กลิ่นปาก..ป้องกันไว้ อันตรายและความเสี่ยงก็ไม่อาจเอาชนะได้

การที่เราต้องเข้าสังคมพบปะกับผู้คนอยู่ตลอดเวลานอกจากจะต้องดูดีจากภายนอกแล้วอีกหนึ่งเรื่องที่ต้องใส่ใจและให้ความสำคัญไม่แพ้กันก็คือเรื่องของกลิ่นปากนั่นเอง เพราะนอกจากจะทำให้เราเสียบุคลิกภาพขาดความมั่นใจเป็นกังวลในการเข้าสังคมแล้วกลิ่นปากก็ยังคงส่งผลเสียในด้านอื่น ๆ อีกด้วยแต่จะมีอะไรอย่ารอช้ากันเลย...

สาเหตุการเกิดกลิ่นปาก

สาเหตุของกลิ่นปากจะแบ่งออกด้วยกัน 4 สาเหตุหลัก คือ

1. มีสาเหตุมาจากภายในช่องปากไม่ว่าจะฟัน ฟันคุด ฟันซ้อน เหงือก หรือทอนซิลต่าง ๆ
2. เป็นไซนัส และโพรงจมูกที่ทำให้มีการอักเสบหายในและไหลย้อนลงทางช่องปาก
3. สาเหตุจากการทานยาบางชนิด เช่น การทานยาลดเชื้อสิว ทานยาคลายกล้ามเนื้อบ่อย ๆ ทานยาลดน้ำมูก การดื่มกาแฟจัด ๆ ก็ทำให้น้ำลายน้อยลง (ปากแห้ง) ส่งผลให้เกิดกลิ่นปากได้และในเรื่องของฮอร์โมนของผู้หญิงในช่วงที่มีประจำเดือนก็ทำให้ปากแห้งน้ำลายน้อยเหงือกอักเสบง่าย ก็อาจจะต้องเพิ่มการจิบน้ำหรือดื่มน้ำให้มากขึ้นเพื่อลดปัญหาของกลิ่นปากด้วย

4.สาเหตุจากการลดความอ้วน ในช่วงที่ลดแป้งร่างกายจะมีภาวะที่เรียกว่า Ketosis ก็คือมีกลิ่นออกมาจากภาวะของการลดแป้งในชนิดที่ขาดแป้ง อาจบรรเทาด้วยการเคี้ยวหมากฝรั่งเข้ามาช่วยกระตุ้นการหลั่งน้ำลาย แต่ขออย่างเดียวขอให้เป็นหมากฝรั่งที่ปราศจากน้ำตาล (Sugar free)

5.อาจมีสาเหตุมาจากการใส่เครื่องมือจัดฟัน ใส่ฟันปลอมแบบสะพานฟันชนิดติดแน่น ก็อาจจะดูแลในเรื่องของการทำความสะอาดที่ยากจะเข้าถึงทำให้มีกลิ่นปากได้ สิ่งที่จำเป็นก็คือ การใช้ไหมขัดฟัน (Super Floss) เข้ามาช่วยในการเคลียร์คราบเศษอาหารตกค้าง

6. สาเหตุสุดท้ายที่อาจถูกมองข้ามได้บ่อยก็คือ โรคทางเดินอาหาร เช่น กรดไหลย้อน โรคกระเพาะอาหาร และภาวะแบคทีเรียในลำไส้ที่มีมากเกินไป

วิธีแก้

ก่อนอื่นสำรวจก่อนว่าปากแห้งไหม ได้ไปพบทันตแพทย์หรือยัง เพื่อตรวจหาสาเหตุ ซึ่งการใช้ผลิตภัณฑ์น้ำยาบ้วนปากบางชนิดอาจเป็นแค่เครื่องสำอางหรือเครื่องช่วยให้มีความมั่นใจมากขึ้น แต่ไม่ใช่การกำจัดสาเหตุที่แท้จริง แนะนำว่าทางที่ดีที่สุดยั้งยื่นที่สุดคือการไปหาสาเหตุเลยว่าเกิดจากอะไรจากนั้นก็แก้ตรงสาเหตุที่พบเท่านี้ก็ช่วยลดปัญหาลงได้เยอะกว่า

แปรงลิ้นดีไหม ดียังไง?

