โรคภัยที่มากับหน้าฝน

ฤดูฝนของประเทศไทย ช่วงกลางเดือน พ.ค - กลางเดือน ต.ค ส่งผลให้หลายพื้นที่ได้รับผลกระทบจากฝนที่ตกหนัก เช่น น้ำท่วม บ้านเรือนได้รับความเสียหาย และอีกปัจจัยหนึ่งที่มีผลกระทบตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้คือ ปัญหาสุขภาพ และโรคภัยที่มากับหน้าฝน ได้แก่

โรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ

-ไข้หวัด มักพบได้บ่อยๆโดยเฉพาะในช่วงหน้าฝนที่มีความชื้นสูง โดยเชื้อไวรัสและแบคทีเรียจะสามารถแพร่กระจายได้ง่ายทั้งจากการสัมผัสและการสูดดม ซึ่งอาการไข้หวัดจะสามารถหายได้เองใน 3 – 4 วัน หากผู้ป่วยดูแลตนเองอย่างถูกต้อง

-ไข้หวัดใหญ่ เกิดจากการติดเชื้อไวรัสอินฟลูเอนซ่า (Influenza Virus) อาการคล้ายกับไข้หวัด แต่มักจะมีความรุนแรงและหายช้ากว่า โดยจะมีอาการไข้สูง ปวดหัว อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ และมีอาการทางระบบหายใจ เช่น น้ำมูกไหล ไอ และอาจมีอาการหอบร่วมด้วย

ซึ่งปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ 2 ชนิด คือ วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ชนิด 3 สายพันธุ์ และ วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ชนิด 4 สายพันธุ์ (โดยแนะนำให้ฉีดวัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ เนื่องจากสามารถครอบคลุมเชื้อไวรัสสายพันธุ์เอ ทั้ง H1N1 และ H3N2 และสายพันธุ์บี ทั้งตระกูล Victoria และ Yamagata)

-ปอดอักเสบ หรือที่เรียกกันว่า “ปอดบวม” เกิดจากการติดเชื้อ โดยเชื้อโรคที่เข้าสู่ปอด ทำให้เกิดการอักเสบของถุงลมปอดและเนื้อเยื่อโดยรอบ โดยได้รับเชื้อจากการไอ จาม การแพร่กระจายของเชื้อตามกระแสโลหิต เป็นต้น อาการที่พบโดยทั่วไป คือ ไอรุนแรง มีไข้ หนาวสั่น หายใจถี่ เจ็บหน้าอกเมื่อหายใจเข้าหรือจาม ปวดหัว เบื่ออาหาร คลื่นไส้และอาเจียน

โรคที่เกิดจากอาหารและน้ำดื่ม

โดยเกิดจากการรับประทานอาหารและดื่มน้ำที่ไม่สะอาดหรือมีการปนเปื้อนของเชื้อโรค ก็อาจทำให้เกิดโรคในระบบทางเดินอาหารและลำไส้ได้

-อาหารเป็นพิษ เกิดจากการรับแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในอาหารและน้ำดื่ม รวมถึงอาหารที่ปรุงไม่สุก ซึ่งจะก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้ ปวดท้อง ท้องร่วง เป็นไข้ ปวดศีรษะ และอาจลามไปถึง โรคลำไส้อักเสบได้

-โรคบิด เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือการติดเชื้ออะมีบาในลำไส้ซึ่งก่อให้เกิดอาการท้องเสียชนิดมีเลือดหรือมูกปน

-อุจจาระร่วงเฉียบพลัน เป็นภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปภายใน 24 ชั่วโมง หรือถ่ายเป็นมูกเลือด 1 ครั้งหรือมากกว่าและมีอาการมานานไม่เกิน 7 วัน อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ปวดท้อง ไข้ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดหัว ปวดเมื่อยตัว โดยสาเหตุที่พบบ่อย ได้แก่ การติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย โปรโตซัว หรือ ได้รับพิษของแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในอาหาร

-อหิวาตกโรค เป็นโรคติดเชื้อระบบทางเดินอาหารจากแบคทีเรียชนิดเฉียบพลัน เริ่มด้วยอาการถ่ายอุจจาระเป็นน้ำอย่างมากโดยไม่มีอาการปวดท้อง บางรายอุจจาระขาวขุ่นเหมือนน้ำซาวข้าว บางครั้งมีคลื่นไส้ อาเจียน สูญเสียน้ำอย่างรวดเร็วจนเกิดภาวะเป็นกรดในเลือด และการไหลเวียนโลหิตล้มเหลว

โรคที่เกิดจากการติดเชื้อผ่านบาดแผล

-เยื่อบุตาอักเสบ หรือตาแดง เป็นการอักเสบหรือติดเชื้อของเยื่อบุตาซึ่งเป็นเนื้อเยื่อบางใสที่คลุมอยู่ด้านในของเปลือกตาและบนตาขาว

