ธารเลือด ที่วูนเด็ดนี ความสูญเสียที่กินใจ
คนอเมริกัน (ซึ่งมีประวัติศาสตร์อันแสนสั้น) ค่อนข้างจะภูมิใจในเรื่องราวความกล้าหาญของบรรพบุรุษของพวกเขา และเล็งเห็นว่าภาคตะวันตกของประเทศคือ "เหยื่อ" ของผลงานการบุกเบิกขยายประเทศ และมันถูกเข้าครอบครองโดยผีมือของบรรพบุรุษของพวกเขาที่กำชัยชนะเหนือดินแดนภาคนั้นได้ คนอเมริกันจึงเรียกประวัติศาสตร์ช่วงนั้นด้วยถ้อยคำที่แฝงไว้ด้วยความฮึกเหิมและภาคภูมิใจว่ามันคือการ "พิชิตตะวันตก"
แต่ว่านอกเหนือจากดินแดนภาคตะวันตกอันกวัางใหญไพศาลเหลือคณานับแห่งนั้นแล้ว ยังมีใครอีกบ้างเล่าที่ถูกพิชิต?
คำตอบก็คือ อินเดียนแห่งอเมริกาเหนือ ชนชาติดั้งเดิมแห่ง "โลกใหม่" ซึ่งอยู่อาศัยในดินแดนแห่งนั้นมาตั้งแต่ไหนแต่ไรยังไม่มีใครรู้แน่ชัด แต่มันนานแสนนานก่อนที่โคลัมบัสจะได้ย่างเท้าลงสู่ผืนแผ่นดินอเมริกา
หลังจากสงครามกลางเมืองสหรัฐยุติลง ชาวผิวขาวได้เริ่มขยายถิ่นฐานเข้าไปยังเขตแดนภาคตะวันตกมากยิ่งขึ้น ผู้อพยพจำนวนมหาศาลที่หลั่งไหลเข้าไปได้ก่อให้เกิดการปะทะกับชนพื้นเมืองอเมริกันอินเดียนซึ่งเป็นผู้ที่อาศัยอยู่ก่อนหน้านั้น
ในปี ค.ศ.1872 ได้มีการสำรวจพบสายแร่ทองคำที่เนินดำ (Black Hill) ซึ่งอยู่ในรัฐเซาท์ดาโกต้า อันเป็นศูนย์กลางแผ่นดินของชนเผ่าซู ซึ่งเป็นชาวพื้นเมืองอเมริกันอินเดียนเผ่าที่ใหญ่ที่สุดและมีกำลังพลมากที่สุดของภาคตะวันตก
หลังจากพบสายแร่ทองคำ รัฐบาลได้ส่งตัวแทนไปติดต่อขอซื้อเนินดำ ทว่าชาวซูถือว่าที่นั่นเป็นสถานที่สิงสถิตของวิญญาณศักดิ์สิทธิ์ บรรพบุรุษของพวกเขา จึงปฏิเสธที่จะขายและนั่นเองที่ธาตุแท้อันอำมหิตของชาวผิวขาวก็เปิดเผยออกมา
เมื่อชาวอินเดียนเผ่าซูปฏิเสธที่จะขายเนินดำ รัฐบาลสหรัฐจึงส่งกองทหารนับพันนายบุกเข้าไปในเขตแดนของพวกซูและสังหารหมู่ชาวอินเดียนทั้งเด็กและผู้หญิงจำนวนมากเพื่อข่มขวัญ ทว่าชาวเผ่าซูกลับลุกขึ้นต่อสู้กับความโหดร้ายของชาวผิวขาว
สงครามระหว่างกองทหารสหรัฐกับนักรบชนเผ่าซู ดำเนินต่อเนื่องยาวนานเป็นเวลาหลายปี ซึ่งนอกจากรัฐบาลสหรัฐจะทำสงครามกวาดล้างชนเผ่าซูแล้ว ยังส่งกองทหารเข้าโจมตีชนเผ่าอินเดียนเผ่าอื่นๆ อีกด้วยเพื่อยึดครองดินแดนของกลุ่มชนเหล่านั้น
แม้ว่าชาวอินเดียนเผ่าต่างๆจะพยายามต่อสู้ ทว่ากำลังรบที่อาวุธที่น้อยกว่า ทำให้พวกเขาต้องพ่ายแพ้ต่อผู้รุกรานผิวขาวผู้ละโมบ ในที่สุดชนเผ่าต่างๆก็ถูกกวาดล้างไปทีละเผ่า ทีละเผ่า ผู้ที่รอดชีวิตถูกส่งไปอยู่ค่ายกักกันในพื้นที่ที่ถูกเรียกว่า เขตสงวนที่มีแต่ความดันดาร
ใน ปี.ค.ศ. 1882 เจ้าวัวนั่ง หนึ่งในผู้นำที่ยิ่งใหญ่ของชนเผ่าซู ซึ่งนำบริวารอพยพลี้ภัยไปอยู่ในแคนาดาหลังสงครามอินเดียนสิ้นสุดลง ได้ถูกรัฐบาลแคนาดาบีบให้กลับมามอบตัวกับกองทหารสหรัฐ จากนั้นเขาถูกนำตัวมาไว้ยังเขตสงวนเหมือนดังเช่นอินเดียนอื่นๆ
