รอยเลือดในคราบใจ

รอยเลือดในคราบใจ
โดย อักษราลัย

หยดน้ำค่อย ๆ ซึมจากก๊อกที่ยังปิดไม่สนิท หยดลงในอ่างล้างหน้าสีขาวสะอาด หยดแล้วหยดเล่า เป็นจังหวะเหมือนนาฬิกานับถอยหลัง ธีระจ้องมองหยดน้ำนั้นด้วยแววตาเหม่อลอย มือทั้งสองข้างของเขาเปียกชื้น น้ำไหลออกจากปลายนิ้วลงสู่อ่างล้างหน้า ในแสงไฟสลัวของห้องน้ำสำนักงาน น้ำใส ๆ เหล่านั้นแปรเปลี่ยนเป็นสีแดงฉานในสายตาของเขา เขาสะดุ้ง กับรอยเลือดที่เห็น มันเปรอะเปื้อนเลอะและเหม็นคาวกลิ่นเลือดอยู่ในห้วงลึกของจิตใจจนแทบจะสำรอกออกมา

"คุณธีระ ประชุมเริ่มในอีกห้านาทีนะคะ" เสียงเคาะประตูและแจ้งเตือนจากเลขาฯ ดึงเขากลับสู่ความเป็นจริง

ธีระกะพริบตาถี่ ๆ ความรู้สึกแปลกประหลาดหายไป น้ำในอ่างที่มองเห็นกลับใสอีกครั้ง เขาเงยหน้ามองตัวเองในกระจก ใบหน้าที่เคยเปี่ยมด้วยความมั่นใจบัดนี้มีริ้วรอยแห่งความกังวล เขาสวมเสื้อเชิ้ตสีขาวสะอาด กับเนคไทสีแดงเข้ม เขาปรับเนคไทเล็กน้อย ก่อนจะเดินออกจากห้องน้ำ
🍹

ห้องประชุมใหญ่ของบริษัท อัลฟ่า คอร์ปอเรชั่น ถูกตกแต่งด้วยโทนสีดำและสีเทา บนโต๊ะไม้สีดำขนาดใหญ่มีแฟ้มเอกสารวางเรียงไว้สำหรับกรรมการแต่ละคน ธีระเดินเข้ามาและทักทายทุกคนด้วยรอยยิ้มที่ฝืดเฝื่อนแต่ไม่มีใครทันสังเกต เขาเป็นประธานกรรมการบริหาร และวันนี้เป็นวันที่ต้องตัดสินใจครั้งสำคัญ

"วันนี้เราจะพิจารณาเรื่องการปรับโครงสร้างธุรกิจ" ธีระเปิดประเด็น สายตาของกรรมการทุกคนจับจ้องมาที่เขาเหมือนนกล่าเหยื่อ "ผมได้ศึกษาตัวเลขมาอย่างละเอียดแล้ว การปิดโรงงานและย้ายฐานการผลิตไปประเทศเพื่อนบ้านคือทางออกเดียวที่จะช่วยให้บริษัทเราแข่งขันในตลาดโลกได้"

รายงานการเงินถูกฉายขึ้นบนจอขนาดใหญ่ กราฟเส้นสีแดงพุ่งลงเหมือนเลือดที่ไหลออกจากแผล ตัวเลขผลกำไรที่ลดลงอย่างต่อเนื่องเป็นสัญญาณหายนะที่ทุกคนเข้าใจดี

"แล้วพนักงานของเราล่ะครับ?" คำถามมาจากสมชาย กรรมการคนเดียวที่เริ่มงานมาพร้อมกับธีระตั้งแต่บริษัทยังเป็นเพียงโรงงานเล็ก ๆ

ธีระรู้สึกเหมือนมีบางอย่างไหลเย็นลงตามแผ่นหลัง "เราจำเป็นต้องปลดพนักงานประมาณ 60% จากโรงงานเดิม ประมาณ 800 คน เราจะมีข้อเสนอค่าชดเชยที่มากกว่ากฎหมายกำหนด..."