ดี เนื่องจากแบคทีเรียทำให้เกิดฟันผุ โรคเหงือก มันก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดกลิ่นปากได้ แต่ที่สำคัญที่สุดแบคทีเรียที่อยู่บริเวณลิ้นเราก็ควรที่จะนำออกไปด้วย เพราะว่าเศษอาหารที่ติดอยู่บริเวณลิ้นเวลาที่รับประทานอาหารแล้วไม่ได้แปรงออกก็ทำให้เกิดกลิ่นปากได้ ฉะนั้นในที่นี้ทุกคนรู้จักการแปรงฟันที่ถูกวิธี ใช้ไหมขัดฟัน เมื่อแปรงฟันเสร็จก็ควรแปรงลิ้นด้วย

ที่แปรงลิ้นซื้อได้จากที่ไหน?

Tongue scrap สามารถหาซื้อได้ตามห้างสรรพสินค้าหรือร้านค้าออนไลน์ทั่วไป

ปากเหม็นเกิดขึ้นได้จากอะไร?

อาจมาจากการดูแลรักษาได้ไม่ทั่วถึง เมื่อปล่อยทิ้งไว้ในระยะนาน ๆ ก็เกิดเป็นการสะสมทั้งการเน่าเสียของเศษอาหารและแบคทีเรียที่กระจายอยู่โดยรอบทำให้ปากมีกลิ่นเหม็นออกมารบกวนได้

ลมหายใจเหม็นเกิดจากอะไร?

อาจมาจากระบบภายในที่มีกระบวนการอักเสบ เช่น อาการไข้หวัดมีน้ำมูก เป็นไซนัสอักเสบชนิดเรื้อรังทำให้เกิดเป็นการสะสมของเชื้อโรคและเชื้อแบคทีเรีย ดังนั้นก็ส่งผลให้ลมหายใจของเรามีกลิ่นที่แย่

มีกลิ่นปากหลังตื่นนอน

กลิ่นปากในตอนเช้ามาจากแบคทีเรียตามร่างกายของเรา ซึ่งแบคทีเรียต่าง ๆ อาจอาศัยอยู่ได้ทั้งในลำไส้ใหญ่ ลำไส้เล็ก ช่องปาก โดยเฉพาะช่องปากมักเป็นแหล่งที่แบคทีเรียชอบมากเลย แม้ว่าก่อนเข้านอนจะดูแลและแปรงฟันแล้วเรียบร้อย แต่บางทีอาจไม่สะอาดพอทำให้แบคทีเรียที่อยู่ตามซอกฟัน ซอกเหงือก หรือตามกระพุ้งแก้มก็จะทำการย่อยสลายสารอาหารต่าง ๆ ที่ติดค้างอยู่ตามบริเวณฟัน เหงือกหรือแก้มจนได้ผลิตแก๊สออกมา บวกกับในตอนกลางคืนช่องปากจะแห้ง นี่เลยเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดเป็นกลิ่นปากในตอนเช้า

โรคทางเดินหายใจ

นับตั้งแต่จมูก คอ จนถึงหลอดลม โดยเฉพาะโรคโพรงจมูกอักเสบ หรือ ไซนัสอักเสบ ที่เกิดจากการมีของเหลวหรือหนองโตอยู่ในโพรงอากาศของกระดูกใบหน้าที่มีหลายตำแหน่งด้วยกัน การอักเสบจนมีหนองจะทำให้เกิดกลิ่นออกมาทางจมูกในขณะหายใจและออกมาทางปากในระหว่างที่พูด ทางที่ดีไม่ควรปล่อยให้ตัวเองเป็นหวัดบ่อย ๆ หรือเป็นนานไม่หายสักที โอกาสการลุกลามของเชื้อก็มีมากอาจส่งผลไปยังโรคปอดเรื้อรัง มะเร็งปอด วัณโรคปอด

หวัดเรื้อรัง

เป็นอาการของการติดเชื้อตามฤดูกาลจากไข้หวัดธรรมดา ซึ่งเกิดจากระบบทางเดินหายใจที่ส่งมาที่จมูกและลำคอที่มีอาการหายช้าหรือเป็น ๆ หาย ๆ หายไม่รักษาให้ทันก็อาจเกิดเป็นไซนัสอักเสบได้

