โรคเหงือก... เลือกวิธีจัดการให้ถูก เพราะเหงือกป่วยปัญหาสุขภาพก็ยิ่งแย่

ปัญหาโรคเหงือกแน่นอนว่าต้องเกิดขึ้นกับใครไปบ้างแล้ว แต่การจะให้ย้อนบอกเล่าถึงความรู้สึกก็คงจะเป็นการทำร้ายกันจริงไหม… เมื่อเป็นแล้วก็ไม่อยากที่จะเป็นอีก แต่ยังมีบางส่วนที่ยังไม่เคยได้รับหรือประสบกับปัญหาของโรคเหงือก วันนี้เราจึงไม่ปล่อยวางให้คุณละเลยไปหรอกไม่อยากเจ็บป่วยด้วยเรื่องเหงือกก็อ่านเลยอย่าเลื่อนผ่าน!

โรคเหงือก

โรคเหงือกหรือเหงือกอักเสบเป็นปัญหาช่องปากที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย

มักจะเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือจุลินทรีย์ที่สะสมอยู่บนผิวฟันเมื่อแปรงฟันหรือดัดฟันไม่สะอาดก็จะเกิดการสะสมของฆ่าแบคทีเรียที่ก่อตัวขึ้นทั้งบนฟันและช่องว่างระหว่างฟันทำให้เกิดอาการบวมและระคายเคืองของเหงือก ซึ่งถ้าหากไม่ได้รับการดูแลรักษาอย่างทันเวลาและถูกวิธีก็อาจจะลุกลามและติดเชื้อไปยังกระดูกที่ยึดกับฟันรวมถึงบริเวณใกล้เคียงอื่นๆ ได้

โรคเหงือกแบ่งออกได้เป็น 3 ระยะ คือ

1.ระยะเหงือกอักเสบ

2.ระยะเยื่อหุ้มฟันอักเสบ

3.ระยะเยื่อหุ้มฟันอักเสบตอนไป

วิธีการรักษาโรคเหงือกเบื้องต้นการเริ่มต้นการรักษานั้นหากเป็นระยะแรกสามารถทำได้โดยการแปรงฟันและขัดฟันให้สะอาดเพื่อพบทันตแพทย์เพื่อขูดคราบหินปูนเพื่อไม่ให้เกิดคราบเชื้อแบคทีเรียเพิ่มมากขึ้น แต่ถ้าหากเริ่มมีอาการของโรคเหงือกควรได้รับการรักษาโดยทันตแพทย์ผู้มีความเชี่ยวชาญเพื่อป้องกันโรคเหงือกไม่ให้ลุกลามไปสู่ขั้นรุนแรง เนื่องจากจะไม่สามารถรักษาให้คืนกลับสู่สภาพปกติได้

เหงือกบวม

อาการเหงือกบวมมักเกิดขึ้นได้บ่อยๆ กับผู้คนทุกเพศทุกวัย ซึ่งอาจจะเกิดได้หลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการอักเสบหรือการติดเชื้อของเหงือกการขาดสารอาหารการตั้งครรภ์ แต่สาเหตุที่พบบ่อยก็คือการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ดีพอ เมื่อมีอาการเหงือกบวมก็จะทำให้รู้สึกหงุดหงิดและเจ็บปวดบางครั้งก็อาจจะปวดหูร่วมด้วย อาการของเหงือกบวมสามารถสังเกตได้ง่ายบริเวณเหงือกจะมีลักษณะเป็นสีแดง ซึ่งทางที่ดีแนะนำให้ไปพบทันตแพทย์จะดีที่สุดเพื่อป้องกันและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ

เหงือกอักเสบเกิดจาก

เชื้อแบคทีเรียที่อยู่มีคราบของอาหารที่เกาะบนผิวฟันตามซอกเหงือกและซอกฟันเป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบการติดเชื้อของเหงือกซึ่งจะส่งผลกระทบต่อเหงือกกระดูกและเนื้อเยื่อปริทันต์โดยรอบ ๆ ฟันโรคเหงือกอักเสบถ้าไม่รีบทำการรักษากลายเป็นโรคปริทันต์อักเสบหรืออีกชื่อเรียกหนึ่งคือโรครำมะนาดคือโรคที่มีการอักเสบของอวัยวะที่อยู่บริเวณเนื้อเยื่อตัวฟัน เช่น เหงือก เอ็นยึดปริทันต์ และกระดูกล้อมรอบเบ้าฟัน หากคนไข้ไม่ได้ทำการรักษาอวัยวะเหล่านี้ถูกทำลายไปอย่างช้าๆ ทุกวันจนต้องสูญเสียฟันไปในที่สุด

