วิธีตรวจสอบค่าตับด้วยการทดสอบทางการแพทย์
การตรวจสอบค่าตับเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการประเมินสุขภาพของตับ และช่วยในการวินิจฉัยและติดตามโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับตับ เช่น ตับอักเสบ หรือโรคตับแข็ง การตรวจสอบค่าตับสามารถทำได้หลายวิธีด้วยการทดสอบทางการแพทย์ที่แตกต่างกัน ดังนี้:
1. การตรวจเลือด (Blood Tests)
1.1 การตรวจระดับเอนไซม์ตับ (Liver Enzymes):
- Alanine Aminotransferase (ALT): เอนไซม์ที่พบในตับ มักจะเพิ่มขึ้นเมื่อมีการอักเสบของตับ
- Aspartate Aminotransferase (AST): เอนไซม์อีกชนิดที่สามารถบ่งชี้ถึงปัญหาตับเมื่อระดับสูง
- Alkaline Phosphatase (ALP): เอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของตับและถุงน้ำดี
- Gamma-Glutamyl Transferase (GGT): เอนไซม์ที่เพิ่มขึ้นในกรณีของการเสื่อมสภาพของตับและปัญหาถุงน้ำดี
1.2 การตรวจระดับบิลิรูบิน (Bilirubin):
- บิลิรูบินเป็นสารที่เกิดจากการสลายของเซลล์เม็ดเลือดแดง การตรวจระดับบิลิรูบินในเลือดช่วยในการประเมินการทำงานของตับและการขับสารพิษออกจากร่างกาย
1.3 การตรวจระดับโปรตีนในเลือด (Serum Proteins):
- การตรวจระดับโปรตีนต่าง ๆ เช่น อัลบูมิน และโกลบูลิน ช่วยในการประเมินความสามารถของตับในการผลิตโปรตีน
2. การตรวจสอบภาพ (Imaging Tests)
2.1 การอัลตราซาวด์ตับ (Ultrasound):
- การอัลตราซาวด์ช่วยในการตรวจสอบขนาดและรูปร่างของตับ และสามารถตรวจจับการเปลี่ยนแปลง เช่น การสะสมของไขมันหรือความผิดปกติอื่น ๆ
2.2 การตรวจด้วยการสแกน MRI (Magnetic Resonance Imaging):
- MRI ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเพื่อสร้างภาพที่ชัดเจนของตับ ช่วยในการวินิจฉัยความผิดปกติที่ซับซ้อน
2.3 การตรวจด้วยการสแกน CT (Computed Tomography):
- CT Scan ช่วยให้เห็นรายละเอียดของตับและสามารถตรวจจับเนื้องอกหรือความผิดปกติอื่น ๆ ได้
3. การตรวจสอบทางชีวเคมี (Biopsy)
3.1 การเจาะชิ้นเนื้อตับ (Liver Biopsy):
- การเจาะชิ้นเนื้อตับช่วยในการตรวจสอบความผิดปกติภายในตับ โดยการนำชิ้นเนื้อไปตรวจสอบในห้องปฏิบัติการ
3.2 การตรวจทางเทคนิคใหม่ ๆ เช่น Transient Elastography (FibroScan):
- เทคนิคนี้ใช้คลื่นเสียงเพื่อวัดความแข็งของตับ ซึ่งบ่งบอกถึงความเสี่ยงของโรคตับแข็ง
การแปลผลและการติดตาม
การทดสอบทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับค่าตับจะต้องได้รับการแปลผลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้สามารถวินิจฉัยและติดตามสุขภาพของตับได้อย่างแม่นยำ แพทย์จะพิจารณาผลการทดสอบร่วมกับประวัติทางการแพทย์และอาการที่แสดงออกเพื่อวางแผนการรักษาต่อไป
การตรวจสอบค่าตับเป็นการดูแลสุขภาพที่สำคัญ และการตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอสามารถช่วยในการรักษาและป้องกันโรคตับได้อย่างมีประสิทธิภาพ