พุทธพจน์ กับความก้าวหน้าของชีวิต

 

ในพุทธศาสนามีคำสอนจากพระพุทธเจ้าที่มาจากพระดำรัส(คำพูด)จากพระพุทธเจ้าโดยตรง ซึ่งเป็นจริงโดยไม่ขึ้นกับกาลเวลาและยึดถือปฏิบัติตามได้อย่างจริงจัง

 

จากที่ผู้เขียนได้ศึกษาถึงประเด็นต่างๆก็พบว่ามีความเกี่ยวข้องกับความสำเร็จและความเจริญก้าวหน้าในชีวิต ถ้าเราได้ลองปฏิบัติตามหรือศึกษาดูก่อนก็ไม่ใช่เรื่องเสียหายแต่อย่างใด ลองมาดูกันว่ามีคำสอนอะไรบ้าง

สำหรับคนที่ยักยอกทรัพย์ไว้มาก ผลคือสมบัติพินาศ

สำหรับคนที่ผิดลูกเมียผู้อืืนไว้มาก ผลคือมีศัตรูและถูกจองเวร

สำหรับคนพูดเท็จไว้มาก ผลคือถูกกล่าวตู่

สำหรับคนพูดยุยงให้เขาแตกกันไว้มาก ผลคือแตกคอกับมิตร

สำหรับคนพูดหยาบคายไว้มาก ผลคือเสียงไม่น่าฟัง

สำหรับคนพูดเพ้อเจ้อไว้มาก ผลคือพูดจาไม่น่าเชื่อถือ

สำหรับคนดื่มน้ำเมาไว้มาก ผลคือเป็นบ้า

 

สัพพลหุสสูตร และจูฬกัมมวิภังคสูตร

 

นี่คือข้อสรุปของการทุศีลในแต่ละเรื่องว่ามีผลอะไรตามมาบ้าง ผลลัพธ์บางอย่างดูสอดคล้อง เป็นไปตามเหตุและผล บางคนอาจชะล่าใจว่าความผิดบางอย่างเหล่านี้หากปกปิดไว้ไม่ให้เป็นที่ล่วงรู้ก็คงไม่มีใครเอาผิดได้ แต่นั่นก็ถือเป็นความประมาทที่เลือกอยู่กับความเสี่ยงที่ไม่น่าเสี่ยงเท่าไรนัก

 

เมื่อจิตมีความปลาบปลื้ม นึกอยากให้ทานที่ไหนก็ตาม กับบุคคลใดก็ตาม ก็ควรให้ทานในที่นั้น กับบุคคลนั้น

 

อิสสัตถสูตร

การทำทานที่เรามักตั้งข้อสังเกตว่าทำทานอย่างไรให้ผลบุญสูงสุด นั่นคือ ทำทานเมื่ออยากทำทันที เมื่อจิตที่เกิดความรู้สึกอยากทำทาน แต่ความคิดในสมองบอกเราว่ายังไม่ต้องทำก็ได้ แล้วเราก็ไม่ได้ทำทานนั้น ถือเป็นการเสียโอกาสในการทำทานที่ให้ผลบุญที่สูงกว่าปกติ

 

ผลของการให้ทานด้วยศรัทธา คือ เป็นผู้มีรูปงามชวนพิศ น่าเลื่อมใส และผิวพรรณงามยิ่ง ในที่ที่ทานนั้นเผล็ดผล

สัปปุริสสูตร

การทำทานด้วยศรัทธา เลื่อมใสในบุญกุศลที่ทานนั้นเป็นประโยชน์ต่อผู้รับ สิ่งนี้เองที่จะทำให้เราเป็นผิวพรรณงดงามในชาติถัดไป

 

จะเป็นหญิงหรือชายก็ตาม หากมักโกรธ อัดแน่นด้วยความแค้นเคือง ถูกเขาว่าเล็กน้อยก็ขัดใจ ผูกใจเจ็บ มีความอาฆาตมาดร้าย แสดงความกระฟัดกระเฟียดง่าย เช่นนี้หากได้กลับมาเกิดเป็นมนุษย์อีกจะมีผิวพรรณทราม

 

