"ซิโนแวค" เข็ม 3 ประสิทธิภาพพุ่งพรวด!!
"ซิโนแวค" เข็ม 3 ประสิทธิภาพพุ่งพรวด!!
ผศ.นพ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ อธิการบดี มศว.และกมธ.สาธารณสุข วุฒิสภา จับตาประสิทธิภาพของวัคซีนโควิด พบว่า วัคซีน #CoronaVax ของบริษัท #Sinovac เมื่อฉีดครบ 2 เข็ม #ภูมิคุ้มกันจะลดลงที่ 6 เดือน แต่เมื่อ #ฉีดกระตุ้นเข็มสามห่าง ออกไปที่ 6 เดือน #ภูมิคุ้มกันกลับมาขึ้นสูงอีก 21-33 เท่า
ขณะนี้ ได้มีวัคซีนที่ฉีดในสถานการณ์ฉุกเฉิน(EUA)แล้วทั้งสิ้น 20 ชนิด กว่า 3.73 พันล้านเข็ม สามารถลดการแพร่เชื้อ และลดความรุนแรงของโรคได้อย่างมีนัยสำคัญ แต่ก็มีคำถามที่สำคัญดังนี้
1) ระดับของภูมิคุ้มกันที่เกิดจากการฉีดวัคซีน จะอยู่ได้นานเพียงใด
2) มีความจำเป็นต้องฉีดกระตุ้นเพิ่มเติมหรือไม่ และควรฉีดห่างจากเข็มที่สองนานเท่าใด
บริษัท Sinovac ซึ่งเป็นเจ้าของวัคซีน CoronaVax ซึ่งได้รับการรับรองจากองค์การอนามัยโลก และเข้าสู่โครงการ COVAX ที่จะกระจายวัคซีนให้กับประเทศรายได้น้อยกว่า 92 ประเทศ ตลอดจนฉีดในประเทศจีนไปแล้ว 1.46 พันล้านเข็ม ก็ต้องการจะทราบคำตอบของคำถามดังกล่าวด้วยเช่นกัน
วันนี้ ได้มีรายงานการศึกษาเฟสสอง(Pre-print) ของการฉีดกระตุ้นเข็มสาม ว่าจะมีผลเป็นอย่างไรบ้าง
โดยได้มีการเริ่มศึกษาทดลองมาตั้งแต่วันที่ 3 พฤษภาคม 2563 โดยแบ่งกลุ่มอาสาสมัครจำนวน 540 คนออกเป็นกลุ่มต่างๆดังนี้
1) กลุ่มที่หนึ่ง ฉีดวัคซีนสองเข็มห่างกัน 14 วัน และกระตุ้นเข็มสามห่างจากเข็มสอง 1 เดือน
2) กลุ่มที่สอง ฉีดวัคซีนสองเข็มห่างกัน 14 วัน และฉีดกระตุ้นเข็มสามห่างจากเข็มสอง 6 เดือน
3) กลุ่มที่สาม ฉีดวัคซีนสองเข็มห่างกัน 28 วัน และกระตุ้นเข็มสามห่างจากเข็มสอง 1 เดือน
4) กลุ่มที่สี่ ฉีดวัคซีนสองเข็มห่างกัน 28 วัน และกระตุ้นเข็มสามห่างจากเข็มสอง 6 เดือน
พบว่าผลข้างเคียงของทั้งสี่กลุ่ม จากการฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มสาม ไม่แตกต่างจากผลข้างเคียงที่ฉีดสองเข็มแรก ความปลอดภัยจึงอยู่ในเกณฑ์ใช้ได้
ส่วนการดูระดับภูมิคุ้มกัน พบการศึกษาที่น่าสนใจคือ
1) การฉีดกระตุ้นเข็มที่สาม ห่าง 6 เดือน ดีกว่าการฉีดกระตุ้นเข็มที่สามห่างจากเข็มสองเพียง 1 เดือน โดยกระตุ้นภูมิคุ้มกันขึ้นได้สูงมากกว่าถึง 3 เท่าตัว
2) การฉีดสองเข็มห่างกัน 28 วัน จะได้ระดับภูมิคุ้มกันสูงกว่าฉีดสองเข็มห่างกัน 14 วัน มากถึง 2 เท่าตัว
3) ระดับภูมิคุ้มกันที่หกเดือนหลังจากฉีดเข็มสอง พบว่าลดลงไปต่ำกว่าระดับ Cut-off
4) แต่เมื่อฉีดกระตุ้นเข็มสาม ห่างออกไป 6 เดือน พบว่าสามารถทำให้ระดับภูมิคุ้มกันกลับมาสูงขึ้นกว่าเดิมมากถึง 21-33 เท่า จากระดับภูมิคุ้มกันที่ตกลงไป
พอสรุปได้ว่า : วัคซีน Sinovac เมื่อฉีดครบสองเข็มแล้วระดับภูมิคุ้มกันจะลดลงภายในหกเดือน แต่ได้กระตุ้นระบบความทรงจำของภูมิคุ้มกันร่างกายเอาไว้
เมื่อฉีดกระตุ้นเข็มสาม ระบบภูมิคุ้มกันก็สามารถกลับมาทำหน้าที่ สร้างระดับภูมิคุ้มกันสูงขึ้น 21-33 เท่า ภายในเวลาหนึ่งเดือนหลังจากฉีดเข็มสาม
การวิจัยนี้จำเป็นจะต้องทำเฟสสามต่อไป เพื่อให้มีจำนวนอาสาสมัครที่เพิ่มมากขึ้น และมีข้อจำกัดหลายประการคือ ไม่ได้ทำในผู้สูงอายุ ไม่ได้ทดสอบในผู้ที่มีโรคประจำตัว และยังไม่ทราบระดับภูมิคุ้มกันที่ชัดเจนว่า ระดับใดถึงจะเริ่มป้องกันโรคได้ (เช่นเดียวกับวัคซีนอื่นๆทั่วโลกก็ยังไม่ทราบเช่นกัน)
คงจะต้องติดตามกันต่อไปว่า การฉีดกระตุ้นเข็มสามในประเทศไทย หลังจากฉีด Sinovac สองเข็มแล้ว ควรจะเป็นกระตุ้นเข็ม 3 ด้วยวัคซีนชนิดใดดีกว่ากัน ระหว่าง Sinovac Astra หรือ Pfizer
ภายในอีก 1-2 เดือนนี้ จะเริ่มทยอยมีข้อมูลแสดงประสิทธิผลการกระตุ้นเข็มสามของวัคซีนหลากหลายบริษัท และหลากหลายเทคโนโลยีออกมาเป็นลำดับ เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาต่อไป