ธาตุแพลตินัม ผู้มีค่าเหนือทองคำ!!
พูดถึงธาตุแพลตินัมแล้ว เชื่อว่าหลายคนคงรู้จักกันดี และเข้าใจว่ามันมีค่ายิ่งกว่าทองคำอย่างแน่นอน เพราะแพลตินัมได้ถูกนำมาใช้ในการบ่งบอกระดับของสมาชิก เช่น บัตรเครดิต หรือแพ็กเกจดูเพย์ทีวี ที่สูงกว่าระดับทอง แต่เชื่อหรือไม่ว่า ครั้งหนึ่งมันเคยเป็นธาตุที่ไม่มีใครอยากได้มาก่อน
แพลตินัม (Platinum) เป็นชื่อของธาตุพวกโลหะชนิดหนึ่ง มีเลขอะตอมคือ 78 (น้อยกว่าทองคำ 79) มวลอะตอม 195 ในสภาพอุณหภูมิห้อง (25 องศาเซลเซียส) จะเป็นโลหะสีขาวเงิน ความถ่วงจำเพาะ 21.45 จุดหลอมเหลว 1768 องศาเ,ซลเซียส และจุดเดือด 3825 องศาเซลเซียส แพลตินัมจัดเป็นธาตุที่พบได้น้อยมากบนเปลือกโลก คือมีเพียงประมาณ 5 ในพันล้านส่วน (0.005 ppm) เท่านั้น
แพลตินัมเป็นธาตุที่มนุษย์ (ในโลกเก่า) เพิ่งรู้จักมาไม่นานมาก แม้จากการตรวจสอบทางวิทยาศาสตร์ได้พบแพลตินัมจำนวนเล็กน้อยในโลงศพทองคำสมัยอียิปต์ ซึ่งมีอายุ 3000 ปีก่อนคริสตกาล แต่เชื่อว่าน่าจะมาจากส่วนที่ตกค้างอยู่ในแร่ทองคำที่ไม่สามารถแยกออกได้หมดมากกว่าจะเป็นการจงใจผสมในทองคำดังกล่าว อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าชาวพื้นเมืองในอเมริกาใต้รู้จักการนำแพลตินัมมาทำข้าวของเครื่องประดับมานานแล้ว อย่างน้อยก็มากกว่าพันปีก่อนที่ชาวยุโรปจะไปถึง
ต่อมาเมื่อสเปนพิชิตดินแดนอเมริกาใต้ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 พวกเขาจึงเป็นชนชาติแรกในยุโรปที่รู้จักแพลตินัม แต่ทว่า...ในเวลานั้นพวกเขากลับทิ้งขว้างธาตุนี้ไปอย่างไม่ใยดี เพราะพวกเขามัวแต่มุ่งที่จะแสวงหาทองคำเป็นหลัก พวกสเปนคิดว่ามันคงเป็นเงินชนิดหนึ่ง (เงินที่หมายถึงธาตุนะ) จึงได้ตั้งชื่อมันว่า “พลาตินา” ซึ่งมาจาก “พลาตา” ที่แปลว่าเงิน แต่พวกเขาก็รู้สึกว่ามันช่างหลอมได้ยากเย็นไม่เหมือนเงินทั่วไป ก็เลยเลิกสนใจกับพวกมัน
บุคคลแรกที่ทำให้โลกรู้จักแพลตินัมอย่างแท้จริงก็คือ อันโตนิโอ เดอ อัลลัว (Antonio de Ulloa) ซึ่งได้พบเหมืองแร่แพลตินัมในโคลอมเบียและเปรู ในปี 1736 เขารู้สึกสนใจในคุณสมบัติอันแปลกประหลาดของมัน จึงได้ทำการศึกษาแร่ชนิดนี้อย่างจริงจังและยืนยันว่ามันเป็นธาตุใหม่ไม่ใช่เงินอย่างที่คิดกันในตอนแรก
เหมืองแร่แพลตินัมแห่งแรกอยู่ที่ประเทศโคลอมเบีย แต่ต่อมาเมื่อการผลิตแร่แพลตินัมในโคลอมเบียและประเทศอื่นในอเมริกาใต้ลดลง จึงได้มีการทำเหมืองแพลตินัมในรัสเซีย ตั้งแต่ปี 1820 และที่แคนาดา ส่วนในปัจจุบัน ผู้ผลิตแพลตินัมรายใหญ่คือสหภาพแอฟริกาใต้ ซึ่งมีการผลิตถึง 75% ของการผลิตทั่วโลก