ขณะธีระอธิบายแผนการชดเชย เขารู้สึกว่าปลายนิ้วของเขาเริ่มชาและเย็น รายงานในมือของเขากลายเป็นสีแดงในช่วงเสี้ยววินาที ก่อนจะกลับมาเป็นปกติ คราบในใจเขาเริ่มแผ่ขยาย ความรู้สึกผิดแทรกซึมเข้าสู่เส้นเลือดและหัวใจ เขากระแอมเล็กน้อยและพยายามรวบรวมสมาธิ

การประชุมดำเนินต่อไปอีกสองชั่วโมง ในที่สุด คณะกรรมการลงมติเอกฉันท์ให้ดำเนินการตามแผน มีเพียงสมชายที่งดออกเสียง ธีระจับปากกาหมึกแดงเพื่อลงนามในเอกสาร ทันทีที่ปากกาสัมผัสกระดาษ หมึกแดงดูเหมือนเลือดที่แผ่กระจายบนเอกสาร เขาสะดุ้งเล็กน้อย แต่ไม่มีใครสังเกตเห็น
🍹

ลานจอดรถชั้นใต้ดินที่มืดสลัว ไม่ต่างจากม่านหมอกในใจ ธีระนั่งอยู่ในรถยนต์หรู เขาไม่ได้สตาร์ทเครื่องยนต์ เพียงแค่นั่งอยู่เงียบ ๆ หัวใจเต้นระรัวเหมือนกลองศึก มือจับพวงมาลัยแน่น แล้วค่อย ๆ หย่อนลงบนตัก เขามองมือของตัวเองภายใต้แสงไฟสลัวในรถ อีกครั้ง คราบสีแดงฉานปรากฏขึ้นที่ฝ่ามือของเขา ไม่ใช่เพียงหยดเล็ก ๆ แต่เป็นคราบที่เปรอะเปื้อนไปทั่วฝ่ามือและนิ้ว รอยเลือดที่สะท้อนคราบตะกอนในใจ

ธีระควานหาทิชชู่ในรถอย่างร้อนรน เขาเช็ดมือซ้ำแล้วซ้ำเล่า แต่คราบสีแดงนั้นไม่หายไป เขาหอบหายใจและพยายามสงบสติอารมณ์ "ไม่มีอะไร... ไม่มีอะไร..." เขาพึมพำกับตัวเอง "มันแค่ความเครียด"

เขาเปิดไฟในรถ เมื่อแสงสว่าง คราบสีแดงนั้นหายไป มีเพียงมือที่สั่นเทาเล็กน้อย ธีระถอนหายใจยาว สตาร์ทรถและขับออกไป

🍹

"ไม่มีทางเลือกอื่นจริง ๆ เหรอคะ?" เสียงภรรยาเขาถามขณะที่พวกเขานั่งรับประทานอาหารเย็น บนโต๊ะมีไวน์แดงที่ธีระเปิดเพื่อฉลองความสำเร็จ แต่แก้วของเขายังไม่ได้แตะ

"ผมพยายามหาทางอื่นแล้วจริง ๆ" ธีระตอบ ขณะมองไวน์สีแดงในแก้ว มันดูเข้มข้นกว่าปกติ หนืดและดูทึบแสง

"คุณเป็นคนสร้างบริษัทนั้นขึ้นมากับมือ คุณรู้จักพนักงานเกือบทุกคน บางคนทำงานกับคุณมาสิบกว่าปี..." น้ำเสียงของเธอไม่ได้ตำหนิ เพียงแค่สะท้อนความเป็นจริงที่เขาพยายามหลีกเลี่ยง

"ธุรกิจก็เป็นแบบนี้แหละ" ธีระตอบเสียงแข็ง พยายามทำให้ตัวเองเชื่อว่านั่นเป็นความจริง "ถ้าเราไม่ปรับตัว เราก็อยู่ไม่ได้ ทุกคนก็ตกงานหมด แบบนี้ยังดีกว่าให้บางคนยังมีงานทำ"

เขาจับส้อมและมีดตัดเนื้อสเต็กบนจาน เนื้อส่วนในยังมีสีชมพูอ่อน น้ำเนื้อสีแดงไหลออกมาเล็กน้อย เขารู้สึกอึดอัดขึ้นมาทันที ใบหน้าของคนงานหลายร้อยชีวิตแวบเข้ามาในความคิด

"ผมขอตัวก่อนนะ" ธีระวางช้อนส้อมลง ทั้งๆ ที่เพิ่งกินไปไม่กี่คำ "รู้สึกไม่ค่อยสบาย"

🍹

สามวันผ่านไป ธีระเริ่มหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสิ่งของสีแดง เขาเปลี่ยนปากกาหมึกแดงเป็นสีน้ำเงิน เสื้อผ้าสีแดงทั้งหมดถูกเก็บลงกล่อง แม้แต่รถสปอร์ตสีแดงคันโปรดเขาก็จอดทิ้งไว้ในโรงรถ เขาผุดลุกผุดนั่งในที่ประชุม สมาธิสั้นลงอย่างเห็นได้ชัด มือของเขาสั่นเมื่อต้องเซ็นเอกสารอนุมัติแผนปลดพนักงาน