 เหงือกร่นมีกี่สาเหตุ อะไรบ้าง

สาเหตุของเหงือกร่นมีลักษณะตัวเหงือกตกระดับลงมาทำให้เห็นเนื้อฟันยาวขึ้น ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เหงือกร่นมี 6 สาเหตุด้วยกัน คือ

1.เกิดจากคราบฟัน

ปัญหาจากการมีคราบฟันก็จะทำให้เกิดการระคายเคียงทำใหเหงือกร่นถอยลงมาได้

2.เป็นโรคปริทันต์อักเสบ

ปริทันต์อักเสบหรือโรคเหงือกที่อาจทำให้เกิดการละลายตัวของกระดูกและการละลายตัวของเหงือก

3. การเรียงตัวที่ผิดปกติของฟัน

การที่ฟันเรียงตัวออกมานอกเบาของกระดูกทำให้มีเหงือกหรือกระดูกที่บางกว่าปกติก็ส่งผลให้มีความเสี่ยงของเหงือกร่นลงไปได้

4.การสบฟันที่ผิดปกติ

เป็นอีกสาเหตุหนึ่งเพราะแรงกระแทกจากการกัดเคี้ยวของคนเราสามารถทำให้ฟันสึกเข้าไป เมื่อฟันสึกเข้าไปก็จะมีโอกาสที่เชื้อโรคเข้าสู่ภายใน และทำให้เหงือกต้องลดระดับลงตามไปด้วย

5.แปรงฟันที่ผิดวิธี

การแปลงที่ผิดตำแหน่งหรือการแปลงย้ำตำแหน่งบ่อย รวมถึงการออกแรงที่มากเกินไปก็ส่งผลให้เหงือกฉีกขาดและถอยร่นลงไปในที่สุด

6.การจัดฟัน

คนไข้บางคนที่ผ่านการจัดฟันมาจะประสบกับปัญหาเหงือกร่นเนื่องจากทันตแพทย์ที่ต้องเรียงฟันให้ฟันอยู่ในแนวที่เหมาะสม ซึ่งบางครั้งการเรียงตัวของฟันอาจไปอยู่ในแนวที่กระดูกฟันหน้ามีความบางกว่าปกติ จึงอาจส่งผลให้เหงือกร่นลงมา

 

 วิธีแก้เหงือกร่น

อาจเริ่มต้นได้จากการเลือกแปรงสีฟันที่มีขนแปรงบาง/อ่อนนุ่ม และแปรงฟันให้ถูกวิธี แต่ถ้าหากมีอาการของเหงือกร่นส่วนใหญ่จะเป็นการผ่าตัดเพื่อปลูกถ่ายเหงือกขึ้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ควรจะปรึกษาทันตแพทย์

 เหงือกร่นรักษาอย่างไร

สำหรับกรณีที่จะต้องเข้ารับการรักษาหรือศัลยกรรมเพื่อปลูกถ่ายเหงือกขึ้นมาใหม่ ซึ่งทันตแพทย์หรือผู้ที่มีความเชี่ยวชาญและทีมแพทย์ก็จะหาวิธีในการรักษาที่ดีที่สุดให้กับคนไข้

 รํามะนาด คือ

โรครำมะนาด Periodontal dease หรือโรคปริทันต์เป็นอาการที่เกิดขึ้นกับอวัยวะโดยรอบของฟันซึ่งได้แก่เหงือก กระดูกที่รองรับฟัน เอ็นยึด และผิวรากฟัน มีหน้าที่ช่วยพยุงฟันเพื่อให้ฟันฝังอยู่ในขากรรไกรได้ ฉะนั้นหากเกิดอาการของโรครํามะนาดหรือปริทันต์ก็อาจส่งผลให้เกิดความสูญเสียฟันได้ไม่มากก็น้อย

