เทิ่งสติเฟื่อง เจ้าของวลีเด็ด “เริ่ดสะแมนแตน-เดทสะมอเร่”

        ในยุคเริ่มต้นแห่งวงการโทรทัศน์ไทย อย่างช่อง4 บางขุนพรหม คงไม่มีใครไม่รู้จัก นักแสดง พิธีกร มากความสามารถ ที่มีวลีเด็ดหลากหลายคำ อาทิเช่น  “เริ่ดสะแมนแตน-เดทสะมอเร่” ให้ผู้ชมชวนงง สงสัยว่ามีความหมายว่าอย่างไร ถึงกระนั้นวลีเหล่านี้กลับกลายคำฮิตติดปากผู้คนจำนวนมากในยุคนั้น นั่นคือ “เทิ่งสติฟื่อง”

        เทิ่ง สติเฟื่อง หรือ บรรยงค์ เสนาลักษณ์ เป็นศิลปินความสามารถรอบด้าน ผู้สร้างสรรค์ความสุขให้กับคนไทยด้วยศาสตร์และศิลป์อันบรรเจิดแต่พิสดาร เขาเป็นอีกหนึ่งในคนยุคบุกเบิก โทรทัศน์ ของไทย ด้านงานแสดง พิธีกรและคนที่คิดคำศัพท์แปลก ๆ มาใช้ในรายการ และเป็นที่นิยมใช้กันมาจนถึงปัจจุบันอย่างคำว่า เริ่ดสะแมนแตน เทิ่งนำมาจากคำว่า Fabulous, Fabu ดีเลิศไปหมด มักใช้เป็นคำอุทาน คำไทยตรงกับ เลิศ หรือคำว่า เดทสะมอเร่ มาจากเพลง That’s Amore เพลงดังของ Dean Martin อยู่ในภาพยนตร์เรื่อง The Caddy เมื่อ พ.ศ. 2496 และยังมี โล่สะมันเตา แรดสะมูต้า และ ส.บ.ม.ย.ห. ซึ่งกลายเป็นคำอุทานคลาสสิกติดปากของคนไทยไปแล้ว

        บรรยงค์ เสนาลักษณ์ เขาเกิดเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน พ.ศ. 2476 ที่กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน เป็นบุตรของนายบุษย์ เสนาลักษณ์ และนางโทมิโกะ ชาวญี่ปุ่น หรืออาจกล่าวได้ว่าเขาเป็นลูกกครึ่งไทย-ญี่ปุ่น เริ่มเรียนชั้นป.1 ที่โรงเรียนสวนสุนันทาจนจบชั้นป.4 แล้วมาต่อม.1ที่โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร แต่ไปจบม.8 ที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย จากนั้นไปจบได้รับประกาศนียบัตรอนุปริญญา แผนกพาณิชย์-บัญชีที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ตอนที่อยู่ธรรมศาสตร์นี่เอง ที่ทำให้เกิดชื่อเล่นว่า “เทิ่ง” เพราะนักศึกษาหญิงเพื่อนของเขาชอบล้อเรียกเขาว่า “ตาเทิ่ง” เพราะเวลาเขาเดิน เขาจะเดินอย่างที่เรียกกันว่า “เดินเทิ่งๆ” ในรูปลักษณะที่ค่อนข้างสูง เห็นได้แต่ไกล ชื่อ “เทิ่ง”จึงเป็นนิคเนมของเขามาตั้งแต่ธรรมศาสตร์

        บรรยงค์เริ่มงานที่สถานีโทรทัศน์ ไทยทีวี ช่อง 4 บางขุนพรหม เมื่อ พ.ศ. 2496 หลังจากเขาแสดงความสามารถในการตอบปัญหาอย่างตลกด้วยแนวคิดประหลาด ๆ ในการจัดรายงานสดของทางสถานีวิทยุ ท.ท. ทง สี่แยกคอกวัว จนหนึ่งในผู้ร่วมรายการชื่อ จำนง รังสิกุล เกิดความประทับใจ

        จนเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2498 ซึ่งเป็นวันที่ถ่ายทอด โทรทัศน์ อย่างเป็นทางการครั้งแรกในประเทศไทย บรรยงค์ได้ทำหน้าที่ผู้ช่วยพิธีกร จัดหาโฆษณา แสดงละคร เป็นพิธีกรรายการโทรทัศน์ โดยใช้นามพิธีกรว่า เทิ่ง กระหม่อมทอง แต่ภายหลังมีนายทหารตลกฟืดเขียนจดหมายมาประท้วงว่า กระหม่อมทอง เป็นนามสกุลของเขา อาจินต์ ปัญจพรรค์ จึงเปลี่ยนชื่อให้ใหม่เป็น เทิ่ง สติเฟื่อง สำหรับผลงานโฆษณาชิ้นแรกของเทิ่งคือ วิทยุโทรทัศน์ยี่ห้อ อาร์ ซี เอ

