เรื่องจริงของคางคกประหลาดที่มีลูกตาอยู่ในปาก

        ในปี 1992 ช่างภาพชาวแคนาดา Scott Gardner ได้บันทึกภาพอันน่าทึ่งของคางคกหายากตัวหนึ่งในรัฐออนตาริโอ ซึ่งกลายเป็นภาพในตำนานของโลกชีววิทยา คางคกตัวนี้ไม่ได้มีดวงตาอยู่บนใบหน้าเหมือนสัตว์ทั่วไป — แต่กลับมีตา อยู่ภายในปาก!
ใช่แล้ว ดวงตาทั้งสองข้างของมันฝังอยู่ในลำคอ กระพริบและขยับเมื่อมันอ้าปาก

        โดยที่การกลายพันธุ์ทางพันธุกรรมที่ผิดปกตินี้ แม้จะฟังดูไม่น่าเชื่อ แต่มันเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง และแทบไม่เคยมีการบันทึกในสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำมาก่อน การค้นพบนี้จึงไม่เพียงแค่แปลกตา หากยังจุดประกายความสนใจอย่างล้นหลามในวงการวิทยาศาสตร์

        ซึ่งภาพของ Gardner ถูกพูดถึงอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อ Richard Dawkins นักชีววิทยาชื่อดัง นำภาพดังกล่าวไปอ้างอิงในหนังสือของเขา Climbing Mount Improbable ซึ่งสำรวจความน่าทึ่งและความหลากหลายของวิวัฒนาการตามธรรมชาติ ภาพของคางคกตาประหลาดนี้จึงกลายเป็นตัวอย่างที่สมบูรณ์แบบของ "ความบังเอิญที่ซับซ้อน" ซึ่งวิวัฒนาการสามารถสร้างขึ้นได้

        โดยที่นักวิทยาศาสตร์ต่างก็คาดการณ์กันว่าการกลายพันธุ์เช่นนี้อาจเกี่ยวข้องกับความผิดปกติในช่วงการพัฒนาของตัวอ่อน ซึ่งเซลล์ที่ควรจะพัฒนาเป็นดวงตาบนใบหน้า กลับย้ายตำแหน่งไปฝังอยู่ในช่องปากแทน ซึ่งแม้จะเป็นข้อผิดพลาด แต่ก็ไม่ได้ทำให้คางคกตัวนี้ตายทันที — มันยังสามารถอยู่รอด และอาจมองเห็นได้บางส่วนผ่านตำแหน่งแปลกประหลาดนั้น

        นักชีววิทยาบางคนถึงกับกล่าวว่า สิ่งมีชีวิตอย่างคางคกตัวนี้ทำให้เราตระหนักว่า "ธรรมชาติไม่ได้มีพิมพ์เขียวตายตัว" ทุกสิ่งสามารถเบี่ยงเบนจากแบบแผนได้ หากเงื่อนไขและโอกาสเข้ากันพอดี

        วันนี้ ภาพของคางคกตาในปากตัวนี้ ยังคงถูกหยิบยกมาพูดถึงในบทเรียนวิวัฒนาการ การอภิปรายทางชีววิทยา และแม้กระทั่งในนิทรรศการพิพิธภัณฑ์บางแห่ง ในฐานะตัวแทนของ “สิ่งที่เป็นไปได้ในธรรมชาติ”

        เพราะในโลกของวิวัฒนาการ บางครั้ง สิ่งที่ดูไม่น่าจะเกิดขึ้นได้... ก็อาจเกิดขึ้นได้จริง — พร้อมภาพถ่ายเป็นหลักฐาน.