องค์รัชทายาท รัชกาลที่ 6 ที่ถูก “ข้าม”อีกหนึ่งพระองค์

ความเดิมจากตอนที่แล้ว องค์รัชทายาท 4 อันดับแรกไม่ได้ราชสมบัติ เพราะ 3 พระองค์ที่เป็นน้องชายแม่เดียวกับรัชกาลที่ 6 จากไปก่อนว้ยอันควร ซึ่งประกอบด้วย

สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ

สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา

สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย

ส่วนอีก ๑ พระองค์ โดนข้าม เพราะมีแม่เป็นชาวต่างชาติ คือ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์

และแล้วหม่อมเจ้าเจ้าวรานนท์ธวัช องค์รัชทายาทลำดับที่ ๕ จึงเลื่อนขึ้นมาเป็นลำดับที่ ๑

หม่อมเจ้าเจ้าวรานนท์ธวัช เป็นใคร?

หม่อมเจ้าเจ้าวรานนท์ธวัช เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย องค์รัชทายาทลำดับที่ ๔

คุ้นๆ ชื่อของ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก บ้างหรือไม่

เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก คือเจ้าของวังเพชรบูรณ์ ซึ่งปัจจุบันคือที่ตั้งของ เซ็นทรัลเวิลด์ ที่เล่าลือกันถึงอาถรรพ์และคำสาบ ที่ไม่ได้เป็นความจริงแต่อย่างใด

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย พระราชโอรสองค์ที่ 72 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระองค์ที่ 8 ใน สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระพันปีหลวง

เจ้าฟ้าฯกรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราชัยทรงเดินทางไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ พร้อมกับเจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธและเจ้าฟ้ามหิดลอดุยเดช เมื่อ พ.ศ. 2448

ทรงศึกษาใน Magdelen College มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ กลับมารับราชการเป็นอาจารย์ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2461 และทรงเป็นผู้บัญชาการโรงเรียนเพาะช่าง เมื่อ พ.ศ. 2461

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้า ฯ พระราชทานที่ดินบริเวณที่เป็นพระราชวังปทุมวันเดิม แก่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราชัย ทรงสร้างวังเพชรบูรณ์เป็นที่ประทับ ซึ่งต่อมาถูกทุบทิ้งสร้างเป็นศูนย์การค้าเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ เมื่อ พ.ศ. 2525 ปัจจุบันคือ เซ็นทรัลเวิลด์

ส่วนพระตำหนักเดิมถูกย้ายมาอยู่ที่ซอยอัคนี (ซอยงามวงศ์วาน ๒) ชื่อว่า ตำหนักประถม อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี

เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก สิ้นพระชนม์ ณ วังปทุมวัน เมื่อเมื่อมีพระชนมายุเพียง 31 พรรษาเท่านั้น

เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก เป็นต้นราชสกุล "จุฑาธุช" อภิเษกกับหม่อมเจ้าบุญจิราธร ชุมพล พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2465

แต่ก่อนหน้านี้พระองค์มีหม่อมอยู่แล้วสองท่านคือ หม่อมลออ จุฑาธุช ณ อยุธยา (สกุลเดิม: ศิริสัมพันธ์) ธิดาพระนมอิน ศิริสัมพันธ์ กับหม่อมระวี จุฑาธุช ณ อยุธยา (สกุลเดิม: ไกยานนท์) นางละครจากคณะละครวังสวนกุหลาบ

ส่วนพระโอรสและพระธิดามีอย่างละพระองค์ ประสูติแต่หม่อมทั้งสองท่านหาได้ประสูติแต่หม่อมเจ้าบุญจิราธร ผู้เป็นชายาเลย

พระบุตรทั้งสองพระองค์จึงมีฐานันดรศักดิ์เป็น หม่อมเจ้า เมื่อแรกประสูติ แต่ต่อมาได้รับการเฉลิมพระยศเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ในรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว

ทั้งนี้พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช องค์รัชทายาทลำดับที่ 5 ในสมัยรัชกาลที่ 6 ประสูติแต่หม่อมระวี

ด้วยความที่พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช มีหม่อมมารดาเป็นนางละครมาก่อนจึงทำให้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ข้ามพระองค์เจ้าวรานนท์ธวัชจากการสืบราชบัลลังก์ ด้วยทรงมองว่ามีมารดาเป็นสตรีที่ไร้สกุลรุนชาติ ดังปรากฏในพระบรมราชโองการตอนหนึ่ง ความว่า

"…ให้ข้ามหม่อมเจ้าวรานนท์ธวัช ในสมเด็จเจ้าฟ้ากรมขุนเพชรบูรณ์อินทราไชยนั้นเสียเถิด เพราะหม่อมเจ้าวรานนท์ธวัชมีแม่ที่ไม่มีชาติสกุล เกรงว่าจะไม่เป็นที่เคารพแห่งพระบรมวงศานุวงศ์…"

ด้วยเหตุนี้พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัชผู้เป็นทายาทในสายเสาวภาจึงมิได้สืบราชสมบัติ เช่นเดียวกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ ที่มีหม่อมมารดาเป็นนางต่างด้าว

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช ทรงเคยศึกษาที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ ก่อนตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ ประเทศอังกฤษ เมื่อ พ.ศ. 2476 ทรงศึกษาที่โรงเรียน Heathmount ใน Hertfordshire

และศึกษาต่อที่ Marlborough College และ Magdalene College มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ เมื่อเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ทรงลาออกจากวิทยาลัย และสมัครเข้าเป็นนักบินกองทัพอากาศอังกฤษเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2485

ทรงเป็นนักบินเครื่องบินขับไล่สปิตไฟร์ และเข้าร่วมในยุทธการนอร์มังดี ต่อมาในปี พ.ศ. 2488 ทรงเป็นหนึ่งในสายลับเสรีไทยที่กระโดดร่มลงในประเทศไทย เพื่อร่วมปฏิบัติการแทรกซึมกับกองทัพอังกฤษ

หลังสงครามโลก พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช ยังทรงเป็นนักบินของกองทัพอากาศอังกฤษอยู่อีก 15 ปี จึงทรงลาออกมาเป็นนักบินของการบินไทย และทรงลาออกมาก่อตั้งสายการบินแอร์สยาม เมื่อ พ.ศ. 2508 เป็นสายการบินนานาชาติที่บินระหว่าง กรุงเทพ ฮ่องกง โตเกียว ฟุกุโอะกะ โฮโนลูลู และ ลอสแอนเจลิส สายการบินนี้เลิกกิจการไปเมื่อ พ.ศ. 2520

พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัชเสกสมรสกับหม่อมพาเมล่า จุฑาธุช ณ อยุธยา เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2493

และในเวลาต่อมา ได้เสกสมรสกับสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เมื่อวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2512 และมีความสัมพันธ์กับเจ้ากอแก้ว ประกายกาวิล ณ เชียงใหม่ และศรีไศล สุชาตวุฒิ

ขอบคุณที่มา อัษฎางค์ ยมนาค