ทำไมราคาน้ำมันแพงคำถามที่หลายคนคาใจ

          ทำไมราคาน้ำมันแพง ? คำถามที่หลาย ๆ คนสงสัยว่าทำไมราคาน้ำมันไทยถึงแพงกว่ามาเลเซีย ถือเป็นคำถามสุดคลาสสิกที่ต้องเกิดขึ้นทุกครั้งเมื่อราคาน้ำมันโลกปรับตัวสูงขึ้นและราคาหน้าปั้มน้ำมันไทยขึ้นตาม แต่ราคาน้ำมันจากมาเลเซียถูกกว่า คำตอบง่าย ๆ คือ กลไกน้ำมันกับสภาพเศรษฐกิจของไทยกับมาเลเซียต่างกัน

         ไทยมีการบริโภคน้ำมันภายในประเทศ 1.3 ล้านบาร์เรลต่อวัน ในขณะที่ผลิตได้ 5 แสนบาร์เรลต่อวัน ส่วนปริมาณน้ำมันสำรองที่มีก็ใช้ได้เพียง 3 ปี ประเทศไทยจึงจำเป็นต้องนำเข้าน้ำมันมาเพื่อบริโภคในประเทศ ซึ่งราคาเป็นไปตามราคาน้ำมันโลก ส่วนมาเลเซียมีการบริโภคน้ำมันภายในประเทศ 8 แสนล้านบาร์เรลต่อวัน ในขณะที่ผลิตได้ 7 แสนบาร์เรลต่อวัน ส่วนปริมาณน้ำมันสำรองที่มีสามารถใช้ได้ถึง 15 ปี ประเทศมาเลเซียจึงมีสถานะเป็นประเทศที่มีการส่งออกน้ำมันไปขายต่างประเทศ โดยรัฐบาลมาเลเซียมีสัดส่วนรายได้จากการส่งออกน้ำมันสูงเกือบ 30% ได้ แต่ความจริงประเทศไทยมีการส่งออกน้ำมันดิบอยู่บ้าง แต่มีเหตุผลเนื่องจากน้ำมันดิบที่ผลิตได้มีคุณภาพต่ำ และโรงกลั่นในประเทศไทยไม่มีศักยภาพเพียงพอในการกลั่น หรือในบางช่วงน้ำมันที่ผลิตได้ก็เกินความต้องการใช้ในประเทศจึงขายออกไป โดยสัดส่วนดังกล่าวก็ไม่ได้สูงมาก แต่ราคาที่ขายจะต่ำกว่าราคาในประเทศไทย เพราะการขายส่งไปต่างประเทศจะมี โครงสร้างราคาน้ำมัน แตกต่างกันออกไป ผู้ขายไม่จำเป็นต้องเก็บภาษีและเงินกองทุนส่งภาครัฐ เพราะภาษีและเงินกองทุนดังกล่าวเก็บมาเพื่อรักษาเสถียรภาพตลาดน้ำมันในประเทศไทยไม่เกี่ยวกับต่างประเทศ ประเทศไทยจึงจัดตั้งกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงมาเพื่อสร้างเสถียรภาพในราคาน้ำมัน เมื่อราคาน้ำมันถูก กองทุนก็จะเก็บเงินไว้ พอน้ำมันแพง กองทุนก็จะออกมาชดเชยให้ โดยช่วงที่เกิดวิกฤตราคาน้ำมันโลกครั้งล่าสุด กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงก็ใช้เงินกว่า 80,000 ล้านบาทในการชดเชยราคาน้ำมัน เพื่อป้องกันการเกิดวิกฤตเศรษฐกิจของชาติ ถึงแม้ว่ารัฐบาลมาเลเซียจะชี้แจงว่ารัฐไม่ได้เข้าไปพยุงราคาพลังงานในประเทศ แต่ราคาน้ำมันค้าปลีกหน้าปั้มน้ำมันที่ไม่ได้ตั้งอ้างอิงกับราคาน้ำมันโลกก็ทำให้บริษัทน้ำมันของรัฐแบกรับการกำไรและขาดทุนในส่วนต่างจากราคาน้ำมันโลก ดังนั้น ถึงแม้ว่ามาเลเซียจะไม่มีการตั้งกองทุนพลังงานมาสนับสนุนราคาโดยตรง แต่การเข้าแบกรับขาดทุนโดยองค์กรของรัฐก็ไม่ต่างอะไรกับการสนับสนุนราคาน้ำมันเช่นกัน และนี่ก็เป็นข้อสรุปกับคำถามที่ว่าทำไมราคาน้ำมันแพง