นกกระเรียน นกกระสา นกกระยาง ความเหมือนในความต่าง

เวลาเราเห็นนกขนาดใหญ่ที่มีคอยาวและขายาวๆ เดินหากินตามแหล่งน้ำ เราก็มักจะเรียกกันว่า “นกกระยาง” หรือไม่ก็ “นกกระสา” เพราะนกขายาวปากยาวพวกนี้มีถิ่นอาศัยอยู่ในพื้นที่ชุ่มน้ำ อย่างพวกหนองบึง ทะเลสาบ หรือในพื้นที่ชุ่มน้ำตลอดปีที่มีแหล่งของปลา สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ และแมลงชนิดต่างๆ อาศัยอยู่ เพราะเป็นอาหารที่สำคัญ ซึ่งก็ไม่ต่างอะไรกับ “นกกระเรียน” ที่มีถิ่นที่อยู่ตามแหล่งน้ำเช่นเดียวกัน

ตามตำนานความเชื่อของคนจีนโบราณ มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับ พระแม่สวรรค์ตะวันตก “ซีหวางหมู่” ว่ามีนกกระเรียนวิเศษเป็นพาหนะในการเดินทางสู่โลกมนุษย์ ทำให้คนจีนเชื่อกันว่า “นกกระเรียน” สามารถนำพาดวงวิญญาณของผู้ที่เสียชีวิตไปสู่สรวงสวรรค์ตะวันตกได้

นอกจากนี้แล้ว คนจีนยังเชื่อว่า นกกระเรียน เป็นสัตว์มงคล เชื่อว่ามีอายุยืนยาว 600 ปี นกกระเรียน จึงเป็นสัญลักษณ์ที่หมายถึงการมีอายุยืนยาว สุขภาพร่างกายแข็งแรง หน้าที่การงานราบรื่น และยังเป็นสัญลักษณ์ของความฉลาดเหนือผู้คนอีกด้วย

© รูปต้นฉบับ:savingcranes

ในขณะที่คนญี่ปุ่น เรียกนกกระเรียนที่มีหงอนแดง หรือ นกกระเรียนมงกุฎแดง หรือ นกกระเรียนญี่ปุ่น ว่า ตันโจว และเชื่อกันว่าเป็นนกที่มีชีวิตอยู่ได้ถึง 1,000 ปี จึงถือว่า นกกระเรียนเป็นสัตว์นำโชค ที่มีความหมายถึงการมีอายุที่ยืนยาว นอกจากนี้ยังมีความหมายถึง ความภักดี และ โชคลาภอีกด้วย

ในประเทศเกาหลีจะเรียกนก Red-crowned Crane หรือ นกกระเรียนที่มีหงอนแดง ว่า Durumi และถือเป็นสัญลักษณ์ของอายุขัย ความบริสุทธิ์ และสันติภาพ

ส่วนคนท้องถิ่นบางกลุ่มก็มีความเชื่อว่า “นกกระสา” เป็นสัญลักษณ์ของการสร้าง การเกิด และการมาของฤดูที่ให้ผลผลิต

ชาวอิสราเอล ก็มีความเชื่อว่า นกกระสาขาว มีความหมายว่า ผู้ภักดี ผู้มีความกรุณารักใคร่ เพราะนกกระสาขาวทั้งตัวผู้และตัวเมียจะอยู่กับคู่ของมันตลอดชีวิต

© รูปต้นฉบับ:squarespace

© รูปต้นฉบับ:fineartamerica

และไม่เพียงแต่คนจีนเท่านั้นที่เชื่อว่า “นก” สามารถนำพาดวงวิญญาณของผู้ที่เสียชีวิตไปสู่สรวงสวรรค์ เพราะคนในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ก็ดูเหมือนจะมีความเชื่อว่า “นก” สามารถเชื่อมโยงสื่อสารระหว่างโลกมนุษย์กับสิ่งศักดิ์สิทธิ์เบื้องบน รวมทั้งสามารถนำพาวิญญาณผู้ตายไปสู่อีกโลกหนึ่ง เพราะสามารถบินไปในที่ที่มนุษย์ไม่สามารถไปได้ อย่างพวกกลุ่มที่อาศัยอยู่ทางที่สูงตอนกลางของเวียดนาม ก็มีการนำไม้แกะสลักมาปักรอบสุสาน เรียกว่า Kuk ซึ่งไม้เหล่านี้ต่างก็มีรูปนก ที่อาจมีความหมายถึง ผู้นำวิญญาณผู้ตายไปสู่อีกที่หนึ่งประกอบอยู่ด้วย

© รูปต้นฉบับ:nationalgeographic

© รูปต้นฉบับ:pinimg

สรุปแล้ว นกกระเรียน นกกระยาง และ นกกระสา ต่างก็เป็นนกน้ำขายาวเหมือนกัน และพฤติกรรมของนกน้ำเหล่านี้ มักเกี่ยวข้องกับแหล่งอาหาร และ การย้ายที่อยู่ไปสู่แหล่งที่ดี ทำให้ “นก” เหล่านี้ได้มาอยู่ในระบบความเชื่อของมนุษย์เหมือนๆ กัน โดยเฉพาะความเชื่อในเรื่องมงคล และความหมายในเรื่องของการแพร่พันธุ์ และการเป็นสัญลักษณ์ของความเจริญงอกงามค่ะ