ไซนัส

เป็นลักษณะโพรงอากาศโล่ง ๆ ในกะโหลกศีรษะที่อยู่โดยรอบโพรงจมูก ไซนัสมีอยู่ข้างละ 4โพรงด้วยกัน ได้แก่ บริเวณระหว่างตาทั้งสองข้าง, แก้ม, หน้า, ใต้ฐานกะโหลกศีรษะ

ไซนัสอักเสบจะมีอาการตามนี้

แน่นจมูก ปวดบริเวณจุดใดจุดหนึ่งของโพรงไซนัส มีน้ำมูกหรือเสมหะข้น

โรคทางเดินอาหาร

เป็นโรคที่มีสาเหตุมาจากอาหารเป็นพิษ อาหารไม่ผ่านการทำให้สุก ดื่มน้ำที่ไม่สะอาด ทำให้เกิดการติดเชื้อ

หลอดลมอักเสบเรื้อรัง

หลอดลมจะมีลักษณะเป็นท่อที่ต่อออกมาจากลมหายใจส่วนบนไปยังส่วนล่างก็จำนำเอาอากาศที่หายใจจากจมูก ลำคอ เข้าไปที่หลอดลมและลงไปที่ปอดทั้งสองข้าง มีสาเหตุมาจากการสูบบุหรี่ การได้รับก๊าซพิษ และมลภาวะที่เป็นพิษ เมื่อเยื่อบุของหลอดลมมีการอักเสบก็จะทำให้เกิดอาการไอ มีเสมหะ มีไข้ขึ้นสูง-ต่ำ จะขึ้นอยู่กับเชื้อโรคที่ได้รับอาจมีเรื่องของการหายใจเร็วขึ้น หรือหายใจได้ลำบาก

โรคกระเพาะอาหาร

หลาย ๆ คนอาจเรียกว่าโรคกระเพาะ ซึ่งมีสาเหตุมาจาก เช่น การทานยาบางชนิด การดื่มน้ำอัดลม การดื่มแอลกอฮอล์ ความเครียดที่หลีกเลี่ยงไม่ได้และติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งจะมีอาการปวดแสบ ปวดร้อน หรือบางครั้งอาจไม่แสดงอาการเลยก็มี ซึ่งผลเสียอย่างหนึ่งคือทำให้มีกลิ่นปากจากการติดเชื้อแบคทีเรีย

อาหารไม่ย่อย

อาหารไม่ย่อยสามารถเกิดได้หลายสาเหตุ ซึ่งบางครั้งอาจมาจากพฤติกรรมการกิน เช่น เร่งรีบในการกิน กินเนื้อสัตว์ เคี้ยวอาหารไม่ขาดแล้วกลืนเลย บางครั้งก็ไม่สามารถหาสาเหตุได้เลยก็มี อาการที่แสดงก็อาจจะพบว่าแสบร้อนกลางอก คล้ายจะอาเจียน เรอเปรี้ยว ก็ทำให้ช่องปากมีกลิ่นได้ หรือทำให้คนรอบข้างได้กลิ่นของลมหายใจด้วย

ท้องผูก

นับว่าเป็นอาการที่พบเจอได้บ่อย โดยเฉพาะผู้หญิงที่ไม่ค่อยทานผัก ผลไม้หรืออาหารที่มีกากใยสูง ๆ ไม่ออกกำลังกาย ติดกินอาหารหนัก ๆ ทำให้ระบบการเผาผลาญนั้นเป็นไปได้ยากมิหนำซ้ำอาจโอกาสการเกิดกลิ่นตัวก็มากด้วยเช่น ตามรูขุมขน รักแร้ ข้อพับ และปาก

แน่นอนว่าการมีกลิ่นปากเพียงแค่เล็กน้อยโอกาสเสี่ยงต่อโรคอื่น ๆ ที่ร้ายแรงก็มีมากตามมาเช่นเดียวกัน ซึ่งทั้งนี้อยากให้ใส่ใจและดูแลสุขภาพช่องปากของตัวคุณเองให้ดีเพื่อที่จะได้ลดภาระและการเจ็บป่วยให้กับตัวคุณเอง

Reference: The Journal of Contemporary Dental Practice, Volume 20 Issue 4 (April 2019)