สิวอุดตันหัวขาว คืออะไร? เจาะลึกต้นตอและวิธีจัดการ

สิวอุดตันหัวขาว คืออะไร? เจาะลึกต้นตอและวิธีจัดการ
สิวอุดตันหัวขาวเป็นหนึ่งในปัญหาผิวหน้าที่หลายคนต้องเจอ แม้บางครั้งจะมองไม่เห็นด้วยตาเปล่าชัดเจน แต่เมื่อใช้มือสัมผัสจะรู้สึกถึงตุ่มเล็ก ๆ บนผิวหน้า สิวอุดตันหัวขาวมักเกิดแบบเงียบ ๆ แต่หากไม่ดูแลหรือรักษาอย่างถูกวิธี ก็มีโอกาสพัฒนาไปเป็นสิวอักเสบที่รักษายากกว่าเดิมได้

สิวอุดตันหัวขาวคืออะไร
ก่อนจะไปรักษาให้ตรงจุด เรามาทำความเข้าใจเบื้องต้นกันก่อนว่า สิวอุดตันหัวขาวคืออะไร และมีหน้าตาแบบไหน
สิวอุดตันหัวขาว หรือที่หลายคนเรียกว่า Whiteheads คือสิวที่เกิดจากการอุดตันของรูขุมขน แต่ต่างจากสิวหัวดำตรงที่ไม่มีรูเปิดให้สัมผัสกับอากาศ สิ่งที่อุดตันจึงยังคงมีสีขาวหรือสีเนื้อ ไม่เปลี่ยนเป็นสีดำ

ลักษณะของสิวอุดตันหัวขาวจะเป็นตุ่มเล็ก ๆ ที่ผิวหนัง มักเจอได้บริเวณที่ผิวผลิตน้ำมันมาก เช่น บริเวณหน้าผาก จมูก คาง หรือแผ่นหลัง ถึงแม้ว่าสิวอุดตันหัวขาวจะไม่ใช่สิวที่อักเสบตั้งแต่แรก แต่ถ้าปล่อยไว้จนมีเชื้อแบคทีเรียเข้าไป ก็อาจกลายเป็นสิวอักเสบตามมาได้

สาเหตุของสิวอุดตันหัวขาวมีอะไรบ้าง
การเกิดสิวอุดตันหัวขาวไม่ได้มีแค่ปัจจัยเดียว แต่สามารถเกิดได้จากทั้งภายในร่างกายและสิ่งแวดล้อมรอบตัว มาดูกันว่ามีอะไรที่กระตุ้นให้เกิดสิวอุดตันหัวขาวได้บ้าง

ปัจจัยภายในที่กระตุ้นสิวอุดตันหัวขาว

1. ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
    เมื่อฮอร์โมนแอนโดรเจนในร่างกายเพิ่มขึ้น จะกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากเกินไป ส่งผลให้รูขุมขนอุดตันง่ายขึ้น ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของสิวอุดตันหัวขาว มักพบในช่วงวัยรุ่น หญิงตั้งครรภ์ ก่อนมีประจำเดือน หรือผู้ที่มีภาวะฮอร์โมนไม่สมดุล เช่น ผู้ที่มี PCOS
2. น้ำมันส่วนเกินบนผิว
    ผิวที่ผลิตน้ำมันมากเกินความจำเป็น ทำให้เกิดการสะสมในรูขุมขนและกลายเป็นสิวอุดตันหัวขาว ปัจจัยที่กระตุ้นได้แก่ พันธุกรรม ความเครียด อาหารมัน และการใช้ผลิตภัณฑ์ที่กระตุ้นการผลิตน้ำมัน
3. การผลัดเซลล์ผิวไม่สมดุล
    เมื่อเซลล์ผิวเก่าหลุดออกไม่หมด จะไปสะสมในรูขุมขนร่วมกับน้ำมันผิวหนัง ทำให้เกิดสิวอุดตันหัวขาวได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะในคนที่มีปัญหาผิวมันหรือผิวไม่เรียบเนียน
4. กรรมพันธุ์
    ถ้าพ่อแม่มีแนวโน้มเป็นสิวอุดตันหัวขาว ก็อาจถ่ายทอดโอกาสเสี่ยงไปยังลูกได้เช่นกัน

