“ด้ายขาว บนเสื้อเขียว” วันที่หมอดุคุณลุง เหตุไม่มาตามนัด ก่อนเสื้อตัวที่ลุงใส่ จะทำให้หมอ คิดใหม่และจำไปอีกนาน

ย้อนกลับไปเมื่อ 6 มีนาคม 2014 ทางเฟซบุ๊ก Sutin Sri ได้โพสต์ภาพภาพหนึ่งที่ใครพบเห็นก็เศร้าเป็นภาพผู้ป่วยรายหนึ่งที่มาหาหมอช้าคนทำให้อาการที่เป็นหนักมากขึ้นจนทำให้หมอหงุดงิดและทำให้สายตาดันไปเหลือบเห็น ด้ายสีขาวบนเสื้อสีเขียว ด้ายที่ทำให้ความหงุดหงิดค่อยๆหายไป พร้อมเล่าเรื่องราวว่า

ภาพนี้เป็นเพียงภาพประกอบเพื่อเพิ่มอรรถรสของข่าวเท่านั้น

“ด้ายสีขาว”บนเสื้อสีเขียว ที่สะกิดใจ คนไข้หายใจหอบเหนื่อยมากมา 1 สัปดาห์ แต่เพิ่งมารพ. พอตรวจร่่างกายก็พบว่าหอบจริง หอบมาก ถ้ามาช้ากว่านี้อาจจะต้องใส่ท่อช่วยหายใจ “แล้วทำไมคุณลุงเพิ่งมารพ. ล่ะ ถ้ามาช้ากว่านี้ …” บอย(หมอบอย)พูดไปด้วยน้ำเสียงหงุดหงิด เพราะคิดและตัดสินเอาเองอย่างเร็วว่าคุณลุงควรมารพ.เร็วกว่านี้ แต่ยังพูดไม่ทันเสร็จ สายตาดันไปเหลือบเห็น ด้ายสีขาวบนเสื้อสีเขียว ด้ายที่ทำให้ความหงุดหงิดของบอยค่อยๆหายไป ก่อนที่คุณลุงพยายาพูดตอบกลับมาว่า “ก็ลุงไม่มีรถและไม่มีเงินเหมารถคนอื่นให้มารพ.ก็เลยทนอยู่บ้านเผื่อว่าจะดีขึ้น พอดีวันนี้ญาติมารพ.พอดีก็เลยถือโอกาสติดรถมาด้วย”

คำตอบของคุณลุงขยายความด้ายสีขาวที่เห็นด้วยตา และขยายใจบอยให้เห็นที่มาของความหงุดหงิด ใจที่มันเร็ว ไปตัดสิน และต่อว่าคุณลุงด้วยน้ำเสียงก่อนแล้ว ว่าทำไมไม่รู้จักดูแลตัวเอง คงเป็นเพราะบอยให้ความสำคัญของโรคมากกว่าคน จึงทำให้บอยตัดสินไปว่า ที่โรคมีอาการแย่เป็นเพราะคุณลุงมาช้า ดังนั้นคุณลุงคือคนผิด คุณลุงคือคนที่ทำให้โรคมันแย่ลง (ทั้งๆที่่โรคไม่ควรจะแย่หากมารักษาเร็ว) จริงๆแล้วไม่ใช่ความผิดของคุณลุงที่ไม่ดูแลตัวเอง แต่คงเป็นความผิดของบอยมากกว่าที่ไม่รู้จักคนไข้ … คนที่ยากจนและอยู่ไกล เวลาเจ็บป่วยเขาก็มักจะมีแนวโน้มที่จะพยายามดูแลตัวเองภายใต้ข้อจำกัดก่อน หากหนักไม่ไหวก็ค่อยมารพ. เป็นธรรมดาอยู่แล้ว แต่ความธรรมดาบอยกลับมองข้ามไป

การรู้จักคนไข้ ยังนำไปสู่โอกาสพัฒนาระบบที่เอื้อให้คนกลุ่มนี้เข้าถึงรพ.ได้ง่าย การให้คนไข้รู้ว่าเมื่อไหร่ควรมารพ. รู้ว่าควรช่วยเหลือตัวเองเบื้องต้นอย่างไร เป็นอีกครั้งที่บอยมุ่งรักษาโรค มากกว่ารักษาคน “ด้ายสีขาว”บนเสื้อสีเขียว ที่สะกิดใจ นี่แหละการให้บริการแก่ผู้ป่วยด้วยใจที่เหนือกว่ามาตรฐาน HA