ไทยใหญ่ หรือ ไต มาทำความรู้จักพี่น้องตระกูลไท ด้วยกันครับ
คนไทยเรียกเราว่า ไทใหญ่ Taiyai
คนจีนเรียกเราว่า ไตสุ Tai su
คนพม่าเรียกเราว่า ชาน Shan
เราเรียกตัวเอง ไต Tai
คนไตในประเทศจีนเรียกตนเองว่า ได Dai
ในความสัมพันธ์ใกล้ชิ้ดกันมากๆของคนไต ใน Shan State หรือที่เรียกกันว่า รัฐฉาน จะมีคน ไตโหลง หรือไทใหญ่อาศัยอยู่ทั่วไปทั่วทั้งรัฐฉานและในเขตเมืองหลวงของพม่าก็มีเช่น มัญตะเลย่างกุ้ง รัฐค่ะฉิ่นรัฐกะเหรี่ยงก็มีแต่น้อย รัฐมอญก็มีเรียกว่ากระจายกันไปเกือบทุกรัฐ
แต่ ไตลื้อ และไตเขิล
ส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่ในเขตตะวันออกของแม่น้ำสาระวิน
เช่นเขต เชียงตุง เมืองลา เมืองม้า เมืองยองและอีกหลายๆเมืองในภาคตะวันออกจนไปถึง 12 ปันนา ภาษาพูดเลยใกล้หรือตรงกับคำเมืองมากที่สุดเมื่อเทียบกับไทใหญ่
ด้านความเป็นอยู่ ภาคตะวันออกจะอยู่ดีกินดีมีการศึกษามากกว่าภาคตะวันตกของรัฐฉานเนื่องจากติดประเทศไทยและติดประเทศจีน การทำมาหากินจะง่ายกว่าภาคตะวันตก และเมืองหลวงภาคตะวันออกอย่างเชียงตุง ยังเป็นที่ตั้งของมหาลัยของรัฐบาลอีกด้วยคือ มหาลัยเชียงตุง
เมื่อไปเทียบกับภาคตะวันตกอย่างเมืองต้นตี หรือตองจี ที่อยู่ลึกเข้าไปในรัฐฉานจากประเทศไทยเดินทางด้วรถยนต์ก็ใช้เวลาทั้งวัน แต่มหาลัยต้นตี หรือตองจี จะเป็นที่นิยมของนักศึกษาชาวไตมากกว่าเชียงตุงเนื่องจากเมืองนี้ใช้ภาษาพม่าเป็นหลัก
ในเขตภาคเหนือ เมืองใหญ่หลักๆคือเมืองลาเสี้ยว ถัดไปก็แสนหวีฮ่อง สีป้อ หมู่เจ้ น้ำคำ ในภาคเหนือก็พอๆกับภาคตะวันออกเพราะการค้าขายระหว่างชายแดนจีนและรัฐฉานมีมูลค้ามากพอสมควร แต่หลายปีที่ผ่านมา สงครามใหญ่ๆระหว่างรัฐบาลพม่าและกองกำลังติดอาวุธมาเกิดขึ้นแถวนี้บ่อย เลยส่งผลกระทบพอสมควรเหมือนกัน ทุกวันนี้ก็ยังรบกันอยู่บ้าง แถมเกิดขึ้นใกล้เมืองหรือในเมืองบ่อยๆด้วยสิ
เมืองใหญ่ๆในรัฐฉาน จะมีโรงเรียนของรัฐตั้งอยู่ และสอนแต่ภาษาพม่า อังกิต เลข
เช่นระดับโรงเรียนหมู่บ้านสอนจนถึงชั้น สี่ ถ้าจะต่อไปต่อต้องไปต่อที่โรงเรียนตำบล หรืออำเภอจะสอนจนถึงชั้น 10 ถ้าจะต่อมหาลัยก็ต้องย้ายเข้าเมืองหลวง ในรัฐฉานหลักๆก็คือ มหาลัยตองจี และเชียงตุง สมัยก่อนนะเดียวนี้เปิดที่ไหนอีกบ้างไม่แนะใจ
