สมุนไพรคู่ปรับ พิษจากสัตว์
สมุนไพรไทยหลากหลายชนิด มีสรรพคุณมากมายทั้งใช้ในการรักษาโรค บำรุงร่างกาย เเละที่สำคัญยังสามารถต้านพิษจากสัตว์หรือเเมลงที่มีพิษอีกด้วยวันที่เราจะมารู้จักกับพืชสมุนไพรไทย ที่สามารถต้านพิษหรือบรรเทาอาการปวดจากพิษของสัตว์ และแมลงได้
1. เสลดพังพอน
มีข้อมูลงานวิจัยพบว่า “เสลดพังพอน” ช่วยต้านพิษจากสัตว์ได้มากที่สุดถึง 8 ชนิด คือ ผึ้ง ต่อ แตน ตะขาบ แมงป่อง มด ยุง และงู ซึ่งการนำมาใช้สามารถใช้ได้ทั้งเสลดพังพอนตัวผู้ และเสลดพังพอนตัวเมีย เมื่อถูกสัตว์มีพิษกัดหรือต่อย ให้ใช้ใบเสลดพังพอนที่ไม่อ่อนไม่แก่จนเกินไป ประมาณ 25-30 ใบ นำมาล้างน้ำให้สะอาด และให้คนที่ถูกงูหรือสัตว์มีพิษกัดเคี้ยวกลืนแต่น้ำ แล้วคายกากออกมาพอกแผล ใบเสลดพังพอนจะช่วยดูดพิษ และทำให้อาการปวดทุเลาลงภายในเวลา 30-45 นาที หรือจะใช้ส่วนราก (มีรสจืดเย็น) ฝนกับเหล้าขาวดื่มและทาแก้พิษงู แมลงสัตว์กัดต่อย ถอนพิษตะขาบ แมงป่อง
2. ตะขาบบิน หรือตะขาบหิน
ใช้ถอนพิษแมงป่อง และตะขาบกัดต่อย ช่วยแก้ฟกช้ำบวมได้เป็นอย่างดี โดยชาวบ้านมักใช้ต้นและใบสด ตำผสมเหล้า หรือน้ำซาวข้าว คั้นเอาน้ำใช้ทา และใช้กากพอกบริเวณที่ถูกกัดต่อย
3. หอมแดง
นับเป็นสมุนไพรที่มีใช้กันทุกครัวเรือน สามารถใช้แก้พิษแมงมุมได้ โดยมีประสบการณ์ของผู้ป่วยที่ไปหาหมอแผนโบราณ โดยหมอให้นำหัวหอมแดงทุบให้บุบ ผสมกับยาหม่องใช้ทาบริเวณที่โดนกัด และให้กินด้วย ทำทุกๆ 5-10 นาที ประมาณ 3-4 ครั้ง อาการดีขึ้นอย่างน่าประหลาด เนื่องจากแมงมุมเป็นสัตว์พิษเย็นจึงต้องใช้ของร้อนอย่างหอมแดงแก้พิษ และเร่งสรรพคุณด้วยยาหม่องจึงสามารถช่วยขับพิษออกไปได้ อย่างไรก็ตาม หากถูกงูกัด หรือได้รับพิษของสัตว์อย่างรุนแรง เช่น ผึ้งจำนวนมากต่อย เบื้องต้นแนะนำว่าให้รีบไปโรงพยาบาลโดยด่วนเป็นอันดับแรก เพราะบางครั้งอาจมีความจำเป็นต้องให้ยาทางหลอดเลือดโดยเร็วก่อนจะเกิดอันตรายขึ้น หรืออาจไม่ทราบชนิดงู และการรักษาอาจมีความจำเป็นต้องใช้เซรุ่มเพื่อช่วยชีวิตก็เป็นได้
4. ตำลึง
ตำรับยาแพทย์แผนไทยระบุว่า ใบตำลึงมีสรรพคุณบรรเทาอาการแพ้ อักเสบ จากแมลงสัตว์กัดต่อย หรือพิษจากพืชก็ช่วยบรรเทาได้ นอกจากนี้ใบตำลึงยังมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาในการต้านอักเสบและต้านเชื้อแบคทีเรียอีกด้วย โดยวิธีใช้ก็ไม่ยาก เพียงนำใบสด 1 กำมือ ล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นนำมาตำให้ละเอียด แล้วผสมกับน้ำเล็กน้อยพอใช้ทาบริเวณที่มีอาการได้
5. กระเทียม
น้ำมันในกระเทียมมีสรรพคุณลดพิษแมลงสัตว์กัดต่อยเช่นกัน โดยวิธีใช้ก็ไม่ยาก เพียงนำกลีบกระเทียมมาทุบพอแหลกให้พอมีน้ำมันกระเทียมออกมา จากนั้นนำกลีบกระเทียมมาทาบริเวณที่โดนแมลงสัตว์กัดต่อย
- สรรพคุณของกระเทียมอย่างเจ๋ง ช่วยลดความเสี่ยงได้หลายโรค
6. ใบพลู
ใบพลูมีน้ำมันหอมระเหยที่ประกอบไปด้วยสารยูจีนอล (Eugenol) และชาวิคอล ซึ่งมีฤทธิ์ต้านอักเสบ สามารถใช้เพื่อบรรเทาอาการแพ้ อักเสบจากแมลงสัตว์กัดต่อย โดยใช้ใบพลูตำสดผสมเหล้าขาวเล็กน้อย ทาบริเวณที่มีอาการ
7. ผักบุ้งทะเล
ใบและเถาสดของผักบุ้งทะเลใช้บรรเทาพิษแมงกะพรุน แผลคัน อาการปวดบวมจากแมลงสัตว์กัดต่อยได้ โดยนำใบสดมาตำให้ละเอียด แล้วคั้นเอาน้ำมาทาที่แผล หรือตำแล้วนำไปพอกที่แผล ซึ่งงานวิจัยระบุว่า ผักบุ้งทะเลมีฤทธิ์ต้านอักเสบ และมีปฏิกิริยากับสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ เช่น ฮีสตามีน ซีโรโทนิน และไคนิน เป็นต้น
สมุนไพรเหล่านี้เป็นสมุนไพรใกล้ตัวที่หาได้ง่าย ๆ ใครโดนพิษแมลงตัวไหนก็ลองบรรเทาอาการคัน ปวด บวมแดง ดูนะคะ แต่หากโดนแมลงสัตว์กัดต่อยแล้วมีอาการคลื่นไส้ ปวดศีรษะ หรือมีอาการบวมมาก เคสนี้พบแพทย์ให้เร็วที่สุดจะปลอดภัยกว่า