ปัจจัยภายนอกที่กระตุ้นสิวอุดตันหัวขาว

1. ใช้ผลิตภัณฑ์ที่อุดตันผิว
    ครีม เครื่องสำอาง หรือสกินแคร์ที่มีส่วนผสมก่อให้เกิดการอุดตัน เช่น ซิลิโคน หรือน้ำมันแร่ อาจทำให้เกิดสิวอุดตันหัวขาวโดยไม่รู้ตัว
2. ล้างหน้าไม่สะอาด หรือบ่อยเกินไป
    ล้างหน้าไม่ดีพออาจทำให้คราบเครื่องสำอาง ฝุ่น และน้ำมันสะสมในรูขุมขน ก่อให้เกิดสิวอุดตันหัวขาว ในขณะเดียวกัน ล้างหน้าบ่อยเกินไปก็ทำให้ผิวขาดความชุ่มชื้น และไปกระตุ้นให้ผิวผลิตน้ำมันมากขึ้นอีก
3. จับหน้าบ่อยโดยไม่รู้ตัว
    มือของเราเต็มไปด้วยเชื้อโรคและแบคทีเรีย การจับหน้าบ่อย ๆ จะพาเชื้อโรคเข้าสู่ผิวและอุดตันรูขุมขน เกิดเป็นสิวอุดตันหัวขาวได้
4. อาหารบางประเภท
    อาหารที่มีน้ำตาลสูง เช่น ขนมหวาน ขนมปังขาว หรือนมวัว อาจส่งผลให้ร่างกายผลิตน้ำมันและเกิดการอักเสบมากขึ้น จนทำให้สิวอุดตันหัวขาวขึ้นง่ายขึ้น
5. ความเครียดและการนอนหลับไม่เพียงพอ
    เมื่อเราเครียด ฮอร์โมนคอร์ติซอลจะเพิ่มขึ้น ซึ่งมีผลให้ต่อมไขมันทำงานหนัก และอาจทำให้สิวอุดตันหัวขาวแย่ลง รวมถึงการนอนน้อยยังรบกวนการฟื้นฟูผิวอีกด้วย
6. มลภาวะและสภาพแวดล้อม
    ฝุ่นละออง ควัน หรืออากาศที่ร้อนชื้น ล้วนเป็นตัวกระตุ้นที่ทำให้ผิวผลิตน้ำมันเพิ่ม และเกิดการอุดตันรูขุมขน กลายเป็นสิวอุดตันหัวขาวในที่สุด

ประเภทของสิวอุดตันหัวขาว
สิวอุดตันหัวขาวสามารถแบ่งออกได้หลายแบบ ขึ้นอยู่กับลักษณะ ขนาด ความลึก พฤติกรรม และตำแหน่งที่เกิด มาดูกันว่าแต่ละประเภทของสิวอุดตันหัวขาวมีความแตกต่างกันอย่างไรบ้าง

1. จำแนกตามขนาดของสิวอุดตันหัวขาว

1. ขนาดเล็ก (Microcomedone)
    เป็นสิวอุดตันหัวขาวที่ยังไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เพราะเริ่มเกิดจากการสะสมของน้ำมันและเซลล์ผิวที่ตายแล้วในรูขุมขน
2. ขนาดกลางถึงใหญ่ (Visible Whitehead)
    สิวอุดตันหัวขาวชนิดนี้จะเห็นเป็นตุ่มนูนเล็ก ๆ สีขาวหรือสีเดียวกับผิวชัดเจน พบได้บ่อยบริเวณหน้าผาก จมูก คาง และแก้ม ซึ่งเป็นจุดที่มีต่อมไขมันมาก

2. จำแนกตามระดับความลึกของการอุดตัน

1. ระดับตื้น (Superficial)
    สิวอุดตันหัวขาวที่อยู่ใกล้ผิวด้านบน มักมีขนาดเล็กและสามารถหายได้เองหากดูแลผิวให้สะอาดอยู่เสมอ
2. ระดับลึก (Deep)
    สิวอุดตันหัวขาวชนิดนี้ฝังอยู่ลึกลงไปในชั้นผิว ทำให้การอุดตันรุนแรงขึ้น และมีโอกาสกลายเป็นสิวอักเสบได้ง่าย โดยเฉพาะถ้ามีเชื้อแบคทีเรียเข้าไปเกี่ยวข้อง