จูฬกัมมวิภังคสูตร

ความโกรธ ความแค้นขุ่นเคืองใจไม่เคยเป็นผลดีต่อใคร โดยเฉพาะถ้าความโกรธนั้นเกิดขึ้นบ่อย โกรธในที่นี้ ในความเข้าใจของผู้เขียน คือ โกรธจากการเป็นผู้ถูกกระทำ ไม่ใช่โกรธจากการดุคน หรือโกรธเพื่อแสดงพระเดชกำราบคน และการเป็นผู้ถูกกระทำจะมีความแค้นสูงและมีความขุ่นเคืองเศร้าหมองเกิดขึ้น ในชาติปัจจุบันย่อมมีผลต่อฮอร์โมนความเครียด ส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ และถ้ายังโกรธเคืองอาฆาตแค้นอยู่เป็นนิจ ในชาติต่อไปนั้นก็มีผลต่อผิวพรรณที่หยาบนั่นเอง

 

ให้ทานแก่สัตว์เดรัจฉาน พึงหวังผลร้อยเท่า

ให้ทานในปุถุชนผู้ทุศีล พึงหวังผลพันเท่า

ให้ทานในปุถุชนผู้มีศีล พึงหวังผลแสนเท่า

ให้ทานในบุคคลนอกศาสนาพุทธผู้ปราศจากความกำหนัดในกาม พึงหวังผลหลายล้านเท่า

ให้ทานในผู้เพียรเจริญสติเพื่อบรรลุมรรคผลชั้นต้น พึงหวังผลอันนับประมาณไม่ได้

 

ทักขิณาวิภังคสูตร

 

ประเด็นนี้พูดถึงทาน และการให้ผลของทานนั้น ซึ่งเรื่องนี้เองที่มีผลต่อฐานะความเป็นอยู่ การทำทานเพื่อความมั่งคั่งร่ำรวย มีชีวิตที่ดีขึ้นในทุกๆวันเกิดจากกรรมดีในการให้ทาน ซึ่งทานนั้นถ้าให้อยู่กับผู้มีศีล ผลบุญจะมากขึ้นตามไปด้วย

 

ผู้ใดเข้าหาสมณะแล้วเปิดโอกาสให้ท่านขอสิ่งที่ประสงค์ แต่กลับไม่ถวายสิ่งใดเลย เมื่อเคลื่อนจากอัตภาพนั้นกลับมาเกิดเป็นมนุษย์ ถ้าทำการค้าขายใดๆก็จะขาดทุน

 

ผู้ใดเข้าหาสมณะแล้วเปิดโอกาสให้ท่านขอสิ่งที่ประสงค์ แต่กลับไม่ถวายเท่าที่ท่านประสงค์ เมื่อเคลื่อนจากอัตภาพนั้น กลับมาเกิดเป็นมนุษย์ถ้าทำการค้าใดๆจะไม่ได้กำไรตามที่หวัง

ผู้ใดเข้าหาสมณะแล้วเปิดโอกาสให้ท่านขอสิ่งที่ประสงค์ แล้วถวายท่านครบตามประสงค์ เมื่อเคลื่อนจากอัตถาพนั้น กลับมาเกิดเป็นมนุษย์ ถ้าทำการค้าใดๆจะได้กำไรตามคาด

 

ผู้ใดเข้าหาสมณะแล้วเปิดโอกาสให้ท่านขอสิ่งที่ประสงค์ แต่กลับถวายเกินความประสงค์ เมื่อเคลื่อนจากอัตภาพนั้น ถ้าทำการค้าขายใดๆจะได้กำไรเกินความคาดหมาย

 

วณิชชสูตร

การทำบุญกับสมณะ(ภิกษุสงฆ์)นั้นมีความสำคัญในส่วนนี้ด้วยเหมือนกัน เมื่อเราหยั่งเชิงรับทราบถึงความต้องการของสมณะแล้ว แต่กลับถวายน้อยหรือไม่ถวายเลย อนาคตข้างหน้าหรือชาติภพถัดไปก็จะทำการค้าขายหวังผลกำไรได้ยาก ฟังดูแล้วไม่สอดคล้องเป็นเหตุเป็นผลสักเท่าไหร่นัก เพราะกำไรหรือขาดทุนจากการค้าเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย แต่การรับฟังพุทธพจน์แล้วน้อมรับปฏิบัติอย่างน้อยก็ถือได้ว่าเป็นการไม่ประมาท

 