ซึ่งในผู้ที่มีโรคประจำตัว อย่างเช่น โรคภูมิแพ้ อาจทำให้มีอาการคันและระคายเคืองตาบ่อย จนเกิดอาการตาอักเสบติดเชื้อตามมาได้ ควรมียาทาหรือยาหยอดตาไม่ขาดบ้าน

โรคที่ติดต่อได้จากสัตว์สู่คน

-โรคฉี่หนู เกิดจากการสัมผัสเชื้อโรคฉี่หนูในปัสสาวะของสัตว์ที่ปนเปื้อนอยู่ในพื้นที่ชื้นแฉะหรือมีน้ำขัง โดยเชื้อโรคดังกล่าวจะอาศัยอยู่ในหนู วัว ควาย หมู สุนัข เป็นต้น โดยเชื้อสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ผ่านทางผิวหนัง ตามรอยแผล รอยขีดข่วน และทางเยื้อบุของตา จมูก ปาก

โรคที่มียุงเป็นพาหะ

-โรคไข้เลือดออก เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี (dengue virus) โดยมียุงลายเป็นพาหะนำโรค ผู้ป่วยอาจไม่มีอาการใดๆ ไปจนถึงมีอาการไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ คลื่นไส้ อาเจียน มีจ้ำเลือดหรือจุดเลือดออกเล็กๆตามผิวหนัง ไข้เลือดออกรุนแรงอาจทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลว ช็อก และเสียชีวิตได้ ควรรีบพบแพทย์โดยเร็ว

-โรคชิคุนกุนยา หรือ โรคไข้ปวดข้อยุงลาย เป็นโรคติดเชื้อไวรัสชิคุนกุนยาที่มียุงลายสวนเป็นพาหะนำโรค ผู้ป่วยจะมีไข้สูงเฉียบพลัน ปวดข้อและกล้ามเนื้อ มีผื่นแดงตามแขนขา ตาแดง ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ ท้องเสีย โดยอาการจะคล้ายกับโรคไข้เลือดออก แต่จะไม่มีอาการที่รุนแรงมากจนถึงขั้นช็อก

-โรคไข้สมองอักเสบเจอี เกิดจากเชื้อไวรัสเจอี ซึ่งมียุงรำคาญเป็นพาหะ จะมีอาการหลังรับเชื้อภายใน 15 วัน ในระยะแรกจะมีไข้สูง เวียนหัว อาเจียน และอ่อนเพลีย หากมีอาการรุนแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ โดยจะมีอาการแทรกซ้อนทางสมองต่างๆ อาทิ สติสัมปชัญญะลดลง เพ้อ คลั่ง มีอาการชัก หมดสติ และเป็นอัมพาตได้

-โรคติดเชื้อไวรัสซิก้า แม้ไม่มีอาการรุนแรง แต่ก็ห้ามประมาท โดยเฉพาะในหญิงตั้งครรภ์ เพราะอาจมีภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงที่ทำให้ทารกเกิดภาวะสมองพิการแต่กำเนิดได้ บางรายมีภาวะแทรกซ้อนทางระบบประสาท มีอาการอักเสบของเส้นประสาท GBS (Guillain-Barre syndrome) ทั้งนี้ส่วนมากผู้ป่วยจะสามารถหายได้เอง หากได้รับการรักษาที่ถูกต้อง และอาการจะทุเลาลงภายใน 1 สัปดาห์

โรคมือ เท้า ปาก

-โรคมือ เท้า ปาก เป็นโรคยอดฮิตที่มาพร้อมกับหน้าฝน มักพบได้บ่อยในเด็กเล็ก ซึ่งอาจพบได้ในผู้ใหญ่ด้วยเช่นเดียวกัน แต่อาการมักไม่รุนแรงเท่าผู้ป่วยในเด็ก เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสกลุ่มเอ็นเทอโร ซึ่งมาพร้อมกับอาการไข้ เป็นแผลในปาก และมีตุ่มน้ำใสตามฝ่ามือ ฝ่าเท้าตลอดจนลำตัว ซึ่งควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาต่อไป

ในฤดูฝนสภาพอากาศค่อนข้างเปลี่ยนแปลง โดยอากาศมีความชื้น อุณหภูมิลดลง ส่งผลให้โรคติดต่อสามารถเติบโตและแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็ว และอากาศเปลี่ยนภูมิคุ้มกันในร่างกายของคนเราอาจลดลงจึงทำให้ป่วยง่าย ดังนั้นวิธีป้องกันโรคที่ดีที่สุด คือการดูแลตนเอง ออกกำลังกายเป็นประจำ กินอาหารที่สะอาด ปรุงสุกใหม่ ถูกสุขอนามัย ล้างมือทุกครั้งก่อนและหลังรับประทานอาหาร และตรวจเช็คสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ เพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดโรคต่างๆได้