3. จำแนกตามพฤติกรรมของสิวอุดตันหัวขาว

1. แบบไม่อักเสบ (Non-Inflammatory)
    สิวอุดตันหัวขาวลักษณะนี้ยังไม่เกิดการบวมแดง หรือเจ็บ มักรักษาได้ด้วยการผลัดเซลล์ผิว หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยลดการอุดตัน เช่น BHA, AHA หรือกลุ่มเรตินอยด์
2. แบบอักเสบ (Inflamed)
    เมื่อสิวอุดตันหัวขาวติดเชื้อหรือถูกกดบีบผิดวิธี จะเกิดอาการอักเสบ บวม แดง และอาจพัฒนาเป็นสิวหนองหรือสิวอักเสบ ซึ่งต้องใช้วิธีรักษาที่ต่างจากแบบไม่อักเสบ

4. จำแนกตามตำแหน่งที่เกิด

1. บริเวณใบหน้า
    สิวอุดตันหัวขาวมักขึ้นบริเวณ T-zone และแก้ม เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่มีต่อมไขมันทำงานเยอะ
2. บริเวณลำตัว
    สิวอุดตันหัวขาวสามารถเกิดได้ที่แผ่นหลัง หน้าอก หรือไหล่ สาเหตุอาจมาจากเหงื่อ การเสียดสีของเสื้อผ้า หรือการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อให้เกิดการอุดตัน

วิธีรักษาสิวอุดตันหัวขาวให้หายขาด
สิวอุดตันหัวขาวรักษาได้ถ้าดูแลอย่างถูกวิธี เริ่มจากล้างหน้าด้วยคลีนเซอร์อ่อนโยนวันละ 2 ครั้ง หลีกเลี่ยงการบีบสิว และใช้สกินแคร์ที่ไม่อุดตันรูขุมขน (Non-Comedogenic)

ตัวช่วยยอดฮิต ได้แก่

1. BHA ช่วยละลายสิ่งอุดตัน
2. AHA ช่วยผลัดเซลล์ผิว
3. เรตินอยด์ ลดการเกิดสิวใหม่
4. เบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ ฆ่าเชื้อสิว
5. ไนอาซินาไมด์ คุมมัน ลดการอักเสบ

หากสิวอุดตันหัวขาวเป็นเยอะหรือเรื้อรัง แนะนำปรึกษาหมอผิวหนังเพื่อรับการรักษาที่ตรงจุด

สรุปเกี่ยวกับสิวอุดตันหัวขาว
สิวอุดตันหัวขาวไม่ใช่ปัญหาผิวเล็ก ๆ ที่ควรมองข้าม เพราะหากปล่อยไว้อาจกลายเป็นสิวอักเสบในภายหลังได้ สิวอุดตันหัวขาวเกิดจากรูขุมขนอุดตันโดยไม่มีการสัมผัสอากาศ จึงเห็นเป็นตุ่มเล็ก ๆ สีขาวหรือสีเดียวกับผิว

สาเหตุหลักมาจากน้ำมันส่วนเกิน เซลล์ผิวที่ตายแล้ว และการใช้ผลิตภัณฑ์ที่อุดตันรูขุมขน การรักษาที่ได้ผลมักใช้สารช่วยผลัดเซลล์ผิว เช่น BHA หรือ AHA ควบคู่กับการเลี่ยงพฤติกรรมที่กระตุ้นให้สิวอุดตันหัวขาวเกิดซ้ำ อย่างเช่น การบีบสิวหรือล้างหน้าบ่อยเกินไป

การเลือกใช้สกินแคร์ที่ไม่อุดตัน และดูแลผิวอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้สิวอุดตันหัวขาวลดลง พร้อมปรับผิวให้ดูเรียบเนียนและกระจ่างใสมากขึ้น ทั้งนี้ การรักษาจำเป็นต้องใช้เวลาและความต่อเนื่องเพื่อป้องกันการเกิดซ้ำในระยะยาว