คนในโลกนี้จะเป็นชายหรือหญิงก็ตาม ถ้าเข้าหาสมณะหรือพราหมณ์แล้วสอบถามว่าอะไรเป็นกุศล อะไรเป็นอกุศล อะไรมีโทษ อะไรไม่มีโทษ อะไรควรเสพ อะไรไม่ควรเสพ อะไรเมื่อทำแล้วเปล่าประโยชน์ ทำแล้วให้ผลเป็นทุกข์ตลอดไป อะไรเมื่อทำแล้วเกิดประโยชน์ ทำแล้วให้ผลเป็นสุขตลอดไป เมื่อเขาได้คำตอบแล้วรับเอาปฏิบัติจนชั่วชีวิต เมื่อกลับมาเกิดเป็นมนุษย์อีกในภายหลัง เขาจะเป็นคนมีปัญญามาก

 

จูฬกัมมวิภังคสูตร

นี่คือที่มาของปัญญา คนเราเกิดมาเมื่อเริ่มต้นเข้าสู่วัยเรียนก็จะเห็นได้ว่าปัญญาของแต่ละคนไม่เท่ากันอยู่แล้ว ทั้งที่เรียนกับครูคนเดียวกัน แต่การได้รับความรู้กลับไม่เท่ากัน

 

แล้วยิ่งถ้าคนมีปัญญามากได้เรียนรู้ภาษาที่ 3 ได้เล่นกีฬา ก็ยิ่งเพิ่มทักษะให้มากขึ้นเข้าไปอีก จริงอยู่ที่ว่าปัญญายังไม่ใช่ตัวชี้วัดความสำเร็จของชีวิตว่าจะได้มีงานทำที่ดีหรือมีฐานะร่ำรวย แต่ปัญญาเป็นตัวช่วยให้ชีวิตคนเราง่ายขึ้น รู้จักแก้ปัญหาชีวิตของตัวเอง และเพิ่มโอกาสให้มีแนวคิดที่ถูกต้องได้ ซึ่งมีส่วนช่วยให้มีโอกาสได้รับงานทำที่ดีหรือมีฐานะร่ำรวยขึ้นได้

 

เมื่อหญิงพอใจสภาพแห่งหญิงในตน ทั้งกิริยา ท่าทาง ความไว้ตัว ความพอใจ สุ้มเสียง และเครื่องประดับแบบหญิง ก็ย่อมสนใจสภาพของชายอันเป็นเพศตรงข้ามกับตน และย่อมมุ่งหวังการคบค้าสมาคมกับชาย อันเป็นเหตุให้เกิดสุขโสมนัส เช่นนี้เอง หญิงจึงไม่อาจล่วงพ้นภาวะแห่งหญิงไปได้ ฉันใดก็ฉันนั้น เมื่อชายพอใจสภาพแห่งตน สนใจสภาพของหญิง ชายก็ไม่ล่วงพ้นภาวะแห่งชายไปได้เช่นกัน

 

สังโยคสูตร

การได้เกิดมาเป็นชายหรือหญิงนั้นมาจากความพึงพอใจในเพศสภาพของเรา และเกิดจากพึงพอใจในเพศตรงข้าม ยินดีกับความหลงฉันท์คนรัก นี่ทำให้ชายและหญิงไม่อาจล่วงพ้นเพศสภาพของตนไปได้และยังต้องเวียนว่ายตายเกิดกลับมาอีก

 

ผู้ประพฤติธรรมด้วยกาย วาจา ใจ พึงหวังว่าคนอาจเข้าถึงได้ทั้งความเป็นพวกกษัตริย์ เศรษฐี เทวดาระดับต่างๆที่ยังข้องอยู่ในกาม ตลอดไปจนถึงเทวดาระดับพรหมมีรูปกายที่ปราศจากกามและพรหมไร้รูปกายที่มีแต่จิต

 

การประพฤติธรรมด้วยกาย ได้แก่

1.เว้นจากการฆ่าสัตว์

2.เว้นขาดจากการถือเอาทรัพย์ที่เจ้าของมิได้ให้

3.เว้นขาดจากการสมสู่ในหญิงมีเจ้าของ

 

การประพฤติธรรมด้วยวาจา ได้แก่

1.เว้นขาดจากการพูดเท็จ

2.เว้นขาดจากการพูดยุยงส่อเสียด

3.เว้นขาดจากการพูดคำหยาบ

4.เว้นขาดจากการพูดเพ้อเจ้อเลื่อนลอย

การประพฤติธรรมด้วยใจ ได้แก่

1.ไม่เป็นผู้เพ่งเล็งทรัพย์ผู้อื่นด้วยอาการอยากได้เป็นของตน

2.ไม่เป็นผู้ผูกใจเจ็บด้วยอาการประทุษร้าย

3.เห็นชอบว่าผลของทานมี ผู้รู้ที่สอนให้รู้ตามได้มีอยู่

 

