ด้ามมีดญี่ปุ่นแต่ละแบบต่างกันอย่างไร ทำไมเราถึงต้องรู้ก่อนซื้อมีดหรือทำด้ามใหม่

ด้ามจับแบบญี่ปุ่นเรียกว่า "Wa" ถือเป็นคุณลักษณะสำคัญของมีดญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม ด้ามจับแบบ Wa แตกต่างจากด้ามจับสไตล์ตะวันตก “Yo” ซึ่งส่วนใหญ่จะยึดด้วยหมุดย้ำ ด้ามจับ Wa มีลักษณะเฉพาะคือมีรูปทรงทรงกระบอกเรียบง่าย ด้ามจับเหล่านี้ออกแบบมาเพื่อความสมดุลและความแม่นยำ ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้จับได้สะดวกและการควบคุมที่เหนือกว่าในระหว่างงานตัดที่ซับซ้อน

ในบทความนี้ เราจะเน้นที่รูปทรงของด้ามมีดแบบญี่ปุ่นเป็นหลักซึ่งมีทั้งหมด 7 แบบครับ (จะเยอะไปไหน)

Round
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
ด้ามจับทรงกลมเป็นรูปแบบ wa ดั้งเดิมที่สุด แต่ที่น่าสนใจคือ ด้ามจับชนิดนี้มีใช้เฉพาะในญี่ปุ่น ส่วนที่ผลิตเพื่อการส่งออกแทบจะไม่มีเลย

Oval
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
รูปทรงวงรีน่าจะเป็นรูปทรงด้ามจับที่พบบ่อยที่สุด เนื่องจากรูปแบบที่เรียบง่ายและถูกหลักสรีรศาสตร์ จึงให้ความรู้สึกสบายมากแม้ในขณะที่ใช้งานเป็นเวลานาน ให้การควบคุมที่ดีเยี่ยม ดังนั้นจึงเป็นที่นิยมในหมู่เชฟมืออาชีพและผู้เริ่มต้น เป็นด้ามมีดอเนกประสงค์ที่แท้ทรู

D-Shape (shinogi)
- ใช้ได้เฉพาะบุคคล (ต้องเลือกเอาถนัดซ้ายหรือขวา)
รูปร่างตามหลักสรีรศาสตร์ทำให้ด้ามมีดรูปตัว D เป็นที่นิยมอย่างมากเช่นกัน เมื่อซื้อมีดที่มีด้ามจับรูปตัว D สิ่งสำคัญคือต้องทราบว่ามีดเหล่านี้แตกต่างกันไปสำหรับผู้ใช้ที่ถนัดขวาหรือถนัดซ้าย เนื่องจากมีส่วนยื่นออกมาตามหลักสรีระศาสตร์ที่ด้านด้ามจับมีรูปทรงสำหรับใบมีดด้านเดียว เนื่องจากช่วยให้เราควบคุมมีดได้มากที่สุดเมื่อใช้ตัด ประโยชน์ของด้ามจับแบบนี้คือไม่โยกเยกระหว่างการใช้งาน แต่ยังคงยึดอยู่กับที่ ทำให้มีความแม่นยำเป็นเลิศ

Octagonal
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
รูปทรงแปดเหลี่ยมเป็นรูปทรงยอดนิยมในสมัยนี้ สามารถใช้ได้ทั้งมือซ้ายหรือมือขวา ให้การยึดเกาะที่มั่นคง และการควบคุมใบมีดที่ดีเยี่ยมเมื่อหั่น ซึ่งทำให้เป็นที่ชื่นชอบของเชฟ ด้ามจับที่กะทัดรัดและมั่นคงช่วยลดโอกาสที่จะทำให้ลื่นมือ ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญเมื่อทำงานกับปลาดิบ รูปร่างแปดเหลี่ยมสามารถสมมาตรได้ทุกด้าน และมักจะแบนเล็กน้อย โดยด้านข้างจะสูงกว่าด้านบนและด้านล่าง ส่งผลให้อยู่ในแนวเดียวกันกับเขียง ส่วนใหญ่มักจะใช้กับใบมีดคุณภาพสูง

Shield (hinoura)
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
ด้ามจับทรงนี้ไม่ค่อยได้เห็นในไทย ด้ามจับทรงแบบโล่ เป็นการผสมผสานระหว่างด้ามจับทรงแปดเหลี่ยมและทรงวงรี มีแปดด้านแต่เรียวลง ทำให้ส่วนบนของด้ามจับกว้างกว่าด้านล่าง เป็นด้ามจับที่เหมาะสำหรับผู้ที่มีมือเล็กและมีด้ามจับแบบคงที่พร้อมการควบคุมที่ดี
**ด้ามทรงนี้ประดิษฐ์ขึ้นโดยมัตสึจิโระ คาวามูระในสายมีดเซกิ คาเนซึกุ ซุยอุน

Flat
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
ด้ามจับทรง Flat กำลังเป็นที่นิยมมากขึ้นเนื่องจากจับได้ถนัดมือดี และทำความสะอาดง่าย

Chestnut shaped
- ใช้ดีทั้งสองคม (สำหรับคนถนัดทั้งซ้ายและขวา)
ด้ามมีดรูปทรงเกาลัดเป็นนวัตกรรมล่าสุด และกำลังเริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้น จับถนัดมือและควบคุมมีดได้ดี