เคยกินไหมยอดลำเพ็ง เฟิร์นสีชมพู

เมืองไทยมีเฟิร์นกินได้ รสอร่อยหลายชนิด อาทิ ผักกูด ผักตีนกวาง เป็นต้น โพสต์นี้ขอกำเฟิร์นอีกชนิดมาแนะนำ หรือใครเคยกิน ใครรู้จัก รบกวนแลกเปลี่ยนประสบการณ์กันครับ เฟิร์นที่ว่า คือ ลำเพ็ง หรือ ลำเท็ง ที่ไม่ลำพัง (แฮ่)

เฟิร์นชนิดนี้มีหลายชื่อ ได้แก่ ลำเพ็ง ลำเท็ง ปรงสวย, ผักยอดแดง, ผักกูดแดง, ผักกูดมอญ (กลาง); ลำมะเท็ง (ประจวบฯ, นครราชสีมา); ปากุ๊มะดิง (มลายู-ใต้) แต่ด้วยผมคุ้นปากกับการเรียกว่า ‘ลำเพ็ง’ จึงขอเรียกว่าลำเพ็งทั้งบทความ

ลำเพ็ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Stenochlaena palustris อยู่ในวงศ์ Pteridaceae ชอบขึ้นในที่ชื้น ริมคลอง ริมน้ำ เป็นต้น เป็นไม้เลื้อยที่สามารถพันต้นไม้อื่นได้ ลำเพ็งจึงมักขึ้นเป็นกลุ่มใหญ่  พบมากทางภาคใต้ นิยมนำใบอ่อนที่เป็นสีชมพู หรือหากใครเห็นเป็นสีม่วงก็ไม่ว่ากัน มาต้มจุ้มน้ำบูดูกินกับข้าว หรือไม่ก็ใส่ในแกงเลียง

ฤทธิ์ใบลำเพ็งเย็น รสจืด เมื่อกินกับน้ำพริก หรือน้ำบูดูจะทำให้รสอร่อยมาก แต่กินมากเสี่ยงเป็นไข้ได้ เพราะมีฤทธิ์เย็น จำได้ว่าตอนเด็ก ๆ เมื่อราว พ.ศ. 2535 เพื่อนของพ่อเป็นคนต่างถิ่น มาเยี่ยมพ่อที่บ้านเรา ณ จ.นราธิวาส พ่อเก็บยอดลำเพ็งที่ขึ้นริมน้ำข้างบ้านมาต้มให้กิน เขาชอบมาก ชอบจนต้องเก็บมาต้มให้อีก เขากิน กิน กินมาก จนวันรุ่งขึ้นไข้ขึ้น เพราะกินเยอะเกินไป รับฤทธิ์เย็นมากเกินไปนั่นเอง

ครับบ้านผมอยู่ อ.แว้ง จ.นราธิวาส บริเวณบ้านติดป่าพรุจึงอุดมไปด้วยผักกูด และผักลำเพ็ง ในภาษาท้องถิ่นชาว อ.แว้ง ที่เรียกว่าภาษาเจ๊ะเหนั้น คำว่าลำเพ็ง นอกจากเรียกเฟิร์นอร่อยนี้แล้ว ยังใช้เรียกเห็บป่าตัวเล็ก ๆ เล็กกว่าเมล็ดพริกผ่าแปด อาศัยอยู่ในป่าหญ้ารก แรก ๆ ตอนเพิ่งโดนกัดจะยังไม่รู้สึกอะไร กระทั่งผ่านไปวันสองวันจะรู้สึกคัน ๆ แต่กว่าจะหาสาเหตุได้ก็นานอยู่ เพราะตัวที่กัดเรานั้นเล็กมาก ๆ

ลำเพ็งที่เป็นเห็บไม่มีใครชอบครับ แต่ลำเพ็งที่เป็นผัก ใครได้กินแล้วรับรองติดใจทุกราย อ่านโพสต์นี้แล้วใครเคยกินบ้าน ข้างบ้านใครมี หรือมีประสบการณ์อย่างไรมาแลกเปลี่ยน อย่าเก็บเงียบนะครับ มาเล่าสู่กันอ่านบ้างนะ