ดอกอัญชัน สรรพคุณที่ควรรู้

ต้นอัญชัน  ปลูกทั่วไปในเขตร้อน ลักษณะของดอกอัญชันจะมีสีขาว สีฟ้า สีม่วง ส่วนตรงกลางดอกจะมีสีเหลือง และรูปทรงคล้ายหอยเชลล์ มีสรรพคุณที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะมีสารที่ชื่อว่า “แอนโทไซยานิน” (Anthocyanin) ซึ่งมีหน้าที่ไปช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ทำให้เลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ได้ดีมากขึ้น  คนยังไม่ทราบ นั่นก็คือช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดเส้นเลือดอุดตันได้ และการ “กินดอกอัญชันทุกวัน…วันละหนึ่งดอก” จะช่วยป้องกันโรคเส้นเลือดสมองตีบได้อีกด้วย และอัญชันยังมีสรรพคุณอีกมากมายเช่น

สรรพคุณของอัญชัน

1. น้ำของอัญชันมีส่วนช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย

2. น้ำอัญชันช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้ร่างกายและเพิ่มพลังงานให้ร่างกาย

3. ช่วยในการชะลอวัยและริ้วรอยแห่งวัย

4. ดอกมีส่วนช่วยในการบำรุงสมอง เพิ่มการไหลเวียนเลือด

5. ดอกอัญชันมีฤทธิ์ในการละลายลิ่มเลือด

6. ช่วยป้องกันโรคเส้นเลือดสมองตีบ

7. ดอกอัญชันช่วยรักษาอาการผมร่วง 

8. น้ำที่คั้นจากดอกอัญชันทาคิ้ว ทาหัว ใช้เป็นยาปลูกผม ปลูกขนช่วยให้ดกดำเงางามยิ่งขึ้น 

9. ช่วยลดความเสี่ยงจากการเกิดเส้นเลือดอุดตัน

10. ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดหัวใจอุดตัน

11. ช่วยลดความเสี่ยงจากการเกิดโรคมะเร็งด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ

12. ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน

13. อัญชันมีคุณสมบัติในการช่วยล้างสารพิษและของเสียออกจากร่างกาย

14. น้ำคั้นจากดอกสดและใบสดช่วยบำรุงสายตา แก้อาการตาฟาง ตาแฉะ 

15. ดอกอัญชันช่วยป้องกันโรคต้อกระจก ต้อหิน ตาเสื่อมจากโรคเบาหวาน 

16. ช่วยเพิ่มความสามารถในการมองเห็นให้ดียิ่งขึ้น

17. รากของอัญชัน นำรากไปถูกับน้ำฝน นำมาใช้หยอดตาและหู 

18. รากอัญชัน นำมาถูฟันแก้อาการปวดฟันและทำให้ฟันแข็งแรง 

19. เมล็ดอัญชัน ใช้เป็นยาระบาย แต่อาจทำให้คลื่นไส้อาเจียนได้ 

20. รากใช้รากปรุงเป็นยาขับปัสสาวะ 

21. แก้อาการปัสสาวะพิการ

22. ดอกใช้แก้อาการฟกช้ำ 

23. ช่วยป้องกันและแก้อาการเหน็บชาตามนิ้วมือนิ้วเท้า

24. นำมาทำเป็นเครื่องดื่มน้ำอัญชันเพื่อใช้ดับกระหาย

25. ดอกอัญชันตากแห้งสามารถนำมาชงดื่มแทนน้ำชาได้เหมือนกัน

26. ดอกอัญชันนำมารับประทานเป็นผัก เช่น นำมาจิ้มน้ำพริกสด ๆ หรือนำมาชุบแป้งทอดก็ได้

27. ดอก น้ำดอกอัญชันนำมาใช้ทำเป็นสีผสมอาหารโดยให้สีม่วง เช่น ขนมดอกอัญชัน ข้าวดอกอัญชัน 

28. ดอก ช่วยปลูกผมทำให้ผมดกดำขึ้น 

29. ใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ อย่าง ครีมนวดผม ยาสระผม เป็นต้น

30. นิยมนำมาปลูกไว้ตามรั้วบ้านเพื่อความสวยงามและสามารถเก็บกินได้ด้วย

แต่ถึงดอกอัญชันจะมีสรรพคุณมากมาก แต่ก็มีข้อควรระวังในการใช้ด้วยนะคะ 

ข้อควรระวังการใช้อัญชัน

1. ผู้ที่มีภาวะโลหิตจาง ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอัญชัน ถึงจะยังไม่มีรายงานว่าดอกอัญชันส่งผลเสียโดยตรงกับผู้ป่วยโลหิตจางแบบใด แต่อาจเป็นเพราะมีฤทธิ์ในการละลายลิ่มเลือด ต้านการเกาะตัวของเกล็ดเลือด จึงอาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยโลหิตจางได้
2. ทำให้ไตทำงานหนัก การรับประทานดอกอัญชันมากเกินไป จะทำให้ไตทำงานหนักเพื่อขับสีของดอกอัญชันออกมา ดังนั้น จึงควรรับประทานในปริมาณที่พอเหมาะ
3. ดอกอัญชันควรหลีกเลี่ยงการรับประทานแบบไม่ผ่านการปรุงสุก และก่อนนำมารับประทานควรดึงบริเวณขั้วดอกออก เพราะบริเวณขั้วดอกมียางซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรด ส่งผลต่อการระคายเคืองในลำคอ อาจจะเกิดการกัดหลอดอาหารในลำคอได้
4. หลีกเลี่ยงการรับประทานเมล็ดอัญชัน เพราะเมล็ดจะส่งผลระคายเคืองต่อทางเดินอาหาร ทำให้คลื่นไส้และอาเจียนได้
5. ในกลุ่มผู้แพ้เกสรดอกไม้ ควรหลีกเลี่ยงดอกอัญชัน เพราะเกสรอัญชันสามารถฟุ้งกระจายได้ง่าย และกระตุ้นอาการแพ้เกสรดอกไม้
6. หลีกเลี่ยงการทานดอกอัญชันคู่กับยาต้านการแข็งตัวของเลือด เพราะจะทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของยาลดลง
7. หากกำลังตั้งครรภ์ควรเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ก่อนรับประทาน

เนื่องจากดอกอัญชันนั้นมีฤทธิ์ในการละลายลิ่มเลือด สำหรับผู้มีเลือดจางห้ามรับประทานดอกอัญชันเด็ดขาด หรืออาหารเครื่องดื่มที่ย้อมสีด้วยอัญชันก็ไม่ควรรับประทานบ่อย ๆ