ทางรัฐบาลพม่า จะไม่ให้เรียนภาษาไทใหญ่ ถ้าจะเรียนภาษาตนเองต้องไปเรียนกับพระที่วัดแทน ด้วยสาเหตุนี้พระสงฆ์ของชาวไตก็จะจัดคอร์ทเรียนในช่วงปิดเทอมของพม่าทุกปี โดยสอนให้ปีละอย่างน้อย 45 วันแม้พม่าจะบังคับให้เรียนแต่ภาษาพม่าแต่คนไตรุ่นใหม่ทุกคนก็สามารถอ่านเขียนภาษาตนเองได้มากกว่า 90% ของคนชาติพันธ์ วัดต่างๆในรัฐฉาน พม่าไม่สามารถเข้าไปก้าวก่ายได้นี้คือสาเหตุหลักที่เรายังคงรักษาภาษาประเพณีวัฒนธรรมของเราไว้อย่างดี
ขอบคุณที่อ่านจนจบครับ ผมเขียนตามประสบการตนเองและที่ได้ทราบมาและบอกต่อ ผิดพลาดตรงไหนแก้ใขให้ผมด้วย สำหรับชาวไตทีมาอ่านครับ มาแลกเปลี่ยนความรู้กัน
ภาษาที่ควรเรียนที่สุด ในอีก5ปีข้างหน้า
คฤหาสน์ 5 พันล้านของอดีตนางเอกดังกลายเป็น "รังแมลงสาบ" พร้อมเผยภาพสุดขนลุก
แคปซูลกาลเวลา 1,700 ปี การค้นพบหลุมศพโรมันที่ "สมบูรณ์แบบ" ในฮังการี
หวยปีใหม่ 2568 — ส่องแนวทาง “เลขเด็ด” จากหลายสำนักดัง เคาะแล้ว!
มาลี โสเจียตา แถลงการณ์ พบทหารไทยพกอาวุธ ขนาดเล็ก และมีการยิงใส่กองกำลังของกัมพูชา กองกำลังกัมพูชา ก็ได้เรียกร้องให้ไทยยุติการยิงทันที
10 เมนูกุ้ง ทำง่ายๆ สูตรทอดกระเทียม กินคลีนเพื่อสุขภาพ ทำอะไรได้บ้าง
"ประธานสหภาพฯ" บริษัทไดกิ้น เปิดใจหลังสั่งปิดงาน! ชี้ ยังต้องได้โบนัส
ตร.นัดเก็บหลักฐานบ้าน "นัทปง" 11 ธ.ค. 68 หลังญาติแจ้งเพิ่งเสร็จพิธีศพ พร้อมเรียกสอบพยานครบ 5 ปาก
ชายแดนเดือด ปะทะภูผาเหล็ก ทหารเขมรยิงปืนไร้แรงสะท้อนถอยหลัง ไทยเจ็บ 2 อพยพด่วน 4 จังหวัดชายแดน
แนวหน้า! ปะทะเดือด “ภูผาเหล็ก” ทหารเจ็บ แต่คำสั่งมาให้ “หยุดยิง”รอเจรจา
Unseen ภูผาเหล็ก สกลนคร ย้อนรอยประวัติศาสตร์ "ลายเซ็น 3,600 ปี"
เลขาฯ นายกฯ โพสต์แจ้งคน อ.กันทรลักษ์ อพยพออกจากพื้นที่ด่วน
ถอดรหัสบุคลิกภาพสุดขั้ว: ทำความรู้จัก "ไซโคพาธ" จากกรณีศึกษาในซีรีส์ Mouse
คนถนัดซ้ายมี IQ สูงกว่าคนที่ถนัดขวา ทั้งยังมีพรสวรรค์5อย่างที่คนถนัดขวาเทียบไม่ติด
คฤหาสน์ 5 พันล้านของอดีตนางเอกดังกลายเป็น "รังแมลงสาบ" พร้อมเผยภาพสุดขนลุก
ฮุนเซน หน้าแตก หลังไทยเปิดหลักฐาน เซอร์ไพรส์กลาง เวทีโลก
มาลี โสเจียตา แถลงการณ์ พบทหารไทยพกอาวุธ ขนาดเล็ก และมีการยิงใส่กองกำลังของกัมพูชา กองกำลังกัมพูชา ก็ได้เรียกร้องให้ไทยยุติการยิงทันที
หวยปีใหม่ 2568 — ส่องแนวทาง “เลขเด็ด” จากหลายสำนักดัง เคาะแล้ว!
