ผักที่หลายคนยังไม่รู้และเรียกผิดกันมาตลอด
ผมเรียกผิดมาตลอดถึงรู้ก็ยังเรียกเหมือนเดิม
คือผมเป็นคนนึงที่ไปตลาด แล้วก็พูดว่าแม่ค้ามีตั้งโอ๋มันขายเท่าไหร่ ทั้งที่รู้แต่มันติดปากไปแล้วและแม่ค้าในตลาด ก็เข้าใจกันแบบนี้ เพราะเคยบอกแม่ค้าในตลาดว่าขึ้นฉ่าย คำตอบที่ได้มาคือ ไม่มี แล้วแม่ค้าบางร้านก็จะหยิบอันนี้ส่งมาให้ถ้าสั่งขึ้นฉ่าย
ซึ่งจริงแล้วอันนี้เรียกว่ากุยช่าย
กุยช่าย (Chinese Chive) เป็นพืชล้มลุก อยู่วงค์เดียวกับหอมกระเทียม มีเหง้าอยู่ใต้ดิน มีเหง้าเล็กและแตกกอ มีลักษณะกลมๆ ลำต้นจะถูกห่อหุ้มด้วยกาบใบโดยรอบๆ มีสีเขียว ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ใบมีลักษณะคล้ายใบกระเทียม ใบแบนยาวมีขอบขนาน โคนใบเป็นกาบออกหุ้มสลับซ้อนกันอยู่ ตรงโคนลำต้น มีสีเขียว มีรสชาติเผ็ดร้อน มีกลิ่นฉุน
บางทีตัวผมเองก็สับสนเวลาไปตลาดผมก็เรียกตามที่คนในตลาดเขาเข้าใจดีกว่าเรื่องไม่เยอะดี
ดูรายละเอียดต้น ตั้งโอ ว่าเป็นอย่างไรขึ้นฉ่าย (คื่นไฉ่) หรือ ขึ้นฉ่ายฝรั่ง ภาษาอังกฤษ Celery (เซเลอรี) (มักสะกดผิดเป็น “คื่นช่าย” หรือ “คื่นฉ่าย” หรือ “คึ่นไช่“)
ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่อยู่ในตระกูล Apiaceae มันเป็นที่รู้จักสำหรับก้านยาวเป็นเส้น ๆ และเนื้อสัมผัสที่กรอบ ขึ้นฉ่ายฝรั่งมักใช้ในการปรุงอาหาร ทั้งเป็นส่วนประกอบหลักและเป็นเครื่องปรุงในซุป สตูว์ สลัด และผัด มีแคลอรีต่ำและเป็นแหล่งวิตามินและแร่ธาตุที่ดี โดยเฉพาะวิตามินเคและโพแทสเซียม ขึ้นฉ่ายฝรั่งสามารถรับประทานแบบดิบหรือแบบปรุงสุกก็ได้ และรสชาติอ่อนๆ เค็มเล็กน้อยช่วยเพิ่มความสดชื่นให้กับอาหาร
ผักขึ้นฉ่าย มีอยู่ 2 สายพันธุ์ สายพันธุ์แรกก็คือ ขึ้นฉ่ายฝรั่ง ลักษณะต้นจะอวบใหญ่มาก ลำต้นมีความสูงประมาณ 40-60 เซนติเมตร ลำต้นขาวใบเหลืองอมเขียว และอีกสายพันธุ์คือ ขึ้นฉ่ายจีน หรือ “Chinese celery” ซึ่งจะมีขนาดของลำต้นที่เล็กกว่า มีความสูงประมาณ 30 เซนติเมตร และใบค่อนข้างแก่ ส่วนสรรพคุณก็จะคล้าย ๆ กันครับ
ช่วยทำให้เจริญอาหาร กระตุ้นให้เกิดความอยากอาหาร
สรรพคุณ
ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่มีโพแทสเซียมสูง ซึ่งช่วยในการขยายตัวของหลอดเลือด ป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด
ขึ้นฉ่ายมีโซเดียมอินทรีย์ที่ช่วยในการปรับสมดุลของกรดและด่างในเลือด
ขึ้นฉ่ายเป็นหนึ่งในผักที่มีสารโพลีฟีนอล ซึ่งเป็นตัวช่วยป้องกัน DNA ถูกทำลาย ช่วยลดอาการอักเสบ และป้องกันมะเร็งด้วยการไปยับยั้งการกลายพันธุ์และสารก่อมะเร็งในร่างกาย
น้ำคั้นจากขึ้นฉ่ายมีสรรพคุณใช้เป็นยากล่อมประสาท ช่วยในการนอนหลับ ทำให้รู้สึกสบายขึ้น ช่วยรักษาโรคอัลไซเมอร์
น้ำคั้นจากขึ้นฉ่ายมีสรรพคุณใช้เป็นยากล่อมประสาท ช่วยในการนอนหลับ ทำให้รู้สึกสบายขึ้นที และมีคุณสมบัติในการนำมาสกัดเป็นยารักษาโรคอัลไซเมอร์ได้ ช่วยบำรุงหัวใจและรักษาโรคหัวใจ ช่วยในการทำงานของระบบหมุนเวียนต่าง ๆ ในร่างกาย ช่วยลดอาการของโรคหอบหืด
มาดู ตั้งโอ๋ กันว่ามีประโยชน์อะไรบ้าง
กินแล้วดียังไง ตั้งโอ๋ เป็นผักฤทธิ์เย็น จะมาวางขายตามท้องตลาดเฉพาะในช่วงปลายปี ธันวาคม-มกราคม หรือช่วงหน้าหนาว วันนี้เราเลยขอรวม ประโยชน์ของตั้งโอ๋ ผักที่แอบหาทานยากมาให้สายกินทุกคนได้รู้จักกัน ซึ่งความพิเศษของตั้งโอ๋ก็คือ เป็นผัดที่มีใบมนหยัก สีเขียวอ่อน มีความอ่อนนุ่ม มีกลิ่นหอม ไม่มีรสชาติ นิยมนำมาใส่แกงจืด หรือใส่ในสุกี้ หรือบางคนอาจจะนำมาทานสดๆ แกล้มอาหาร หรือนำมาทำเป็นผักห่อ ก็ได้เช่นกัน
ปนะโยชน์
- ช่วยป้องกันการเสื่อมของเซลล์ในร่างกาย
- อุดมด้วยวิตามินบี 2 ช่วยป้องกันโรคปากนกกระจอก
- ช่วยให้การทำงานของอวัยวะต่างๆ ของร่างกายเป็นปกติ
- มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง
- มีวิตามินซีช่วยบำรุงผิวพรรณ
- ช่วยบำรุงเล็บและเส้นผม
- บรรเทาอาการอ่อนล้าของสายตา
- ช่วยเสริมและกระตุ้นการทำงานของระบบย่อยอาหาร