 โรคปริทันต์เกิดจาก

เชื้อจุลินทรีย์ที่ตกค้างอยู่ในช่องปากที่มีสาเหตุจากการสะสมของเชื้อแบคทีเรียที่มากับอาหารรวมถึงพฤติกรรมการดูแลสุขภาพในช่องปากที่ไม่ดีพอยิ่งมีเชื้อจุลินทรีย์ที่ผิวฟันมากเท่าไหร่ บริเวณคอฟันก็จะก่อให้เกิดแผ่นจุลินทรีย์หรือคราบพลัคที่อาจส่งผลให้เกิดโรคเหงือกอักเสบนั่นเอง

 

 เลือดออกตามไรฟัน

สามารถเรียกอีกอย่างไรว่าโรคลักปิดลักเปิด ถึงแม้ว่าจะไม่ใช่โรคร้ายหรือส่งผลต่อชีวิตและยังคงเกิดได้กับทุกคนด้วยหลากหลายสาเหตุไม่ว่าจะเป็น

1 การใช้อุปกรณ์ไหมขัดฟันรุนแรงเกินไป

การใช้ไหมขัดฟันด้วยวิธีที่รุนแรงหรือขัดไม่เบามือ ทำให้เส้นไหมผ่าลงตรงกลางเหงือกอย่างรุนแรง ทำให้เหงือกที่บางได้รับความเจ็บปวดและเกิดบาดแผลจนเลือดออกได้

2 การแปรงฟันย้ำตำแหน่งเดิมบ่อย ๆ บวกกับแรงขัดถูกมาก ๆ ก็ทำให้ขนแปรงกระแทกรับกับเหงือกจนเลือดออกได้นั่นเอง

3 อาการติดเชื้อของเหงือกและฟัน

4 ภาวะของการขาดวิตามินซี

โดยปกติแล้ววิตามินซีจะมีส่วนเข้าไปช่วยในเรื่องการเจริญเติบโตของเหงือกและฟัน ป้องกันการติดเชื้อ ซึ่งทำให้โอกาสของโรคเหงือกและฟันอักเสบเป็นไปได้ยาก

5 การจัดฟัน

6 การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่อยู่ในช่องตั้งครรภ์

7 การใช้ยารักษาโรคประจำตัว

 

วิธีแก้เลือดออกตามไรฟัน

วิธีแก้ที่ดีที่สุดคือการไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและหาสาเหตุของอาการ

เมื่อทราบสาเหตุแล้วทางทันตแพทย์จะแนะนำวิธีแก้ไขที่เหมาะสมให้อย่างตรงจุด

 การรักษาอาการของเลือดออกตามไรฟัน

ทันตแพทย์อาจมีวิธีดังนี้

1. นัดตรวจฟันและหาสาเหตุที่มาของปัญหาว่าอาจเกิดจากปัญหาในด้านอื่นหรือไม่
2. แนะนำการเลือกแปรงสีฟัน ยาสีฟันและสอนการแปรงฟัน ลิ้น และดูแลช่องปากอย่างถูกวิธี
3. แนะนำการใช้ไหมขัดฟัน
4. ตรวจสอบเครื่องจัดฟัน ฟันปลอมที่สวมใส่พอดีกับช่องฟันหรือไม่

 

 เหงือกเป็นหนอง

อาจยังคงไม่ได้เป็นที่รู้จักมากนักสำหรับเหงือกเป็นหนองซึ่งโอกาสของการพบเห็นสามารถเกิดขึ้นได้ทุกคนแต่จะเกิดจากสาเหตุอะไรนั้นหลายๆ คนยังหาคำตอบไม่พบ แต่สาเหตุหลักคือการติดเชื้อแบคทีเรียไม่ว่าจะมาจากการสะสมของอาหารที่ติดอยู่ตามจุดหรือซอกที่การทำความสะอาดจะไปถึงจนถึงช่วงระยะเวลาหนึ่งเกิดอาการอักเสบของเหงือกและถูกละเลยในการดูแลในเวลาต่อมาจึงเกิดอาการบวม แดงและเป็นตุ่มนูนหรือมีบางครั้งบริเวณตุ่มที่นูนมีลักษณะขุ่นและมีหนองอยู่ภายใน

 สมุนไพรแก้เหงือกบวม

ใบฝรั่ง

สำหรับใบฝรั่งจากการศึกษาพบว่าใบฝรั่งถูกนำมาใช้ในการรักษาสุขภาพอนามัยในช่องปากมานานแล้ว เนื่องจากมีประสิทธิภาพซึ่งคุณสมบัติในการต้านเชื้อหรือยับยั้งการเกิดเชื้อแบคทีเรีย ประโยคของการต้านเชื้อออกไปได้ก็คือ จะช่วยลดการอักเสบของเหงือก ลดอาการบวมแดงและลมหายใจสดชื่น

