักใยพันรอบตัว จึงหยิบมาพิจารณา เมื่อดึงออกมาจะเป็นเส้นๆ มีความเหนียวดีพระนางทรง
พระด าริว่า ถ้าน ามาท าเป็นผืนแพร เนื้อผ้าคงจะดีกว่าปอและป่านที่ใช้ท าผ้านุ่งห่อมาแต่ก่อน และ
พระนางทรงสามารถเลี้ยงไหม สาวไหม และทอเป็นผืนผ้าส าเร็จได้ตั้งแต่กาลครั้งนั้นและได้รับการ
ถวายพระฉายาว่า “นางพญาแห่งการหัตถกรรมท าไหม” ตั้งแต่นั้นมา การปลูกหม่อน เลี้ยงไหม
และทอผ้าไหม ก็แพร่กระจายไปตามต าบลต่างๆ ของจีนซึ่งหลักฐานทางโบราณคดีของจีนระบุว่า
การปลูกหม่อน เลี้ยงไหม และทอผ้าไหมเริ่มขึ้นครั้งแรกบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ าชางเจียง และนี่คือ
จุดเริ่มของต้นก าเนิดแห่งอารยธรรมไหมโลกหรือที่เรียกกันว่า เส้นทางสายไหม (Silk Road)
เส้นทางการค้าที่ส าคัญของโลก และเป็นเส้นทางของการเผยแพร่อิทธิพลผ่านทางการค้าและ
วัฒนธรรมของจีนไปสู่ นานาอารยประเทศ
อีกหนึ่งที่มากล่าวว่า ผ้าไหมเป็นผ้าที่ค้นพบในสมัยพระเจ้าฮวงตี่ของ จีนประมาณ 2700
ปีก่อนศริสตศักราช พระองค์ทรงมอบงานให้แก่พระมเหสีชีลิงจือ ศึกษาโรคเชื้อราที่ท าลายป่า
หม่อนและหนอนตัวสีขาวที่ชอบกัดกินใบหม่อน แล้วจึงพบการสร้างรังดักแด้ของตัวไหมโดยบังเอิญ
แล้วเก็บเรื่องนี้ไว้เป็นความลับ หลังจากนั้นประมาณประมาณ คศ. 300 ประเทศญี่ปุ่นได้ไปน าสาว
จีนที่รู้เรื่องไหมกลับมายังญี่ปุ่นแล้วสอนให้กับคน ญี่ปุ่นจึงรู้เรื่องการเลี้ยงไหม ต่อมา การผลิตไหม
จึงแพร่เข้าสู่ทางตะวันตกผ่านเอเชียไปสู่อินเดียแล้วก็แพร่เรื่อยๆไป
อ้างอิงจาก: องค์ความรู้กรมหม่อนไหม