อาการของโรคสมองเสื่อมเป็นอย่างไร
ระยะแรก (ภาวะสมองเสื่อมระดับเล็กน้อย)
1. มักจะจำเรื่องบางอย่างไม่ได้ โดยเฉพาะเรื่องมี่เพิ่งจะพูดหรือการกระทำที่เพิ่งจะทำไป แต่ความจำในอดีตจำได้ดี เช่น ความจำในช่วงวัยหนุ่มสาวจะจำได้ดี จะเล่าเรื่องเก่าๆซ้ำ แต่ถ้าให้เล่าหลายครั้งรายละเอียดจะบิดเบือน
2. มีปัญหาในการใช้ภาษา เรียกสิ่งของที่เป็นชื่อเฉพาะได้ลำบาก เช่น ไม่สามารถเรียกนาฬิกาได้ถูกต้อง แต่รู้ว่านาฬิกาเอาไว้ดูเวลา
3. สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ แต่ทำได้ช้าลงกว่าเดิม
สิ่งที่ควรทำในระยะนี้
1. ผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านความจำ แนะนำให้ ปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษา เพราะการได้รับการตรวจวินิจฉัยในระยะแรก อาจทำให้การดูแลต่างๆทำได้ดีกว่า
2. ใช้อุปกรณ์ช่วยจำ เช่น การจดบันทึก เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยยังสามารถดำเนินชีวิตได้ด้วยตนเอง
3. เริ่มพูดคุยกับผู้ป่วยด้วยความระมัดระวัง ในเรื่องที่ผู้ป่วยยังสามารถตัดสินใจได้เอง
ระยะที่ 2 ผู้ป่วยสบสนมากขึ้น
ไม่สามารถปกปิดความผิดปกติของความจำได้ สามารถเห็นความเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน ความจำระยะสั้น ผิดปกติ พูดซ้ำ ถามซ้ำ ผู้ป่วยจะเริ่มมีปัญหาในการดูแลสุขอนามัยส่วนตัว เช่น การอาบน้ำ แปรงฟัน การควบคุมการขับถ่าย การแต่งตัว การรับประทานอาหาร จะต้องได้รับการช่วยเหลือจากผู้ดูแลในการใช้ชีวิตประจำวัน
สิ่งที่ควรทำในระยะนี้
1. จัดการทรัพย์สิน พินัยกรรม และการตั้งผู้พิทักษ์การตัดสินใจในการรักษาพยาบาล โดยปรึกษากับทนายความหรือนักกฎหมาย
2. ผู้ป่วยเริ่มมีความไม่ปลอดภัยหากอยู่คนเดี่ยว จำเป็นต้องได้รับการดูแลเรื่อง การกินอาหาร การกินยา การดูแลความปลอดภัยและการเข้าสังคม
3. เฝ้าระวังดูความสามารถในการทำกิจกรรมต่างๆ ของผู้ป่วย เช่น การทำอาหาร การใช้จ่าย
4. จัดกิจกรรมที่มีการพัฒนาสมอง เช่น เล่นเกมส์ เล่นหมากกระดาน
5. พาไปทำกิจกรรมต่างๆ ในสังคม เช่น ร้องเพลง เต้นรำ
6. เริ่มพิจารณาการดูแลระยะยาวที่เหมาะสมกับผู้ป่วย
7. จัดการกับความเครียดของผู้ดูแล
ระยะที่3 ผู้ป่วยจะเสียความทรงจำระยะยาว
เช่น จำเหตุการณ์สมัยตนเป็นเด็กไม่ได้ จำญาติใดล้ชิดไม่ได้ มีปัญหาเรื่องการทรงตัว การยืน การเดิน และบางรายอาจมีพฤติกรรมเดินไปเดินมาไร้จุดหมายหรือหลงออกนอกบ้านแล้วจำทางกลับบ้านไม่ได้ ในระยะนี้ผู้ป่วยจะต้องพึ่งพาผู้ดูแลทุกๆด้านของชีวิต
สิ่งที่ควรทำในระยะนี้
1. ผู้ป่วยมีปัญหาในการสื่อสาร ผู้ดูต้องสังเกต เรียนรู้ถึงการแสดงออกของผู้ป่วยว่าต้องการสื่อถึงอะไร เช่น หิว ปวด
2. เรียนรู้การดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้ายที่ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ เช่น การทำแผล การให้อาหาร
3. จัดการความเครียดของผู้ดูแล
อ้างอิงจาก: หนังสือสมองเสื่อมคืออะไร กรมการแพทย์