เห็ดโคน อาหารจากธรรมชาติของเด็ด ความสัมพันธ์ระหว่างเชื้อเห็ด กับ ปลวก เป็นเห็ดที่อร่อย โดยไม่ต้องปรุงอะไรเลย แค่ย่างเฉยๆ ยังแสนอร่อย

        เห็ดโคนหรือเห็ดปลวก (Termite mushroom) เป็นเห็ดที่น่าสนใจอย่างยิ่งในโลกของเชื้อรา เพราะการเติบโตและการขยายพันธุ์ของมันขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์กับปลวกโดยตรง เห็ดโคนมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากเห็ดชนิดอื่น ๆ เนื่องจากมันไม่เพียงเจริญเติบโตได้ในบริเวณรังปลวกเท่านั้น แต่ยังมีการพึ่งพิงกับระบบรังของปลวกอย่างใกล้ชิด เรียกว่า "ภาวะพึ่งพิงแบบสมบูรณ์" (Obligate Symbiosis) ซึ่งหมายความว่าเห็ดและปลวกต้องพึ่งพากันเพื่อความอยู่รอด

        เห็ดโคนเจริญเติบโตโดยใช้เส้นใยของมันรุกเข้าไปในรังปลวก โดยเฉพาะในบริเวณรังเลี้ยงตัวอ่อนหรือที่เรียกว่า "comb" ซึ่งอยู่ลึกลงไปในดิน เมื่อเห็ดโคนได้รับสารอาหารจากรังปลวกที่เต็มไปด้วยอินทรียวัตถุ เส้นใยของมันก็จะเริ่มแผ่ขยายไปทั่วรังปลวกและสร้างตุ่มเล็ก ๆ ซึ่งเมื่อถึงเวลาที่เหมาะสมจะเติบโตเป็นดอกเห็ดโคนที่เราสามารถเก็บมาบริโภคได้

        ขณะเดียวกัน เมื่อดอกเห็ดโคนเติบโตเต็มที่ ดอกจะเปิดบานเพื่อปล่อยสปอร์ของเห็ดออกมาผ่านครีบดอก สปอร์เหล่านี้จะถูกลมพัดพาไปตกในพื้นที่ที่มีความเหมาะสมและมีอินทรียวัตถุอุดมสมบูรณ์ ซึ่งช่วยดึงดูดปลวกให้เข้ามากินอินทรียวัตถุและสร้างรังในบริเวณนั้น เป็นวงจรที่เชื่อมโยงทั้งเห็ดและปลวกเข้าด้วยกันอย่างน่ามหัศจรรย์

        เมื่อปลวกเก็บอินทรียวัตถุและขนเข้าสู่รัง ตัวอินทรียวัตถุนี้จะกลายเป็นอาหารสำคัญที่เห็ดโคนใช้ในการเติบโต เส้นใยของเห็ดจะเริ่มงอกในสวนเห็ดที่ปลวกสร้างขึ้นเพื่อเลี้ยงตัวอ่อนของพวกมัน และกระจายตัวไปทั่วรัง หากสิ่งแวดล้อมเหมาะสมเช่นอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสม ดอกเห็ดโคนจะเริ่มงอกออกจากตุ่มที่เจริญเติบโตใต้ดิน สร้างดอกเห็ดที่เต็มไปด้วยสารอาหารที่มีคุณค่าสำหรับคนและสัตว์อื่น ๆ

       เห็ดโคนเป็นที่ต้องการอย่างสูงในวงการอาหารและโภชนาการ เนื่องจากมีรสชาติอร่อยและอุดมไปด้วยโปรตีน วิตามิน และเกลือแร่ ด้วยความที่เห็ดโคนไม่สามารถเพาะปลูกได้โดยง่าย การเก็บเห็ดโคนป่าจึงเป็นเรื่องที่ต้องอาศัยความเชี่ยวชาญในการสังเกตสภาพแวดล้อมของรังปลวก ซึ่งพบได้ตามป่าเขตร้อนในหลายจังหวัดของประเทศไทย และมีราคาสูงในช่วงฤดูเก็บเกี่ยวที่มักเป็นช่วงปลายฤดูฝน

        ความสัมพันธ์ระหว่างเห็ดโคนกับปลวกเป็นตัวอย่างที่น่าทึ่งของการพึ่งพากันและกันอย่างกลมกลืนในธรรมชาติ เห็ดโคนไม่เพียงแต่เติบโตในรังปลวก แต่ยังช่วยรักษาความอุดมสมบูรณ์ของพื้นที่นั้นให้เหมาะสมสำหรับสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ การเรียนรู้และเข้าใจธรรมชาติของเห็ดโคนเป็นการเปิดมุมมองถึงความซับซ้อนและความเชื่อมโยงในระบบนิเวศ ที่แสดงให้เห็นว่าทุกสิ่งในธรรมชาติล้วนมีบทบาทและมีคุณค่าต่อกันอย่างแท้จริง