        การทำงานที่สถานีโทรทัศน์ไทยทีวีช่อง 4 บางขุนพรหมนั้นเอง ทำให้ เทิ่ง สติเฟื่อง สร้างชื่อเสียงจนโด่งดังจากการเป็นผู้โฆษณาสินค้าทางโทรทัศน์ สมัยก่อนยังไม่มีหนังโฆษณามากมาย เวลาโฆษณาคั่นละคร จึงต้องนำตัวสินค้ามาแสดงในห้องส่ง

        โฆษณารถยนต์ก็ต้องขับรถเข้ามาจอดในห้องส่งเลย พร้อมทั้งมีผู้โฆษณา บรรยายสรรพคุณออกอากาศกันสดๆ เหมือนพริตตี้ในงานมอเตอร์โชว์สมัยนี้ แต่แต่งตัวสุภาพเรียบร้อย ฝ่ายชายที่ดังด้านนี้คือ “เทิ่ง สติเฟื่อง” ฝ่ายหญิงคือนางเอกละครชื่อดัง “อารีย์ นักดนตรี” ที่เทิ่งดังก็เนื่องจากความแคล่วคล่องในงาน ตลอดจนความกล้าแสดงออกอย่างที่คนอื่นไม่กล้า เช่นลงไปนั่งยองๆในกาละมังซักผ้าเพื่อโฆษณาผงซักฟอก จนบริษัทห้างร้านหลายแห่งต่างระบุว่าต้อง เทิ่ง สติเฟื่องเท่านั้นที่จะเป็นผู้โฆษณาสินค้าของตน

        พิธีกรรายการประจำชื่อ ปัญหารอบโลก และรายการ ปัญหาผะหมี คู่กับพิธีกรสาว อารีย์ นักดนตรี, เย็นจิตต์ สัมมาพันธ์ นวลละออ ทองเนื้อดี, ดาเรศร์ ศาตะจันทร์ ต่อมาได้ทำรายการ หัวร่อก่อนนอน เป็นละครตลกจบในตอน และละครแนวตลกเรื่อง หลวงพ่อทองวัดโบสถ์ จัดรายการโทรทัศน์ชื่อรายการ แม่บ้านวันนี้, ที่นี่มีทอง และ แม่บ้านชิงทอง เป็นพิธีกรรายการ “แม่บ้านชิงทอง” ทางโทรทัศน์สีช่อง 5 คู่กับ นันทวัน เมฆใหญ่, สีเทา และ ท้วม ทรนง ต่อเนื่องกันเป็นเวลากว่า 20 ปี เป็นรายการแรก ๆ ที่นำสินค้าเข้ามาเป็นผู้สนับสนุนโฆษณาในรายการโทรทัศน์

        ทางด้านการแสดง เทิ่ง สติเฟื่อง ก็มีความสามารถมากโดยเฉพาะบทตลก และที่คนนิยมมากคือบทยายแก่แม่เฒ่า ทั้งๆที่เขายังเป็นหนุ่ม ต่อมาภายหลังเทิ่งก็หันมาเป็นผู้จัดรายการ เกือบทุกรายการที่เขาจัด ล้วนแต่เป็นรายการใหญ่ ลงทุนอลังการ ไม่ห่วงเรื่องขาดทุน ประมาณไก่ วรายุฑในยุคหลังกับสมญญานามอลังการดาวล้านดวง

        เทิ่งมาจัดละครจนดังมากทางช่อง 7 ขาวดำ ทีวียุคแรกเริ่มด้วยช่อง 4 ขาวดำ ต่อมามีช่อง 7 ขาวดำ ปี 2510 เกิดทีวีสีขึ้น แต่ใช้ช่อง 7 เหมือนกันจึงต้องเรียกว่า ช่อง 7 สี ภายหลังเมื่อช่องอื่นก็มีสีแล้ว ช่อง 7 ขาวดำก็กลายเป็นช่อง 5

        คณะของเขาชื่อ “ศรีไทยการละคร” ดังจากเรื่อง “รอยมลทิน ของทมยันตี” ฮือฮาเพราะจับบุศรา นฤมิตร ดาราสาวแสนเรียบร้อยมาเล่นเป็น “หมอนวด”! อีกเรื่องที่ดังมาก คือ “คู่กรรม” บุศราคู่กับนักแสดงกิตติมศักดิ์ ชื่อ มีชัย วีระไวทยะ