แพลตินัมเป็นโลหะที่มีประโยชน์หลายอย่าง อย่างแรกก็คือการใช้ทำสิ่งของและเครื่องประดับ มีการทำเหรียญกษาปณ์ด้วยแพลตินัมตั้งแต่ปี 1820 และต่อมาเมื่อกลางศตวรรษที่ 19 มีการค้นพบวิธีทำให้แพลตินัมอ่อนตัวและสามารถขึ้นรูปเป็นรูปร่างต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้น ก็ทำให้แพลตินัมกลายเป็นโลหะยอดนิยมในการผลิตเครื่องประดับในยุคนั้นนอกเหนือจากทองคำ
นอกจากนั้นแพลตินัมยังถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรม เช่น ใช้ทำถ้วยเผาสาร (Crucible) เนื่องจากแพลตินัมเป็นธาตุที่ค่อนข้างเฉื่อยไม่ทำปฏิกิริยากับธาตุอื่นแม้ที่อุณหภูมิสูงก็ตาม และอีกประโยชน์ที่สำคัญมากก็คือ การใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาในเครื่องยนต์รถยนต์ ทำให้เชื้อเพลิงมีการเผาไหม้อย่างสมบูรณ์ไม่เกิดเขม่าควันดำ
อ้างอิงจาก: รูป https://newagemetals.com/platinum-fundamentals-and-its-role-for-a-greener-future/
เรื่อง https://www.providentmetals.com/knowledge-center/collectible-coins/platinum-history.html
และ https://www.thenaturalsapphirecompany.com/education/history-precious-metals/the-history-of-platinum/
ชาวนาเขมรยกมือไหว้วอนคนไทย “เปิดด่านช่วยด้วย” หลังราคาข้าวทรุดหนัก สวนทางคำพูดในอดีตที่เคยดูแคลนไทย
ชาว เกษตรกร เขมร กดดันไทยเปิดด่าน ควบรถไถเหยียบนาข้าวทิ้ง ราคาตกต่ำสุดขีด
แคปซูลกาลเวลา 1,700 ปี การค้นพบหลุมศพโรมันที่ "สมบูรณ์แบบ" ในฮังการี
'ฮุนเซน' ควันออกหู หลังลาวฉวยโอกาสขายของตัดหน้า แย่งสัมปทานจีน
พบเครื่องบิน "โบอิ้ง 737" ที่หายไป 13 ปี ถูกจอดทิ้งกลางสนามบิน
พืชที่มีพิษร้ายแรงเทียบเท่าพิษงูเห่า
ภาษาที่ควรเรียนที่สุด ในอีก5ปีข้างหน้า
เปิดการบ้านภาษาไทย เรียงอักษรให้เป็นคำ แบบนี้ยากไปไหม
10 อันดับเมืองที่มีมลพิษสูงสุดกรุงเทพฯ
🔍 ถอดรหัสปี 2568! คนไทยค้นหาอะไรบน Google มากที่สุด สะท้อนภาพสังคมแห่งปี
ตรงนี้มีคำตอบคนละครึ่งพลัสเฟส 1 ใช้ไม่หมดสามารถนำไปใช้เฟส 2 ได้หรือไม่
แบงก์เขมรปิด ฮุน โต! เผ่นหนี ลูกค้าถอนเงินไม่ได้
ชาวนาเขมรยกมือไหว้วอนคนไทย “เปิดด่านช่วยด้วย” หลังราคาข้าวทรุดหนัก สวนทางคำพูดในอดีตที่เคยดูแคลนไทย
พบกองอาเจียนข้างตัว นัทปง ก่อนเสียชีวิต ตำรวจได้กั้นพื้นที่เพื่อตรวจสอบอย่างละเอียดอีกครั้ง
ทนายสายหยุด ยอมรับสลิปโอนเงินของ "นานา" เป็นของปลอม
ปิดฉาก! มหากาฬฯ โบนัสพนักงาน “ไดกิ้น” คือ Get out



