เรือที่สวยที่สุดในโลก "เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์"

เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ได้รับการยกย่องให้เป็นเรือมรดกโลก (หนึ่งเดียวในโลก) ด้วยความงดงามและความสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน.

   ปรากฏหลักฐานชัดเจนว่าเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ถูกสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา หรือต้นรัชกาลสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (พ.ศ. ๒๐๙๑) โดยมีชื่อเรียกว่า สุวรรณหงส์ ด้วยความสำคัญของเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ องค์การเรือโลกแห่งสหราชอาณาจักรจึงให้ความสนใจและส่งผู้แทนมาพิจารณามอบรางวัลเรือโลกให้กับเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์

 เมื่อวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๓๕ คณะกรรมการองค์การ "World Ship Trust" เช่น นายอีเวนเซาท์บี-เทลยัวร์ ประธานองค์การเรือโลก ได้เดินทางมายังประเทศไทยและเข้าเฝ้ารัชกาลที่ ๙ ทูลเกล้าฯ ถวายเหรียญรางวัลเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ (เหรียญรางวัลมรดกทางทะเลขององค์การเรือโลก ประจำปี ๒๕๓๕) จากนั้นรัชกาลที่ ๙ ได้พระราชทานเหรียญรางวัลดังกล่าวแก่อธิบดีกรมศิลปากร ซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบดูแลรักษาเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์

 เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์มีประวัติการสร้างตั้งแต่สมัยอยุธยาต้นรัชกาลสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ (ราว พ.ศ. ๒๐๙๑) ในสมัยกรุงศรีอยุธยาจะเรียกว่า สุวรรณหงส์ ดังปรากฏในบทเห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ฯ ที่ว่า "...สุวรรณหงส์ทรงพู่ห้อย งามชดช้อยลอยหลังสินธุ์ เพียงหงส์ทรงพรหมมินทร์ ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม..."

ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๑ ปรากฏชื่อเป็น เรือพระที่นั่งสุวรรณหงส์ คำว่า "สุวรรณหงส์" แปลว่า หงส์ทอง ตามคัมภีร์ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู หงส์เป็นพาหนะของเทพ เช่น พระพรหม ส่วนในศาสนาพุทธ หงส์เป็นสัญลักษณ์ของจิตวิญญาณบริสุทธิ์ หรือจิตอันเที่ยงแท้ดังปรากฏในชาดกที่กล่าวถึงพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นหงส์

ในรัชสมัยรัชกาลที่ ๓ ปรากฏชื่อเป็น เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์

ในสมัยรัชกาลที่ ๕ เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์ได้ชำรุดทรุดโทรมและได้รับการซ่อมแซมหลายครั้ง รัชกาลที่ ๕ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ต่อเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ลำปัจจุบัน เนื่องจากเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์ลำเดิมผุพังเกินกว่าที่จะซ่อมได้ แต่มาเสร็จสมบูรณ์ในสมัยรัชกาลที่ ๖ (พ.ศ. ๒๔๕๔) และเปลี่ยนชื่อเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์มาเป็นเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ และได้มีการประกอบพิธีลงน้ำเมื่อวันที่ ๑๓ พฤศจิกายน ๒๔๕๔

⛵ หัวเรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์มีโขนเรือรูปหัวของหงส์ ลำตัวเรือทอดยาวคือส่วนตัวหงส์ จำหลักไม้ลงรักปิดทองประดับกระจกมีพู่ห้อย ปลายพู่เป็นแก้วผลึก ภายนอกทาสีดำ ท้องเรือทาสีแดง ตอนกลางลำเรือมีที่ประทับเรียกราชบัลลังก์กัญญาสำหรับพระเจ้าอยู่หัวหรือพระราชวงศ์ชั้นสูง เรือมีความยาว ๔๖.๑๕ เมตร กว้าง ๓.๑๗ เมตร ลึกจนถึงท้องเรือ ๙๔ เซนติเมตร กินน้ำลึก ๔๑ เซนติเมตร น้ำหนัก ๑๕ ตัน ใช้กำลังพลประกอบด้วยฝีพาย ๕๐ คน นายเรือ ๒ คน นายท้าย ๒ คน คนถือธงท้าย ๑ คน พลสัญญาณ ๑ คน คนถือฉัตร ๗ คน และคนขานยาว ๑ คน

เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่าของประเทศไทย เป็นเอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์และศิลปะที่งดงาม เป็นสัญลักษณ์ของความเป็นไทยที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น.

อ้างอิงข้อมูล : พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี ,