กลืนแคปซูลจิ๋ว ช่วยแพทย์ตรวจหาโรคในระบบทางเดินอาหาร
สวัสดีครับ จากกระทู้ "เผยอนาคตเรียนภาษาใช้ยาสุดเมพเม็ดเดียวรู้เรื่อง" ของเพื่อนสมาชิกท่านหนึ่ง โดยมีคอมเม้นท์จากคุณ I AM THOR ถามผมว่า แคปซูลนั้นจะย่อยสลายยังไง ใช้อะไรเป็นที่เก็บพลังงาน ผมก็เลยอยากยกตัวอย่างแคปซูลที่ใช้ตรวจระบบทางเดินอาหาร (Capsule Endoscopy) ว่ามันทำงานอย่างไร และมันย่อยสลายหรือออกจากร่างกายด้วยวิธีอะไร และอะไรคือพลังงานที่มันขับเคลื่อน เพื่อเปรียบเทียบให้พอเข้าใจ และเผื่อเพื่อนๆ ท่านอื่นก็จะได้อ่านเสริมความรู้กันด้วยนะครับ
ความจริงเจ้าแคปซูลที่มีกล้องบันทึกข้อมูลและภาพในการตรวจหาความผิดปกติของโรคในระบบทางเดินอาหารนั้นมีมานานกว่า 13 ปีแล้ว เชื่อว่าหลายท่านคงพอจะทราบกันบ้าง ดังนั้นจึงจะนำข้อมูลมาพอสังเขปเท่านั้นนะครับ
ตรวจลำไส้เล็กด้วยการกลืนแคปซูลจิ๋ว (Capsule Endoscopy)
เทคโนโลยีการตรวจด้วยการกลืนแคปซูลติดกล้องบันทึกภาพขนาดจิ๋ว เพื่อตรวจวินิจฉัยโรคทางเดินอาหาร ซึ่งเป็นวิธีที่ง่าย สะดวก และปลอดภัย ทั้งยังมีการประมวลผลการตรวจอย่างละเอียด ถูกต้อง แม่นยำ และมีประสิทธิภาพสูงสุด เหมาะสำหรับการตรวจหาความผิดปกติ เช่นมีอาการปวดท้องอยู่บ่อยๆ หรือปวดแบบบิดๆ ตรวจหาสาเหตุของโรคเท่าไหร่ก็ตรวจไม่พบเสียทีว่ามีความผิดปกติที่ใด เพื่อไม่ให้ผู้ป่วยเกิดความวิตกกังวลมากเกินไป โดยเฉพาะลำไส้เล็ก ซึ่งเป็นส่วนที่อยู่ลึกที่สุดยากต่อการตรวจหาโรค
แคปซูล หรือ "แคปซูลเอ็นโดสโคป" เป็นวัสดุขนาดเล็กและเบา ซึ่งมีลักษณะปลายมนโค้งเป็นพลาสติกใส มีเลนส์ และตัวให้แสงสว่างในการถ่ายภาพ พร้อมด้วยตัวบันทึกภาพ โดยผู้ป่วยสามารถกลืนแคปซูลพร้อมน้ำ ได้อย่างสบาย ไม่ต้องเคี้ยว หลังจากนั้นแคปซูลจะเดินทางไปตามส่วนต่างๆ ของระบบทางเดินอาหารโดยเริ่มจากปากไปยังหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร (Stomach) ลำไส้เล็กตอนต้น (Duodenum) ลำไส้เล็กตอนกลาง (Jejunum)ลำไส้เล็กตอนปลาย (IIeum) ช่วงลิ้นเชื่อมต่อก่อนถึงลำไส้ใหญ่ (IIeo –cecal Valve) กระพุ้งแรกของลำไส้ใหญ่ (Cecum) และลำไส้ใหญ่ (Colon) ซึ่งจะบันทึกภาพระบบภายในและส่งสัญญาณต่อเนื่องเชื่อมเข้าเก็บบันทึกไว้ใน เครื่องบันทึกภาพ
ทำให้แพทย์สามารถตรวจวินิจฉัยได้อย่างสะดวกแม่นยำ โดย ในช่วงเวลา 8 ชั่วโมงระหว่างกลืนแคปซูลลงไปในท้องนั้น ผู้ป่วยสามารถที่จะเคลื่อนไหว หรือทำงานได้ตามปกติ และไม่มีความเจ็บปวด ก่อนที่แคปซูลจะถูกถ่ายออกมาพร้อมอุจจาระ และเมื่อเสร็จสิ้นขั้นตอนการวินิจฉัยนี้แล้ว แพทย์จะนำภาพและข้อมูลดังกล่าวไปวิเคราะห์ประมวลผลด้วยคอมพิวเตอร์ (Rapid Workstation) เพื่อให้การรักษาคนไข้ได้อย่างรวดเร็ว แม่นยำ และถูกต้องตรงจุดสาเหตุของโรคต่อไป
สรุปก็คือ เรากลืนแคปซูลที่มีอุปกรณ์บันทึกภาพเคลื่อนไหว (2 ภาพต่อวินาที) โดยภายในแคปซูลมีอุปกรณ์ในการบันทึกภาพ มีหลอด LED ให้แสงสว่าง มีชุดเสาอากาศพื่อส่งสัญญาณภาพมาที่ชุดเข็มขัดที่ติดตั้งเครื่องบันทึกภาพ และข้อมูลไว้ จากนั้นนำมาถ่ายทอดลงเครื่องคอมพิวเตอร์ และแบตเตอรี่ขนาดจิ๋วที่เป็นแหล่งพลังงานครับ สุดท้ายเมื่อเสร็จภารกิจผู้ป่วยก็ขับถ่ายเจ้าแคปซูลนี้ออกมาครับ
หวังว่าเพื่อนๆ คงได้ประโยชน์จากเรื่องนี้บ้าง และหากท่านใดมีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร ตั้งแต่หลอดอาหารจนถึงลำไส้ใหญ่และตรวจหาแบบปกติไม่พบ ลองปรึกษาคุณหมอให้ตรวจด้วยวิธีนี้ดูนะครับ ยังไงก็หวังว่าเพื่อนๆ สมาชิกมีสุขภาพที่ดีกันทุกคน แล้วพบกันใหม่ครับ...mata
เรียบเรียงโดย พรชัย สังเวียนวงศ์ (mata)
- ศูนย์ส่องกล้องระบบทางเดินอาหาร-บีเอ็นเอช
- ศูนย์ข้อมูลสุขภาพกรุงเทพ