สถานการณ์เศรษฐกิจไทยเมื่อหมดบุญเก่า ส่งออกแนวโน้มแย่ ท่องเที่ยวลดลง ค้าขายแย่

สถานการณ์ที่ การส่งออกแย่ ท่องเที่ยวแย่ และค้าขายแย่ เป็นภาพสะท้อนที่น่ากังวลของเศรษฐกิจไทยในปัจจุบันและแนวโน้มสำหรับปี 2568 ซึ่งเป็นปัญหาที่เชื่อมโยงกันและส่งผลกระทบเป็นวงกว้าง ลองมาเจาะลึกในแต่ละมิติกันครับ

1. การส่งออก เผชิญความท้าทายจากเศรษฐกิจโลกและการแข่งขัน การส่งออกเป็นหนึ่งในเครื่องยนต์หลักของเศรษฐกิจไทย แต่ในปี 2568 นี้มีแนวโน้มที่จะ ชะลอตัวลง โดยมีปัจจัยหลักมาจากสงครามการค้าและมาตรการภาษี โดยเฉพาะมาตรการปรับขึ้นภาษีของสหรัฐฯ ที่มีต่อหลายประเทศ รวมถึงไทย ทำให้สินค้าไทยเผชิญอุปสรรคมากขึ้น นอกจากนี้ ยังมีความกังวลเกี่ยวกับการใช้มาตรการภาษีตอบโต้ระหว่างประเทศ ซึ่งอาจนำไปสู่การชะลอตัวของการค้าโลกโดยรวม 

เศรษฐกิจโลกที่เปราะบาง การฟื้นตัวของเศรษฐกิจประเทศคู่ค้าหลัก เช่น สหรัฐฯ จีน และยุโรป ยังคงมีความไม่แน่นอนและบางพื้นที่อาจชะลอตัวลง ทำให้ความต้องการสินค้าลดลง

 การแข่งขันที่รุนแรง ประเทศเพื่อนบ้านและคู่แข่งอื่นๆ พยายามดึงดูดการลงทุนและเพิ่มขีดความสามารถในการส่งออก ทำให้ไทยต้องเผชิญการแข่งขันที่สูงขึ้น

ค่าเงินบาทแข็ง หากค่าเงินบาทแข็งค่าขึ้น จะทำให้สินค้าส่งออกของไทยมีราคาสูงขึ้นเมื่อเทียบกับคู่แข่ง ลดความสามารถในการแข่งขัน

แม้ว่าการส่งออกสินค้าเกษตรบางตัว เช่น ไก่แปรรูป ยังคงขยายตัวได้ดีในบางตลาด แต่ภาพรวมของสินค้าอุตสาหกรรมยังคงเปราะบาง

2. การท่องเที่ยว ฟื้นตัวช้าและมีปัจจัยลบ

แม้ว่าการท่องเที่ยวจะเป็นความหวังในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ แต่ก็กำลังเผชิญกับอุปสรรคที่ทำให้การฟื้นตัวเป็นไปอย่างช้าๆ และอาจถึงขั้น หดตัว ในปี 2568 เป็นครั้งแรกในรอบ 3 ปี 

ความเชื่อมั่นด้านความปลอดภัย เหตุการณ์ต่างๆ เช่น การปราบปรามแก๊งมิจฉาชีพ ความกังวลเกี่ยวกับความไม่ปลอดภัยของนักท่องเที่ยว และข่าวสารเชิงลบ ส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะตลาดสำคัญอย่าง จีนและฮ่องกง ทำให้จำนวนนักท่องเที่ยวจีนลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

 ปัญหาฝุ่น PM 2.5 ปัญหามลภาวะทางอากาศที่รุนแรงในหลายพื้นที่ของไทย ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและทำให้การทำกิจกรรมกลางแจ้งลดลง ซึ่งเป็นปัจจัยลบต่อการท่องเที่ยว

 ภัยธรรมชาติ: เหตุการณ์แผ่นดินไหวบางครั้งอาจส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นในการเดินทางระยะสั้น

 ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินที่สูง ทำให้ต้นทุนการเดินทางของนักท่องเที่ยวสูงขึ้นและอาจลดความถี่ในการเดินทาง

การแข่งขันดึงดูดนักท่องเที่ยว หลายประเทศในภูมิภาค เช่น ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และเวียดนาม ก็พยายามดึงดูดนักท่องเที่ยวจีนและชาติอื่นๆ อย่างหนัก ทำให้ไทยต้องเผชิญการแข่งขันที่สูงขึ้น

แม้จะมีมาตรการยกเว้นวีซ่า แต่ปัจจัยลบเหล่านี้ทำให้จำนวนนักท่องเที่ยวและรายได้จากการท่องเที่ยวต่ำกว่าเป้าหมายที่คาดการณ์ไว้

3. การค้าขาย (ค้าปลีก) กำลังซื้ออ่อนแอและแข่งขันสูง และมีแนวโน้มแย่ลงอีกในอนาคต

ภาคการค้าปลีกซึ่งสะท้อนกำลังซื้อภายในประเทศก็กำลังอยู่ในภาวะที่ ชะลอตัว และเผชิญกับความท้าทายหลายด้าน

กำลังซื้อผู้บริโภคอ่อนแอ ปัญหาหนี้ครัวเรือนที่สูงและค่าครองชีพที่เพิ่มขึ้น ทำให้ผู้บริโภคระมัดระวังในการใช้จ่ายมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มผู้มีรายได้น้อย

การแข่งขันที่รุนแรง ไม่ใช่แค่การแข่งขันระหว่างผู้ประกอบการในประเทศ แต่ยังรวมถึง สินค้านำเข้าราคาถูกจากจีน ที่เข้ามาตีตลาดโดยตรง ทำให้ผู้ประกอบการไทยต้องปรับตัวอย่างหนัก

ต้นทุนที่เพิ่มขึ้น หากมีการปรับขึ้นค่าแรงขั้นต่ำ อาจส่งผลกระทบต่อต้นทุนการดำเนินงานของธุรกิจค้าปลีก โดยเฉพาะ SMEs

การบริโภคของนักท่องเที่ยวชะลอตัว แม้ว่านักท่องเที่ยวต่างชาติจะช่วยหนุนยอดขายค้าปลีกได้บ้าง แต่การใช้จ่ายเฉลี่ยต่อคนต่อทริปที่ลดลง รวมถึงจำนวนนักท่องเที่ยวที่ชะลอตัว ก็ส่งผลกระทบต่อภาพรวม

การเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล แม้ว่าการค้าปลีกออนไลน์จะเติบโตอย่างก้าวกระโดด แต่ภาคการค้าปลีกออฟไลน์ซึ่งยังคงเป็นสัดส่วนใหญ่ เติบโตเพียงเล็กน้อย ซึ่งสะท้อนการปรับตัวที่ยังไม่สมบูรณ์

ภาพรวมและแนวโน้ม

เมื่อเครื่องยนต์หลักทั้งสามตัวนี้กำลังเผชิญกับอุปสรรคพร้อมๆ กัน ทำให้ภาพรวมเศรษฐกิจไทยมีความเปราะบางและมีแนวโน้มเติบโตต่ำกว่าศักยภาพที่ควรจะเป็น

รัฐบาลพยายามออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจต่างๆ เช่น โครงการดิจิทัลวอลเล็ต หรือมาตรการลดหย่อนภาษีต่างๆ เพื่อเพิ่มกำลังซื้อและกระตุ้นการลงทุน แต่ประสิทธิผลของมาตรการเหล่านี้ยังคงต้องติดตามอย่างใกล้ชิด ท่ามกลางความท้าทายทั้งจากปัจจัยภายนอก (เศรษฐกิจโลก, สงครามการค้า) และปัจจัยภายใน (หนี้ครัวเรือน, โครงสร้างประชากรสูงวัย, การแข่งขัน)