เวรัญชกสูตร

การประพฤติธรรมด้วยกาย วาจา ใจ สามารถหวังผลได้ไม่ว่าจะเป็นผู้มีฐานะดี มีอำนาจบารมี รวมถึงสภาวะพรหมและอรูปพรหม แต่นั่นก็ยังไม่ใช่หนทางของการพ้นทุกข์ถาวร เพราะเมื่อหมดบุญแล้วก็ต้องกลับมาเกิดใหม่ตามบุญเก่าที่เคยสั่งสมไว้ ซึ่งโดยมากแล้วคนที่มีความสุขในชีวิตดีพร้อมมักไม่ค่อยใส่ใจในการทำบุญจากทาน ศีล ภาวนา เท่าไหร่นัก

ทาน(ให้ทรัพย์หรืออาหารแก่ผู้ยากไร้ รวมทั้งภิกษุสงฆ์) ศีล(ศีล 5) ภาวนา(นั่งสมาธิ เดินจงกรมเพื่อเจริญสติ) 

 

เมื่อละเลยไม่ได้สะสมบุญ เมื่อพ้นอัตภาพเดิมมาเกิดใหม่ก็อาจไม่ได้อยู่ในสถานะชีวิตที่ดีอย่างเคยในชาติก่อนได้

 

ถ้าหวังจะได้พบกับทั้งชาตินี้และชาติหน้า ก็จงเป็นผู้มีศรัทธาเสมอกัน มีศีลเสมอกัน มีจาคะเสมอกัน มีปัญญาเสมอกัน เมื่อทั้งภรรยาและสามีเป็นผู้มีศรัทธา เห็นอกเห็นใจผู้ขอ มีความสำรวม เป็นอยู่โดยธรรม ไม่มีใจคิดประทุษร้ายกัน พูดจาเป็นที่น่าเอ็นดูแก่กันอยู่  ย่อมมีความเจริญรุ่งเรือง มีความผาสุก รักใครกันมาก ก็เมื่อประพฤติธรรมอยู่ด้วยความเสมอกันในโลกนี้ ในที่สุดย่อมเป็นผู้เสวยอารมณ์บันเทิง น่าเพลิดเพลินอยู่ในเทวโลก

 

สมชีวิสูตรที่ 1

ถ้าอยากสมหวังกับคนรักทั้งชาตินี้และชาติหน้า นอกจากการมีบุญเก่าเกื้อหนุนให้พบเจอกัน สิ่งหนึ่งที่ต้องมีร่วมกันด้วยก็คือ ศรัทธา ศีล จาคะ และปัญญาอยู่ในระดับใกล้เคียงกัน มิฉะนั้นแล้วจะอยู่ครองเรือนร่วมกันได้ยาก อยู่แล้วไม่เป็นสุข มีความคิดเห็นแตกต่างกันมากจนยากที่ทนอยู่ร่วมกันต่อ

 

นอกจากนี้คู่รักดังกล่าวยังต้องปรองดอง เห็นใจซึ่งกันและกัน เข้าใจว่าเขาอีกคนกำลังมีปัญหา มีความลำบากที่ต้องฝ่าฟัน เราก็อย่าไปซ้ำเติมดูถูก พูดเตือนแบบไม่ให้เจ็บช้ำ ถ้าเราให้การช่วยเหลือเกื้อกูลกันแล้วชีวิตรักจะมีความผูกพันธ์ที่ดีติดตัวไป เมื่อพ้นจากอัตภาพนี้แล้ว ก็ยังคงความผูกพันธ์ต่อไปยังชาติหน้า เมื่อเห็นหน้าแล้วก็รู้สึกถูกชะตาอย่างบอกไม่ถูก ราวกับว่าเราเคยช่วยเหลือกันและมีความสุขร่วมกันมาก่อน

 

พุทธพจน์ได้มอบแนวทางการดำเนินชีวิตเพื่อความก้าวหน้าทั้งในทางโลกและทางธรรม แม้การปฏิบัติอาจไม่สามารถยังผลให้เกิดขึ้นได้ในชาตินี้ แต่ย่อมส่งผลที่ดีในชาติภพถัดไปอย่างแน่นอน