ในวันที่รายชื่อพนักงานถูกปลดส่งเข้ามาให้เขาตรวจสอบเป็นครั้งสุดท้าย ธีระไม่กล้าแม้จะแตะแฟ้มเอกสารนั้น ชื่อของคนกว่าแปดร้อยคนบนกระดาษสีขาว แต่ละชื่อคือชีวิตหนึ่งชีวิตคือหนึ่งครอบครัว ครอบครัวที่ต้องดิ้นรนหลังจากนี้ เมื่อธีระย้อนคิด เขานึกได้ว่าเกือบทุกชื่อคือคนที่เขาเคยจับมือทักทาย เคยมอบของขวัญวันเกิด บางคนเคยส่งลูกมาฝึกงานที่บริษัท

"คุณธีระครับ ขอเวลาสักครู่ได้ไหม?" สมชายยืนอยู่ที่ประตูห้องทำงานของเขา

ธีระพยักหน้า สมชายเดินเข้ามาและนั่งลงตรงข้าม

"เรื่องการปิดโรงงาน..." สมชายเปิดประเด็น "ผมเพิ่งคุยกับทีมบัญชีและการเงิน ดูเหมือนว่าตัวเลขที่ผู้จัดการฝ่ายการเงินคนใหม่เสนอมามีบางส่วนที่คลาดเคลื่อน"

ธีระนั่งตัวตรงขึ้น "คลาดเคลื่อนยังไง?"

"เขาคำนวณต้นทุนการขนส่งและภาษีนำเข้าต่ำเกินไป เมื่อคิดใหม่ การย้ายโรงงานไปต่างประเทศอาจไม่ได้ประหยัดอย่างที่คิด อาจจะแค่ 5-7% แทนที่จะเป็น 15% อย่างที่เสนอมา"

ธีระรู้สึกเหมือนมีก้อนหินตกทับอยู่บนอก "แล้ว...ทางเลือกอื่นล่ะ?"

"ผมลองคำนวณดูแล้ว ถ้าเราปรับกระบวนการผลิตบางส่วน ลงทุนเครื่องจักรใหม่ที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้นที่โรงงานเดิม และลดกำลังคนลงแค่ 20% เราน่าจะอยู่รอดได้ กำไรอาจลดลงในปีแรก แต่จะกลับมาดีขึ้นในปีที่สอง"

ธีระมองแฟ้มเอกสารรายชื่อพนักงานที่ถูกปลดตรงหน้า ภาพคราบเลือดที่มือแวบเข้ามาในความคิดอีกครั้ง ครั้งนี้เขาไม่ได้พยายามผลักมันออกไป

"ช่วยนัดประชุมคณะกรรมการฉุกเฉินพรุ่งนี้เช้าเลย" ธีระตัดสินใจ "และงดการส่งจดหมายแจ้งเลิกจ้างไว้ก่อน"

🍹

ห้องประชุมเดิม ชุดสูทตัวเดิม ธีระยืนอยู่ด้วยสีหน้าและท่าทีที่แตกต่างไป เขาไม่ได้สวมเนคไทสีแดง แต่เป็นสีน้ำเงินเข้ม อดีตสีประจำบริษัทก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นสีแดงเมื่อสามปีก่อน

"ผมขอเสนอแผนทางเลือกใหม่" ธีระเริ่มต้น สายตาของกรรมการทุกคนจับจ้องมาที่เขาด้วยความสงสัย "หลังจากตรวจสอบข้อมูลอย่างละเอียดอีกครั้ง ผมพบว่ามีทางเลือกที่อาจจะดีกว่าการปิดโรงงานเดิม"

เขาชี้ไปที่สไลด์บนจอ ครั้งนี้กราฟเส้นสีน้ำเงินแสดงการฟื้นตัวที่ช้ากว่า แต่มั่นคงกว่า "นี่เป็นแผนการปรับปรุงโรงงานเดิม เราจะลงทุนในระบบอัตโนมัติบางส่วน ลดคนลงประมาณ 150 คน ผ่านการเกษียณก่อนกำหนดและปรับตำแหน่ง"

คำถามและข้อสงสัยถาโถมเข้ามา ธีระและสมชายตอบทีละข้อด้วยข้อมูลที่เตรียมมาอย่างละเอียด

"ถ้าเราเลือกแผนนี้ ผลกำไรระยะสั้นจะลดลงแน่นอน ราคาหุ้นอาจลดลงชั่วคราว" ธีระยอมรับตรง ๆ "แต่ในระยะยาว เราจะมีโรงงานที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น พนักงานที่มีประสบการณ์ และความเชื่อมั่นจากชุมชน"