ว่านหางจระเข้

จากการค้นคว้าในปี 2559พบว่าว่านหางจระเข้มีประสิทธิภาพเท่ากับคลอเฮกซิดีนในการลดคราบพลัคหรือคราบจุลินทรีย์และปัญหาของโรคเหงือกบวม

ขมิ้น

เป็นสารพฤกษเคมีเคมีที่พบเจอได้ในพืช ผัก และผลไม้ ซึ่งในกลุ่มสารชนิดนี้จะมีคุณสมบัติต่อต้านกับอนุมูลอิสระก็จะช่วยการทำงานต่าง ๆ ให้ปกติเช่นชะลอความเสื่อมของระบบประสาทของอวัยวะและต่าง ๆ

 

ผลไม้ลดอาการเลือดออกตามไรฟัน

ส้ม

ถูกเป็นผลไม้ที่แนะนำเสมอว่ามีส่วนช่วยลดอาการเลือดออกตามไรฟัน เนื่องจากปัญหาของอาการนี้มักมาจากการขาดวิตามินซี ซึ่งเมื่อทานแล้วก็อย่าลืมแปรงฟันกันด้วยนะ เนื่องจากในผลไม้ประเภทที่มีรสหวานอมเปรี้ยวก็มีข้อเสียเช่นกัน

มะนาว

มะนาวมีวิตามินซีสูง ซึ่งมีส่วนช่วยได้หลายอาการที่เกิดกับภายในช่องปากและลำคอ เช่นอาการเจ็บคอ ไอ มีเสมหะ หรืออาการที่เกี่ยวกับฟันอย่างเลือดออกตามไรฟัน การดื่มน้ำอุ่นผสมมะนาวก็จะไปช่วยเสริมให้อาการบรรเทาแล้วหายได้เอง

สับปะรด

จากการค้นคว้าพบว่าสับปะรดมีส่วนช่วยในการป้องกันและลดอาการของเลือดออกตามไรฟันมานานแล้ว แม้ว่าจะมีปริมาณของวิตามินซีที่น้อยกว่าก็ตาม

ยาลดบวม

ประสิทธิภาพของยาอาจขึ้นอยู่กับสภาพปัญหาแต่ละคน โดยเฉพาะประวัติการแพ้ ซึ่งอาจต้องปรึกษาหรือได้รับคำแนะนำของทันตแพทย์จะดีที่สุดเพื่อได้รับปริมาณและตัวยาที่เห็นผล แต่หากไม่มีประวัติการแพ้ยาตัวยาที่สามารถลดอาการบวม คือ

• พาราเซตามอล
• Ibuprofen

 ภาวะโรคแทรกซ้อน

หากไม่ได้รับการรักษาจากการเป็นโรคเหงือก หรือโรคปริทันต์ทำให้โครงสร้างของฟันรวมถึงอวัยวะข้างเคียงถูกทำลายส่วนโรคแทรกซ้อนที่แทรกเข้ามาคือ มีความเสี่ยงต่ออาการของโรคเบาหวาน อาจทำให้โรคหัวใจเกิดการทำงานที่ผิดปกติ และเสี่ยงต่อครรภ์เป็นพิษ น้ำหนักตัวทารกน้อย

 เลือดออกเมื่อแปรงฟัน

เลือกออกขณะแปรงฟันอาจไม่ใช่เรื่องปกติ แต่อาจมีสัญญาณเตือนในระยะแรกของสุขภาพเหงือกและอาจส่งผลให้สูญเสียฟันได้ในเวลาต่อมา

ดังนั้นแล้วการมีพฤติกรรมในการเลือกรับประทานอาหารที่ดีแล้วการดูแลใส่ใจในการทำความสะอาดที่ถูกและดีก็เป็นผลดีต่อการใช้ชีวิต นอกจากจะทำให้สุขภาพภายในช่องปาก เหงือก ฟันที่ดี สิ่งที่ตามมาคือความสุขในการใช้ชีวิตและการอยู่ร่วมกับคนในสังคมได้อย่างมีความสุขนั่นเอง

Reference:

https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/gingivitis-home-remedy#oil-pulling