นกกะปูดตาแดง น้ำแห้งก็ตายจริงไหม?

นกกระปูด
“น้ำลง น้ำลง เมื่อเดือนยี่ น้ำลงปีนี้อกของพี่กลัดหนอง
พอน้ำลงนกกระปูดมันร้อง พอน้ำลงนกกระปูดมันร้อง
น้ำแห้งขอดถึงก้นคลอง มองเห็นปลาติดตม”

นกกะปูดตาแดง น้ำแห้งก็ตายจริงไหม?
.
“พอน้ำลง นกกะปูด มันร้อง น้ำแห้งขอดถึงก้นคลอง มองเห็นปลา ติดตรม”
เนื้อเพลงจากบทเพลง “น้ำลง นกร้อง” ที่มีการกล่าวถึงนกกะปูดร้องเมื่อน้ำแห้งลง

นกกะปูดใหญ่ ได้ชื่อมาจากเสียงร้องดัง “ปู๊ด ปู๊ด ปู๊ด...” เป็นนกขนาดกลาง มีดวงตาสีแดง หัว คอ ลำตัวด้านล่าง และหางดำเหลือบม่วง หลังและปีกสีน้ำตาลแดง มักจะร้องเวลาน้ำขึ้นหรือลง บ้างก็ว่านกกะปูดจะร้องเพื่อเรียกเพื่อน ๆ ของมันมากินปลา กบ เขียด ในเวลาที่น้ำลง

นกกะปูดเป็นนกที่ปรับตัวง่าย อาศัยอยู่ตามทุ่งท้องนา ที่พุ่มไม้ใกล้ชายน้ำหรือพื้นที่ชุ่มน้ำต่าง ๆ ป่าโปร่ง หรือสวนผลไม้ ที่ราบถึงความสูง 1,525 เมตร กินสัตว์น้ำ เช่น ปลา ปู กุ้ง หอย ฯลฯ สัตว์มีกระดูกสันหลังขนาดเล็ก ผลไม้สุกที่ร่วงหล่นตามพื้น เป็นอาหาร และอาหารที่ชอบที่สุดคือ งู
.
ช่วงผสมพันธุ์ระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม มีการวางไข่ครั้งละ 3 ถึง 5 ฟอง ตัวผู้กับตัวเมียจะผลัดกันฟักไข่
.
น้ำแห้ง ทำไมนกกะปูดต้องตาย? เมื่อถึงหน้าแล้งน้ำในคลองจะแห้งจนเห็นดินแตกระแหง ต้องรอจนถึงหน้าฝนกว่าฝนจะตกลงมาให้น้ำเต็มคลอง สัตว์ที่ต้องอาศัยน้ำในการดำรงชีวิต ก็อาจจะตายไปหมด เหมือนดั่งที่คนโบราณเปรียบว่า กว่าน้ำจะมาใหม่คงรอไม่ไหว ขาดใจตายเสียก่อน
.
แต่ในความเป็นจริงนั้น เมื่อน้ำแห้ง อาหารของนกกะปูดอย่าง ปลา กบ เขียด ฯลฯ ก็ไม่มีตามมาด้วย นั่นเท่ากับว่า เมื่อน้ำแห้ง นกกะปูดขาดแหล่งอาหาร จนต้องอดตายไปนั่นเอง
.
“น้ำเป็นแหล่งให้กำเนิดชีวิตของสรรพสัตว์ ถ้าน้ำแห้งแล้งไม่เพียงแค่นกกะปูดที่ตาย แต่สิ่งมีชีวิตอื่นก็อาจจะตายไปด้วย”

นกกระปูดใหญ่ (Greater Coucal) เป็นนกที่ปรับตัวเก่ง มักพบตามทุ่งนา ทุ่งหญ้า ป่าโปร่ง หรือสวนดอกไม้ บริเวณที่ราบถึงความสูง 1,525 เมตร อยู่ในกลุ่มนกคัดคู Cuculidae ซึ่งเป็นนกขนาดเล็กถึงค่อนข้างใหญ่ มักมีลายขีดหรือบั้งที่ลำตัวด้านล่างหรือหลัง หากินตามพุ่มไม้ บางชนิดหากินบนพื้นดิน

ลักษณะของนกกระปูดใหญ่ จะมีขนาดใหญ่กว่าชนิดอื่น หัว คอ ลำตัวด้านล่าง และหางดำเหลือบม่วง หลังและปีกเป็นสีน้ำตาลแดง ในวัยอ่อนหลังและปีกมีลายขวางสีเข้ม หัวและลำตัวมีจุดขาว มีเสียงร้องดังก้อง ‘ปู๊ด ปู๊ด ปู๊ด’

มักหลบซ่อนตัวอยู่ตามดงพืชใกล้แหล่งน้ำ กินแมลง หอยทาง และสัตว์มีกระดูกสันหลังขนาดเล็ก รวมไปถึงผลไม้สุกที่ร่วงหล่นอยู่ตามพื้นเป็นอาหาร ผสมพันธุ์ระหว่างเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม โดยจะมีการวางไข่ครั้งละ 3 ถึง 5 ฟอง ในรังรูปโดม
.
สองเพศมีสีสันเหมือนกัน แต่นกตัวเมียมีขนาดใหญ่กว่านกตัวผู้เล็กน้อย ปากสีดำ ม่านตาสีแดง หัว คอ และหลังตอนบนสีดำเหลือบเขียวเล็กน้อย แต่หลังตอนบนเหลือบสีน้ำตาลและม่วงด้วย ก้านขนบริเวณหัว คอ และอกสีดำเป็นมัน หลังตอนล่างและปีกสีน้ำตาลแกมแดง แต่ขนปลายปีกสีดำคล้ำๆ หางสีดำเหลือบเขียวหม่น ขนคลุมใต้ปีกสีดำ ขาและนิ้วเท้าสีดำ