        จุดเด่นของคณะนี้อีกเรื่องคือเทิ่งมีความสามารถในการเชิญชวน หว่านล้อมคนสวย-หล่อที่ไม่ได้เป็นดารา ให้มาแสดงละครของเขาได้ เช่นพนารัตน์ พิสุทธิศักดิ์ รองนางสาวไทยปี 2512 มาแสดง เขมรินมทร์-อินทิรา คู่กับภิญโญ ทองเจือ, อภันตรี ประยุทธเสนีย์ นางสาวไทยปี 2510 มาเป็นนางเอกเรื่อง “แสงสูรย์”

        ผลงานดังอื่นเช่น เรือมนุษย์, คุณหญิงพวงแข, พาร์ตเน่อร์, ผู้ใหญ่ลีกับนางมา, ชุมทางรัก, บ้านโลกย์ สร้างเป็นหนังใช้ชื่อ แม่ปิง และ มายาพิศวาส, เดือนดับที่สบทา ฯลฯ นอกจากจะเป็นผู้จัดแล้ว เทิ่งยังเป็นผู้เขียนบท, จัดฉาก และแต่งเพลงอีกด้วย  ด้วยความสามารถของเทิ่ง สติเฟื่อง ในการใช้ภาษา มีผลงานประพันธ์คำร้องเพลงหลายเพลงให้กับโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ได้แก่เพลง ชมพูฟ้าอาลัย กลิ่นกุหลาบ ประพันธ์ทำนองโดย ใหญ่ นภายน ขับร้องโดย บุษยา รังสี และเพลงอื่น ๆ เช่น กุหลาบที่ไม่เคยโรย, วันดอกกุหลาบบาน, ร้อยสิบปีที่เราคอย

        เทิ่งเคยสร้างหนังเรื่อง ดาร์บี้ (2516) โดยนำพระเอกที่เขาชวนมาเล่นละครทีวี นิรุตติ์ สิริจรรยา มาสู่วงการหนัง แสดงคู่กับนางเอกดัง อรัญญา นามวงษ์ ผลปราฏว่าล้มเหลว หนังเจ๊ง! เทิ่งต้องใช้หนี้อยู่หลายปี เขาจึงไม่สร้างหนังอีกเลย แต่หนังก็สร้างให้นิรุตติ์ ศิริจรรยา แจ้งเกิดได้ และกลายเป็นดาราหนัง-ดาราละครชื่อดังของไทย

        ผลงานแสดงหนังของเทิ่งเช่น อาญารัก 2510-แสดงเป็นยายแก่หมอตำแยที่สลับเด็ก, ไพรรัก (2512), เพลงรักแม่น้ำแคว (2513), เจ้าสาว (2513), ทุ่งเศรษฐี (2514) ฯลฯ

        ในยุคสมัยที่โลกยังไม่เปิดกว้าง และผู้คนใจยังไม่เปิดกว้างอย่างทุกวันนี้เทิ่ง สติเฟื่องเป็นหนึ่งในน้อยคนที่ไม่ได้ปิดบังว่า เขาเป็นชายที่ไม่ได้ “มองหญิง” หรือในสมัยนี้จะเรียกว่า LGBTQ แต่ผู้คนก็ยอมรับเขา บรรยงค์ เสนารักษ์ หรือเทิ่ง สติเฟื่อง ทำงานด้านบันเทิงมาตลอดชีวิต ในช่วงท้าย ๆ ของชีวิต เขาหันมาเป็นนักอ่านและนักสะสมหนังสืออย่างรื่นรมย์ และ เสียชีวิตเมื่อวันที่ 19 เม.ย.2545 ด้วยโรคมะเร็งตับ สิรอายุ 68 ปีโดยบริจาคร่างกายเพื่อการศึกษาแพทย์ ก่อนมีพิธีพระราชทานเพลิงศพ ในวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2548

        จะเห็นได้ว่า เทิ่งสติเฟื่องถือเป็นอัจฉริยบุคคลในวงการโทรทัศน์ไทยที่หาตัวจับได้ยากด้วยภาษา การนำเสนอที่ดูล้ำยุคล้ำสมัย แต่ก็สามารถครองใจผู้ชม แถมคำพูดติดปากมาจนถึงทุกวันนี้ ช่างเริ่ดสะแมนแตนเสียจริง

*************