การประชุมดำเนินไปอย่างเข้มข้นอีกสามชั่วโมง ในที่สุดคณะกรรมการลงมติเห็นชอบกับแผนใหม่ด้วยคะแนน 7 ต่อ 4

ขณะธีระลงนามในเอกสารด้วยปากกาสีน้ำเงิน เขามองมือตัวเอง ไม่มีคราบแดงใด ๆ ปรากฏ มีเพียงแค่ความรู้สึกอุ่นและมั่นคงไหลผ่านปลายนิ้ว

🍹

หกเดือนผ่านไป ธีระเดินเข้าไปในโรงอาหารของโรงงาน วันนี้เป็นวันครบรอบการก่อตั้งบริษัท 20 ปี มีการจัดงานเลี้ยงเล็ก ๆ สำหรับพนักงาน ไม่หรูหราเหมือนปีก่อน ๆ แต่มีความอบอุ่นมากกว่า

เขาได้รับเสียงปรบมือต้อนรับจากพนักงาน บรรยากาศผ่อนคลายและเป็นกันเอง ธีระเดินไปยังแท่นไมโครโฟน

"ผมขอขอบคุณทุกคนที่อยู่กับเรามาตลอดยี่สิบปี โดยเฉพาะในช่วงหกเดือนที่ผ่านมาที่เป็นช่วงเวลาไม่ง่ายเลย" เขาเริ่มต้น "เราต้องปรับตัวครั้งใหญ่ ลดค่าใช้จ่าย ทำงานหนักขึ้น แต่ผลลัพธ์ที่ได้เกินความคาดหมาย"

เขาชี้ไปที่แผนภูมิใหญ่บนผนัง แสดงยอดขายที่เริ่มฟื้นตัว "เรายังมีหนทางอีกยาวไกล และผมเชื่อว่าเราจะผ่านมันไปด้วยกัน"

หลังจากกล่าวอีกสองสามนาที ธีระลงจากเวที พนักงานคนหนึ่งเดินเข้ามาหาเขา

"คุณธีระครับ นี่ลูกชายผมครับ" ชายวัยกลางคนแนะนำเด็กชายอายุราวสิบขวบ "เขาเพิ่งชนะการแข่งขันวาดภาพระดับจังหวัด"

"ยินดีด้วยนะ" ธีระยิ้มและยื่นมือไปจับมือเด็กชาย

"หนูวาดรูปนี้ให้คุณครับ" เด็กชายยื่นกระดาษแผ่นหนึ่งให้ธีระ มันเป็นภาพวาดง่าย ๆ ของโรงงานพร้อมกับพนักงานและครอบครัวยืนอยู่ด้านหน้า ท้องฟ้าในภาพเป็นสีฟ้าสดใส มีพระอาทิตย์สีเหลืองสดกำลังขึ้น

"สวยมาก ขอบใจมากนะ" ธีระรับภาพมาด้วยมือที่มั่นคง ไม่มีความรู้สึกชาหรือเย็นเฉียบอีกต่อไป

คืนนั้น ก่อนนอน ธีระมองมือของตัวเองอีกครั้ง มือที่เคยเห็นเปรอะเปื้อนด้วยสีแดงราวกับเลือด บัดนี้เป็นเพียงมือธรรมดาของชายวัยกลางคนคนหนึ่ง มือที่ทำงานหนัก มือที่เคยอยู่ในกำมือของลูกชายตัวเล็ก ๆ มือที่เคยเซ็นอนุมัติการตัดสินใจครั้บใหญ่ ๆ ในชีวิต

บางครั้งมือเหล่านี้อาจพาเขาไปผิดทาง แต่วันนี้และวันข้างหน้า เขาตัดสินใจแล้วว่า มือคู่นี้จะเป็นมือที่สร้าง ไม่ใช่มือที่ทำลาย

รอยเลือดอาจหายไปจากมือ แต่บทเรียนจากคราบที่เคยติดอยู่ในใจจะยังคงอยู่ เตือนให้เขาระลึกเสมอว่า การตัดสินใจของผู้มีอำนาจไม่ได้เป็นเพียงตัวเลขบนกระดาษ แต่เป็นชีวิตของผู้คนที่ต้องแบกรับผลลัพธ์

เขาปิดไฟและเข้านอน คืนนี้เป็นคืนแรกในรอบหลายเดือนที่เขาไม่ฝันถึงมือที่เปื้อนเลือด มีเพียงความสงบที่ทำให้เขาหลับสนิทได้ในรอบหลายเดือน...🍹