ชีวิตในเขตสงวนนั้นยากแค้น เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่แห้งแล้งกันดาร ขาดแคลนทั้งสัตว์สำหรับใช้ล่าเป็นอาหารและพื้นดินก็ขาดความอุดมสมบูรณ์ เพาะปลูกไม่ได้ผล นอกจากนี้ชาวอินเดียนยังถูกข่มเหงจากเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลหลายต่อหลายครั้ง ทำให้ชาวอินเดียนมีชีวิตที่ยากลำบาก พวกเขาต่างโหยหาคืนวันเดิมๆ ที่เคยอยู่อย่างอิสระในท้องทุ่งและป่าเขา
ด้วยความสิ้นหวังและขาดแคลนที่พึ่งทางใจ ชาวอินเดียนจำนวนมากได้จับกลุ่มกัน เต้นปีศาจ ซึ่งเป็นพิธีกรรมที่ปลุกปลอบขวัญของพวกเขาให้มีความหวังที่จะมีชีวิต โดยชาวอินเดียนเชื่อว่า สักวันหนึ่ง ดินแดนที่สูญเสียไปจะได้กลับคืนมาสู่พวกเขาอีกครั้ง
ทว่ารัฐบาลอเมริกันกลับมองว่า การเต้นปีศาจ คือการซ่องสุมผู้คนเพื่อก่อความวุ่นวาย จึงออกคำสั่งห้ามการประกอบพิธีกรรมนี้ และใน ปี ค.ศ. 1890 ทหารส่วนหนึ่งได้เดินทางไปยังค่ายพักของเจ้าวัวนั่งและจับกุมเขาในข้อหาประกอบพิธีกรรม เต้นปีศาจ และเมื่อเขาปฏิเสธการจับกุม ทหารคนหนึ่งก็ใช้ปืนยิงเขาที่ศีรษะจนถึงแก่ความตาย
การตายของเจ้าวัวนั่ง สร้างความระส่ำระสายแก่ชนเผ่าซูเป็นจำนวนมาก นักรบจำนวน 100 กว่าคน พร้อมเด็กและผู้หญิง 200 กว่าคนได้หนีอออกจากค่ายพักโดยการนำของหัวหน้าที่ชื่อ เท้าใหญ่
เมื่อรู้ว่ามีพวกอินเดียนหนีไป กองทหารผิวขาว 500 นายก็ออกติดตามจับกุม และไล่ทันพวกเขาที่ลำธารแห่งหนึ่ง ชื่อ วูนเด็ดนี (Wounded knee)
พวกทหารได้ตั้งปืนกลสองกระบอกไว้หน้าค่ายพักอินเดียนและเข้าปลดอาวุธพวกนักรบ ซึ่งทุกคนก็ยอมนำอาวุธของตนมาวางรวมกันไว้อย่างไม่ขัดขืน
ทว่ามีนักรบคนหนึ่งชื่อ เยลโลว์ เบิร์ด เขาหูตึงจึงไม่ได้ยินคำสั่งของทหารและเมื่อทหารเข้ามากระชากปืนของเขา จึงเกิดการยุดยื้อกันและทำให้ปืนลั่นขึ้นนัดหนึ่ง
เสียงปืนนัดนั้น ทำให้พวกทหารที่ล้อมอยู่นอกค่าย เข้าใจว่า ชาวอินเดียนจะต่อสู้ พวกเขาจึงกระหน่ำยิงปืนกลเข้าไปทันที ลูกปืนสังหารนักรบรวมทั้งเด็กและผู้หญิงเกือบทั้งหมด รวมทั้งหัวหน้า เท้าใหญ่ด้วย ซากศพกองเกลื่อนกลาด เลือดไหลเป็นสายธาร
หลังการสังหารหมู่จบลง ศพทั้งหมดถูกฝังรวมกันและหลุมศพถูกกลบทับด้วยหิมะ จากจำนวนชนพื้นเมืองทั้งหมดในค่าย มีคนเกือบสายร้อยคนที่ต้องตายไปในครั้งนี้
การสังหารหมู่ที่วูนเด็ดนี ได้ปิดฉากตำนานของชนพื้นเมืองอินเดียนและปิดฉากการต่อสู้เพื่อแผ่นดินมาตุภูมิรวมทั้งความหวังที่จะมีชีวิตอย่างอิสระของพวกเขาไปตลอดกาล
พวกมันสัญญาไว้เยอะแยะ
เยอะจนข้าเองจำไม่ได้
แต่พวกมันก็ไม่เคยรักษาสัญญาซักที
พวกมันรักษาคำพูดเหมือนกัน
แต่รักษาอยู่เรื่องเดียว
พวกมันสัญญาว่าจะเอาดินแดนของเราไป
แล้วพวกมันก็ยึดดินแดนของเราไปหมด
Bury My Heart At Wounded Knee – Music Video from www.youtube.com
เรียบเรียงโดย พรชัย สังเวียนวงศ์ (mata)
ขอบคุณแหล่งที่มา