 

หลายคนอาจจะยังรู้สึกว่าศาสนาพุทธไม่อาจสอนถึงทางแห่งการพ้นทุกข์ทางโลกได้ในชาตินี้ โดยเฉพาะเรื่องของเงินทอง แล้วจะให้ใส่ใจกับหนทางพ้นทุกข์ทางธรรมในชาติภพหน้าได้อย่างไร

 

ทว่านั่นมันเป็นเพียงเป้าหมายทางโลก...ศาสนาพุทธต้องการที่จะให้พ้นทุกข์ไปอย่างเด็ดขาดถาวรด้วยหลักของสติปัฏฐาน 4 ซึ่งเป็นความสำเร็จทางธรรม ยอมรับว่าความสำเร็จทางโลกเป็นพื้นฐานของความสำเร็จทางธรรมส่วนหนึ่งด้วยเหมือนกัน ถ้าเรายังต้องทำงานประจำ ดิ้นรนกับชีวิตจนมีเวลาปฏิบัติธรรมน้อยแล้วจะบรรลุมรรคผลได้อย่างไร

ฉะนั้นความสำเร็จทางโลกเป็นสิ่งที่คนปฏิบัติธรรมก็ยังต้องใส่ใจขวนขวายเช่นเดียวกับความสำเร็จทางธรรม เราสู้ชีวิต เราเห็นความเป็นไปของชีวิตและยอมรับว่าชีวิตเป็นของน่าเบื่อหน่ายที่มีสุข ทุกข์ วนเวียนไปกับเรื่องต่างๆตามอายุขัยที่เพิ่มมากขึ้น จนกว่าเราจะสิ้นอายุขัย

 

เราไม่ต้องการกลับชาติมาเกิดวนเวียนดิ้นรนกับชีวิตที่บางครั้งถึงขั้นยอมเสี่ยงทำบาปเพื่อให้ชีวิตดีขึ้นด้วยการคดโกงหรือทำร้ายผู้อื่นด้วยมีเหตุยั่วยุ

 

เมื่อทำบาปสำเร็จก็ต้องรอรับผลของบาปนั้นซึ่งเมื่อบาปให้ผลก็ทำให้ชีวิตขาดความเจริญก้าวหน้าได้ หลักประกันที่มั่นใจว่าเราจะไม่มีทางทำบาปอีกไม่ว่าชาตินี้หรือชาติไหนก็คือการไม่กลับมาเกิดอีกเลย

 

พุทธพจน์จึงได้ให้แนวทางเพื่อความสำเร็จทั้งทางโลกและทางธรรมเพื่อให้เราทุกคนที่น้อมรับคำสอนจากพระพุทธองค์ไปปฏิบัติตามแล้วมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ทั้งเรื่องงาน เงิน ความรัก และสุขภาพ แล้วต่อยอดไปสู่ความสำเร็จทางธรรม

 

ส่วนตัวของผู้เขียนมองว่ามันไม่มีอะไรง่าย ไม่ว่าจะเป็นความสำเร็จทางโลกหรือทางธรรม ดังนั้น การจะไปสู่ความสำเร็จดังกล่าวต้องอาศัยเวลาและความตั้งใจที่สม่ำเสมอไม่ขาดช่วง

 

การสร้างตัวให้ร่ำรวยก็ต้องค่อยๆเริ่มจากการสร้างทรัพย์สินให้เช่าเพื่อจะได้ค่าเช่าของลูกค้ามาเป็นรายได้ หรือใช้ความรู้สอนคนบนคอร์สออนไลน์ ไม่ว่าจะสร้างรายได้แบบไหนก็ล้วนต้องใช้เวลาทั้งนั้น

 

การปฏิบัติธรรมเจริญสติก็เช่นกัน เราต้องอาศัยระยะเวลาเพื่อให้ไปถึงเป้าหมาย มีความตั้งใจจริง แม้จะเลิกงานกลับบ้านดึกก็ยังเจียดเวลามานั่งสมาธิสัก 15-20 นาทีก็ยังดี แม้จะดูเล็กน้อย แต่ก็ต้องสั่งสมต่อเนื่องอย่าได้ขาด

 

ขอให้ประสบความสำเร็จทั้งทางโลกและทางธรรมกันทุกท่านนะครับ