สร้างอาชีพมีรายได้ การเลี้ยงปลาเพี้ย เนื้อหวานหนึบ ของดีเมืองแพร่

ปลาเพี้ย หรือ ปลากาดำ เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) มีลักษณะคล้ายปลาตะเพียนทั่วไป แต่มีลำตัวเรียวยาวกว่า หัวโต ปากกว้าง ตาโต เกล็ดสีดำ ท้องสีขาว พบอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืดทั่วไป เช่น แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง ปลาเพี้ยเป็นปลาที่กินพืชเป็นอาหาร จึงนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงามและปลาเศรษฐกิจ

การเลี้ยงปลาเพี้ย

การเลี้ยงปลาเพี้ยสามารถทำได้ทั้งแบบเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์และเลี้ยงลูกปลา ดังนี้

การเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ย

พ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ยควรมีอายุประมาณ 1-2 ปี มีขนาดลำตัวประมาณ 20-30 เซนติเมตร คัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ที่มีสุขภาพดี แข็งแรง ลำตัวสมบูรณ์ เกล็ดไม่หลุดร่อน ตาใส การเคลื่อนไหวคล่องแคล่ว

การเตรียมบ่อเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ย ควรเป็นบ่อดินขนาดประมาณ 400-500 ตารางเมตร ระดับน้ำประมาณ 1.2-1.5 เมตร ใส่น้ำให้เต็มบ่อประมาณ 3-4 วันก่อนปล่อยพ่อแม่พันธุ์ลงเลี้ยง การเตรียมบ่อเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ยมีดังนี้

1. กำจัดวัชพืชและศัตรูปลาออกให้หมด
2. ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักประมาณ 100-200 กิโลกรัมต่อไร่
3. ปล่อยน้ำเข้าบ่อให้เต็ม

การให้อาหารพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ย ควรให้อาหารวันละ 2 มื้อ เช้าและเย็น อาหารที่ใช้เลี้ยงพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ยเป็นอาหารเม็ดที่มีโปรตีนประมาณ 28-30 เปอร์เซ็นต์

การผสมพันธุ์ปลาเพี้ย ปลาเพี้ยเป็นปลาที่มีการวางไข่แบบลอยน้ำ พ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ยจะผสมพันธุ์ในช่วงฤดูฝน เมื่อพ่อแม่พันธุ์ปลาเพี้ยพร้อมผสมพันธุ์แล้ว จะเริ่มแสดงพฤติกรรมผสมพันธุ์ โดยตัวผู้จะว่ายตามตัวเมียไปมา และใช้ครีบกระพือน้ำสร้างกระแสน้ำวน กระตุ้นให้ตัวเมียวางไข่ เมื่อตัวเมียวางไข่เสร็จแล้ว ตัวผู้ก็จะปล่อยน้ำเชื้อผสมพันธุ์กับไข่ ไข่ปลาเพี้ยจะฟักออกเป็นตัวภายใน 2-3 วัน

การอนุบาลลูกปลาเพี้ย

ลูกปลาเพี้ยที่ฟักออกเป็นตัวใหม่ๆ จะมีถุงไข่แดงติดตัวอยู่ ลูกปลาเพี้ยจะเริ่มกินอาหารเมื่อถุงไข่แดงยุบ จึงควรให้อาหารลูกปลาเพี้ยเมื่ออายุประมาณ 2-3 วัน อาหารที่ใช้เลี้ยงลูกปลาเพี้ยเป็นไข่แดงต้มสุกบดละเอียด ละลายน้ำให้ทั่ว สาดให้ทั่วบ่อ ประมาณ 2 วัน จากนั้นเปลี่ยนเป็นอาหารลูกปลาที่มีโปรตีนประมาณ 30-40 เปอร์เซ็นต์ ให้ลูกปลากินวันละ 2-3 มื้อ

การเลี้ยงลูกปลาเพี้ยควรเลี้ยงในบ่อดินหรือบ่อซีเมนต์ขนาดเล็กที่มีระดับน้ำประมาณ 15-20 เซนติเมตร ใส่น้ำให้สะอาดอยู่เสมอ เปลี่ยนถ่ายน้ำในบ่ออย่างน้อยเดือนละครั้ง เพื่อป้องกันการระบาดของโรค

ลูกปลาเพี้ยจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว เมื่อลูกปลาเพี้ยมีอายุประมาณ 45-60 วัน มีขนาดลำตัวประมาณ 2-3 เซนติเมตร ก็สามารถปล่อยลงเลี้ยงในบ่อใหญ่ได้

การเลี้ยงปลาเพี้ยในบ่อใหญ่

บ่อเลี้ยงปลาเพี้ยควรเป็นบ่อดินขนาดประมาณ 1-2 ไร่ ระดับน้ำประมาณ 1.5-2 เมตร ใส่น้ำให้เต็มบ่อประมาณ 3-4 วันก่อนปล่อยปลาลงเลี้ยง การเตรียมบ่อเลี้ยงปลาเพี้ยในบ่อใหญ่มีดังนี้

1. กำจัดวัชพืชและศัตรูปลาออกให้หมด
2. ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักประมาณ 100-200 กิโลกรัมต่อไร่
3. ปล่อยน้ำเข้าบ่อให้เต็ม

การให้อาหารปลาเพี้ยในบ่อใหญ่ ควรให้อาหารวันละ 1 มื้อ อาหารที่ใช้เลี้ยงปลาเพี้ยในบ่อใหญ่เป็นอาหารเม็ดที่มีโปรตีนประมาณ 28-30 เปอร์เซ็นต์

การเลี้ยงปลาเพี้ยในบ่อใหญ่ ควรหมั่นตรวจดูสุขภาพปลาอยู่เสมอ หากพบปลาที่ป่วยหรือตายควรแยกออกทันที เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโรค

โรคที่พบในปลาเพี้ย

โรคที่พบในปลาเพี้ย ได้แก่ โรคตับอักเสบ โรคผิวหนังอักเสบ โรคเหงือกอักเสบ โรคตาอักเสบ โรคที่เกิดจากปรสิต เป็นต้น

การป้องกันโรคในปลาเพี้ย ควรหมั่นตรวจดูสุขภาพปลาอยู่เสมอ หากพบปลาที่ป่วยหรือตายควรแยกออกทันที ควรรักษาความสะอาดของบ่อเลี้ยงปลาอยู่เสมอ เปลี่ยนถ่ายน้ำในบ่ออย่างน้อยเดือนละครั้ง

ชมคลิป