สายพันธุ์ปลาหายาก ที่พบได้เพียงแห่งเดียวในโลก(อยู่ในประเทศไทย)
Cave Sheatfish (ปลาชะโอนถ้ำ)
Cave Sheatfish มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Pterocryptis buccata
หรือปลาถ้ำวังบาดาล จัดอยู่ในวงศ์ Siluridae ปลาน้ำจืดสายพันธุ์นี้
ได้รับการปรับให้เข้ากับสภาพแวดล้อมในถ้ำโดยเฉพาะ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งเจริญเติบโตในน้ำใต้ดินภายในถ้ำ
และแหล่งที่อยู่อาศัยใต้ดินแบบคาร์สติก
ค้นพบในปี พ.ศ. 2529 ในถ้ำวังบาดาล อำเภอไทรโยค
จังหวัดกาญจนบุรี ประเทศไทย สายพันธุ์นี้มีความเกี่ยวข้องกับระบบน้ำใต้ดิน
ทางเข้าถ้ำเป็นช่องเขาเล็กๆ บนภูเขา ซึ่งทอดไปสู่ระดับลึกซึ่งมีแอ่งน้ำ
ปกคลุมพื้นที่ขนาดเท่าสนามเทนนิส คิดเป็นพื้นที่เพียงไม่กี่ตารางเมตรที่มี
ปลาในถ้ำที่น่าทึ่งเหล่านี้อาศัยอยู่
ปลาชะโอนถ้ำ มีขนาดลำตัวยาวเต็มที่ประมาณ 20 เซนติเมตร
ลำตัวมีสีขาวเผือกอมเหลืองทั้งตัวคล้ายภาวะผิวเผือก ตามีขนาดเล็กมาก
และเป็นสีแดง โดยสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ กลุ่มที่พบ
ในถ้ำวังบาดาล ภายในอุทยานแห่งชาติเอราวัณ อำเภอไทรโยค
จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งปลากลุ่มนี้จะมีลักษณะดังที่กล่าวข้างต้น
และกลุ่มที่อยู่นอกถ้ำหรือพบในถ้ำอื่น จะมีลำตัวสีเทาอมน้ำตาลเท่านั้น
ปลาชนิดนี้ถือเป็นสิ่งมีชีวิตเฉพาะถิ่น หรือ Endemism ของประเทศไทย
ซึ่งมีแหล่งอาศัยตามธรรมชาติเฉพาะในประเทศไทยเพียงแห่งเดียวในโลก
แต่ปัจจุบันมีจำนวนลดลงมาก โดยถือเป็นหนึ่งในปลาน้ำจืด
ที่หาได้ยากมากที่สุดในประเทศไทย
ในปี พ.ศ. 2543 มีนักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกันได้เข้าไปสำรวจ
และจับปลาได้เพียงไม่กี่ตัวเท่านั้น จากนั้นในปี พ.ศ. 2545 ได้มีคณะสำรวจ
ชาวไทยเข้าไปสำรวจและจับปลามาได้ราว 10 ตัว จากนั้นก็ไม่เคยมีใคร
พบเห็นปลาชะโอนถ้ำนี้อีกเลย แม้จะมีความพยายามอื่นจากหลายคณะก็ตาม
ปัจจุบันปลาชะโอนถ้ำมีสถานะเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองประเภทสัตว์น้ำ
ตามประกาศของกรมอุทยาน สัตว์ป่า และพันธุ์พืช พ.ศ. 2546